Lamba Preampte Mi Önemlidir Powerda Mı?

Merhabalar. Merak ettiğim bi olay var. Lambalı bi amfide lambanın preamp katında mı power katında mı etkisi fazladır.
Ve burda önceliğin ses çıkışından çok, ton olduğunu düşünelim. Piyasada 600 liraya da lambalı amfi var 2500-3000ede sonuçta.
 
Her iki katta da etkisi vardır elbet; ama tonal zenginlik ve "gain" bakımından preamp katında bulunanların etkisi daha çok; zira harmonik içerik ve EQ, tahmin edileceği üzere, büyük ölçüde pre katında oluşturuluyor ve yükses ses durumunda ancak power katındakiler harmonik üretmeye zorlanmış oluyor.

Açıkçası, tüplü amplifikatörlerdeki fiyatlandırmayı anlayamıyorum. Diezel Herbert modeli, 180W, 12 pre tüpü var, high gain, 4000$ falan. EVH 5150III modeli, 100W, 7 pre tüpü var, o da high gain (hatta Tube Screamer gerektirmeyecek şekilde), 2400$ falan. 4000$ nerde, 2400$ nerde?
 
giorgio armani ile adidas arasındaki fark gibi.

diesel'in 4000$'ı son kuruşuna kadar hakettiğini düşünenler de olacaktır tabi. saygı duyarım.


konuya dönersek; tonundan memnun olup olmaman bu soruna cevap verecektir. preamfide, poweramfide, reverb tankında, pedalda lamba da lamba diye tutturmuştum yıllardır şimdi axe fx kullanıyorum mutluyum:)
 
Son düzenleme:
şahsi kanaatim, high gain tonu yüksek volümle çalarken, poweramp'te lamba olması daha önenmli.

marshall'ın 9000 serisi transistörlü bir preamp'i (modelini net hatırlamıyorum, şu bakır renkli 1u boyutunda preamp), mesa fifty/fifty lambalı power amp'e bağlayıp denedim. gayet iyiydi. hatta o denemeden sonra, hybrid amfieri neden transistörlü preamp + tüp power amp yapmıyorlar ki, böyle daha iyi oluyor demiştim. Belki ıskaladığım bir mevzu vardır, emin değilim ama, transistörlü power amp sesini yüksek volümde ve high gain tonlarında hiç mi hiç beğenememişimdir.

AVT serisi de çok kötü değil gerçi :) Yine de seçenek sunsalar, bu mu, bu mu diyerek, transistörlü preample lambalı power amp seçeneğini tercih ederim.

Bu arada Diezel bombadır, kayıt ve miks işinde daha derinlere dalıp çıkınca daha iyi anlaşılır.
 
Son düzenleme:
şimdi ben size bu konuda çok müzikal olmayan bir yolla cevap vermek isterim.

amfilerde lamba dediğimiz olay aslında lamba diyottur . bu diyotlar akımı tek yönlü geçirir ve devrede doğrultucu görevi görürler. peki nedir bu doğrultucu.? doğrultucu dediğimi mekanizma ise şehir geriliminden gelen AC akımın DC akıma dönmesine yarayan devredir. şehir gerilimnden gelen saniyede 50 kere kutup değiştiren (50Hz) bu AC akım evdeki hiç bir cihazımızı çalıştıramayacağından bizim bu akım şeklini dönüştürmeye ihtiyacımız vardır. neyse çok sapmayalım konudan.

Yukarıda bahsettiğim "lamba diyot akımı tek yönlü geçirir" olayı ise şu işe yarar. saniyede 50 kere yön değiştiren bu şehir gerilimi diyota verildiğinde akımın ters olduğu durumlarda (yani diyotun + kutbuna , + değilde - geldiği saniyenin her 1/25'inde) devreye gelen akımı keser bunun sebebi ise diyotuların yapısıdır.


Mesela anot kaynağınıın (burası şehir gerilmi oluyor) pozitif kutbunu katoda(diyoumuzun katoduna) , negatif kutbunu da anota bağlayalım. Bu durumda, anot katoda göre negatif olacak demektir. Anot negatif olunca, katotun yaydığı elektronları çekmeyecek, aksine itecektir. Yani anot akımı olmayacaktır.
Şimdi anot gerilim kaynağının kutuplarını değiştirelim, yani (+) kutbunu anoda, (-) kutbunu da katoda bağlayalım. Bu durumda, anot pozitif olduğundan, katotun yaydığı elektronları toplayacak, böylece devreden bir akım akacaktır. (Anot akımı)
Anot gerilimi arttığı zaman, anot akımı artmaktadır.ancak öyle bir anot gerilimi düşünelim ki, bu gerilimde anot katotun yaydığı bütün elektronları çekmiş olsun. Bu gerilimi biraz daha arttırırsak toplanacak elektron kalmadığı için anot akımı artmayacaktır. Bu hale de doyma hali denir(işte amfiyi açtığında amfinin modeline göre atıyorumy arım saat sonra asıl tonunu veriyor ya. işte onun sebebi bu). bu sebeple lambaya yüksek anot gerilimi uygulamanın bu bakımdan bir yararı yoktur.


konuyu toparlamak gerekirse şunu söyleyebilirim. elektriği su gibi düşünürseniz ve sizin bir değirmeni döndürmeniz gerekiyorsa ; aynı şekilde bu değirmen 3 damla su ile dönebiliyorsa sizde ne kadar fazla su varsa o kadar uzun süre değirmeni döndürebilirsiniz. elimizdede 2 adet kap olsun birisinde sürekli 3 damla oluşuyor diğerinde ise bir göl kadar su olşuşuyor olsun.

bu kapları ve değirmeni tek sıra halinde dizdiğimizi varsayalım. 1. kap 3 damlalık 2. kap 300 damlalık diye birde varsayım yapalım.

ilk denemede 1. sıraya değirmen (değirmen bu durumda amfinin ses outputu oluyor) 2. sıraya 1. kap ve 3. sıraya 2. kabı koyduğumuzda ;

1. kap 3 damla suyunu değirmene akıtacak ve her boşaldığı anda 300 damlalık olan 2. kaptan 3 damla su tedarik edecek. böylelikle sürekli bir devinim sağlanacak.

ikinci denemede ise 1. ve 2. kabın yerlerini değiştirelim. ; bu durumda 300 damlalık kap asla boşalamayacak ve rahatlayamayaacak. çünkü her 3 damlasını değirmene verdiğinde 1. kaptan ona 3 damla tedarik olacak ve kendi içerisinde sürekli sabit kalan bir su kalabalığı olacak. bu durum çok işimize yarayan bir durum değil tabiki.




neyse bu kadar kafa ütülemkten sonra "Lambalı bi amfide lambanın preamp katında mı power katında mı etkisi fazladır." sorunuza geri dönelim. sizin burada bahsettiğiniz preamp ve power ın hangisi 3 damlalık su hangisi 300 damlalık su ise , ona göre 300 damlalığın lambalı olması daha mantıklı olacaktır. bunun sebebi ise yukarıda bahsettiğim gibi akımın ilk doğrultulduğu devre önemli olan noktadır . amfilerin elektroniğinden çok anlamadığım için preamp a takılmalı veya powerda olmalı diyemem onuda amfi elektroniği konusunda uzman arkadaşlar yanıtlayabilecektir.

ancak temek olarak lambanın çalışma prensibi ve mantığı böyledir. ona göre işlemler uygulanabilir.

Saygılar.
 
şimdi ben size bu konuda çok müzikal olmayan bir yolla cevap vermek isterim.

amfilerde lamba dediğimiz olay aslında lamba diyottur . bu diyotlar akımı tek yönlü geçirir ve devrede doğrultucu görevi görürler. peki nedir bu doğrultucu.? doğrultucu dediğimi mekanizma ise şehir geriliminden gelen AC akımın DC akıma dönmesine yarayan devredir. şehir gerilimnden gelen saniyede 50 kere kutup değiştiren (50Hz) bu AC akım evdeki hiç bir cihazımızı çalıştıramayacağından bizim bu akım şeklini dönüştürmeye ihtiya........................................



Saygılar.
lamba sadece rectifier işlemine yarar mı sanıyorsunuz ?
 
Önemlilik, ne amaçla kullanacağına göre görecelik gösterir. Tarzın, amfiyi hangi ölçüde zorlayacağın burada esas önemli olandır.

Jazz çalıyorsun diyelim, amfinin high gain olmasının sana pek bir etkisi olmayacak. Pre katındaki hayvani gain değil, power katındaki clean headroom önemli senin için. Ve tabiki hoparlör çapı.

Bunun gibi pek çok varyasyon üretilebilir ihtiyaçlar doğrultusunda.

Fiyat konusu ise bambaşka bir olay. Ucuzla pahalı arasında tabiki ilk öne çıkan kalite. Ama şuda var, çok kaliteli ve muadil iki amfi arasında da fiyat farkı çok olabiliyor. Bunlar iktisatın konusu, müzik aleti, otomobil, süs eşyası farketmez. Başka mevzular.
 
lamba sadece rectifier işlemine yarar mı sanıyorsunuz ?


Sanmıyorum söylüyorum.. lamba diyotların ne işe yaradığını açıklıyorum sadece bilmeyen arkadaşlar için.

Dediğim gibi amfilerin iç elektroniği hakkında çok fazla bilgiye sahip değilim. ancak ben sadece işin elektroniği konusunda cevap verdim.


Hakikaten ben de bir an tüplü redresörleri anlatıyor sandım :)


redresör doğrultucu görevi gören malzemedir zaten. lamba diyot ise bu işin atasıdır.. yan görevleri varsa bilmiyorum. ancak googledan bile baksanız görürsünüz. zor değil.

hayır bildiğini birşey varsa açıklayında herkes öğrensin. ben bildiğim kadarını yazdım. sizde ekleyin üstüne kesin ve net bir bilgi oluşsun...
 
Lambalardan kasit aslinda lamba diyottur demek de nedir yahu? Istedigim kadar elektrot koyabilirim lambanin icine elimden tutan mi var;? 8 elektrotlu lambalar dahi var isleri de akim duzeltmek falan degil. Sen diyorsun ki amaci yukseltme/amplifikasyon olan aletin icinde hic yukseltec yok! Yani pilavin icinde pirinc yok, pilav dediginiz aslinda tuzdur, tereyagidir, knorr etsuyudur...

Ayrica 3 tane elektrota sahip triode kotu bir transistorun prototipi olur, diyodun degil. Pentode ( ki Triode'un Miller kapasitansini dusurmek icin grid denilen ara elektrotlarin eklenmesi ile icat edilmistir) da olsa olsa JFET denilen alan etkili transistorun karsiligi olabilir falan. Akim duzelten elemanlar ile voltaj kontrollu yukseltec gorevi goren devre elemanlari nasil olur da ayirt etmezsin yahu? Kusura bakma ama boyle aydinlanma olmaz.

(Zaten bana sorarsaniz lamba prensibi ile aydinlanma isik manasinda bile olmaz, ama ne yazik ki var. 2013 yilinda hala birseyleri yakarak, Robinson ile Cuma'nin tahtalari surterek ates yakmasi gibi, aydinlanmak soykirimlar tarihi kadar hazin birsey (Tungsten ampuller baska nedir? Ki gitarcilarin lambalari aslinda bunlarin da daha ilkeli olan Edison ampullerinden tureme. )) Hala daha LED'leri adam gibi kullanmiyoruz (aaa tesaduf o ki LED de bir cesit diyot ustelik akim duzeltmek amaci tasimiyor)

Insanoglu hakikaten sapik bir anlayisa sahiptir. Yillarca isigin (elektromanyetik dalga) yayilmasi icin maddeye ihtiyac olduguna inandi, elektronlarin (ki onlar da dalga aslinda) yayilmasi icin ise illa bosluk/vakum olmasi geregine. Halbuki ikisi icin de en hayirlisi tam tersidir ( isik vakumda, elektron kristaldeyken suphesiz ki en buyuk hayirlara vesiledirler). Solid State/kati hal denilen devreler sadece bu ahmakligi duzeltmistir ki binlerce yillik tarihimizde transistor daha 1947'de icat edilmistir (ki icat edenlerden J. Bardeen daha sonra ogrencileri ile superiletkenligi de aciklayarak 2. fizik nobelini alan tek insan azmani olarak da tarihe gecmistir)

Neyse bu kadar geyik yeter, simdi Izzzyy gelir falan mubarek Cuma gunu basimiza is almayalim...
 
Lambalardan kasit aslinda lamba diyottur demek de nedir yahu? Istedigim kadar elektrot koyabilirim lambanin icine elimden tutan mi var;? 8 elektrotlu lambalar dahi var isleri de akim duzeltmek falan degil. Sen diyorsun ki amaci yukseltme/amplifikasyon olan aletin icinde hic yukseltec yok! Yani pilavin icinde pirinc yok, pilav dediginiz aslinda tuzdur, tereyagidir, knorr etsuyudur...

Ayrica 3 tane elektrota sahip triode kotu bir transistorun prototipi olur, diyodun degil. Pentode ( ki Triode'un Miller kapasitansini dusurmek icin grid denilen ara elektrotlarin eklenmesi ile icat edilmistir) da olsa olsa JFET denilen alan etkili transistorun karsiligi olabilir falan. Akim duzelten elemanlar ile voltaj kontrollu yukseltec gorevi goren devre elemanlari nasil olur da ayirt etmezsin yahu? Kusura bakma ama boyle aydinlanma olmaz.

(Zaten bana sorarsaniz lamba prensibi ile aydinlanma isik manasinda bile olmaz, ama ne yazik ki var. 2013 yilinda hala birseyleri yakarak, Robinson ile Cuma'nin tahtalari surterek ates yakmasi gibi, aydinlanmak soykirimlar tarih....

http://tr.wikipedia.org/wiki/Diyot#Lamba_Diyotlar


lamba diyotlar transistorlerden önce doğrultma amacı ile kullanılıyordu...


transistörlerdeki indüktif akım zamanla hall olayına sebep olduğu için transistör tam anlamıyla >%1 görevini yerine getiremiyor. lambalar ise yukarıda anlattığım gibi zamanla daha stabil akım verebilen malzemeler.

tabiiki şu anda amfilerde kullanılan lamba diyotlar ilk zamanki ilkel hallerinde değillerdir. ancak çalışma prensibi ve ne işe yaradığı yukarıda anlattığım gibidir.

sizin bahsettikleriniz ise girişi hariç benim anlattığım olaydan tamamiyle alakasız durumlar

LED dediğiniz eleman ise Light Emitting Diode tur. evet o da diyot ama isminde geçtiği gibi ışık yayan diyottur...
 
Neuzubillah yarabbim, sweepmaster kardesimin gazabindan Allah'a siginirim. Ustadim sen diyorsun ki gitar amfilerinde lambalardan asil kasit lamba diyotlardir, ben de diyorum ki, istedigin AC-DC albumune el basarim ki hayir degil, bundan sacma bir arguman olamaz. Lakin bir suru lambali amfide rectifier lambasi yoktur bile. Once bundan vazgec. Amfilerdeki lambalarin ekseriyetinin dogrultma ile de uzaktan yakindan alakasi yok...

Diyorsun ki lamba diyotlar transistorlerden once dogrultma icin kullaniliyordu, eee so what? Transistorun icat amaci dogrultma yapmak degil ki ( Her ne kadar transistor kullanan dogrultma devreleri olabilse de bu boyle). Diyot ile transistor bir kere elma ile armut gibi. Ustelik bir suru arkadasin sandiginin aksine transistor diyodun daha ileri modeli turbosu falan degil. Kati hal olanlarindan konusacak isek, farkli polaritede yariiletkenlerin farkli amaclarla yan yana koyulmasi durumu disinda bir sey yok burada.

Ama bir onceki yanitini benim icin en dayanilmaz yapan sey Hall etkisi argumanin. Hall etkisi ile transistorun performansinin ne alakasi var? Hall etkisi ancak disaridan gelen bir manyetik alan varliginda olabilir yahu, tanimi oyle zaten. Ustelik yariiletken malzemenin icindeki yuk tasiyicilarin miktarini olcmeye yarar (elektron ve delikler) . Transistor icinde elektron akisina dik yonde kuvvetli manyetik alan nerede yahu? Wikipedia'yi falan bosver, universitede okuyorsan falan hemen ilk kati hal fizigi dersine yazil o ders tamamen bunun ustune.

Bir defa lambalarda elektronlar bir elektrodu terk ediyor diger elektrotta birikiyor yani surekli bir redox reaksiyon zinciri soz konusu. Bu da lambanin acik kaldigi her an icin bozuluyor/eriyor olmasi demek, ilk ampuller zaten boyle calisiyordu camlarinin kararmasi da bu yuzden. Transistorde boyle birsey de yok. Sen hic 10 saat acik kaldigi icin durdugu yerde sisen laptop gordun mu, milyarlarca transistor var her bilgisayarda hangisi gorevini yapamiyor? Onlari atip lamba mi takalim? Bu dediklerin az buz degil transistore sirk kosmaktir ve tovbe icap eder, yol yakinken gel vazgec cehenneme odun olma...
 
[quote="milyarlarca transistor var her bilgisayarda hangisi gorevini yapamiyor? Onlari atip lamba mi takalim? Bu dediklerin az buz degil transistore sirk kosmaktir ve tovbe icap eder, yol yakinken gel vazgec cehenneme odun olma...[/quote]
 
Neuzubillah yarabbim, sweepmaster kardesimin gazabindan Allah'a siginirim. Ustadim sen diyorsun ki gitar amfilerinde lambalardan asil kasit lamba diyotlardir, ben de diyorum ki, istedigin AC-DC albumune el basarim ki hayir degil, bundan sacma bir arguman olamaz. Lakin bir suru lambali amfide rectifier lambasi yoktur bile. Once bundan vazgec. Amfilerdeki lambalarin ekseriyetinin dogrultma ile de uzaktan yakindan alakasi yok...

...

eğer ki amfilerde ki lambalar "lamba diyot" değil ise yanlış biliyormuşum. bilgi için teşekkürler..


ayrıca bilgi kirliliği olmaması sebebi ile önceki entryleri siliyorum.
 
Son düzenleme:
eğer ki amfilerde ki lambalar "lamba diyot" değil ise yanlış biliyormuşum. bilgi için teşekkürler..

ayrıca bilgi kirliliği olmaması sebebi ile önceki entryleri siliyorum.

Yanlış anlaşılmasın. Kimsenin sizi yermek veya rezil etmek gibi bir niyeti yok elbette. Ama tabii ki amplifikatörlerde kullanılan "lamba diyot" değil. Amplifikatörlerdeki triyot (3 lü - meşhur 12AX7 veya ECC83), tetrot (4 lü - meşhur 6L6), hatta pentot (5 li - meşhur EL34) tüpleri. Sizin bahsettiğiniz şey ise eski tüplü redresörlerdeki olay. Doğrultmayla amplifikasyonun elbette ki alakası yok.

Zaten diyotlarla amplifikasyon olayının tek örneği, benim bildiğim, uydulardaki up-link sinyallerini kuvvetlendiren tünel diyotlu kuvvetlendiriciydi (tünel diyodun negatif direnç bölgesinden faydalanılıyordu sanırım). Aksi söz konusuysa eğer aydınlatılmak isterim.

Son not: Konuyu saptırma veya bu noktada canlı tutma gibi bir niyetim yok.
 
Son düzenleme:
Şimdi benim burda teknik olarak çıkardığım her lambanın aynı lamba olmadığı bizim amfilerde kullanılanın 3 farklı türü olduğu.(Daha fazla da olabilir programci_84 abim o kadar yazmış) Birde transistörler çok gelişmiş yapıdalar ki lambalar gibi kendine zararı olmuyor.(OsmanBurak abimin bahsettiği reaksiyon mevzusu)

Birde mantıksal olarak bakarsam amfimi evde kullanacağım için preamp katının lambalı olması daha iyi. Tarzım da metal olduğuna göre high gain gerekicek. Bu durumda preamp katında lambası bulunan amfi benim için daha mantıklı. Ama atıyorum bi konserde power katı lambalı olan amfi benim için daha iyidir öyle mi?
 
Burda yemeğin tadından ziyade yemeğin nasıl yapıldığı, hatta yemeğin içindeki malzemelerin nasıl yetiştirildiği konuşulmuş nedense.. Ama ben lezzet açısından yaklaşayım olaya. Açıkçası işin mühendislik olayını da mühendislere bırakayım. Hatta bu kadar muhendislik detayının konuşulmasını da hiç bir zaman anlamamışımdır. Emin olun bir çok kişi yukarıda yazılanlara Çince muamelesi yapıp Fransız kalıyor.(Ki bunu universitede fizik bölümü okumuş, elektronik dersi görmüş biri olarak düşüncemi belirtme amaçlı söylüyorum yanlış anlaşılmasın)

Konu başlığına gelecek olursak aslında cevabı çok ama çok net. Eger gain gereken bir ton kullanıyorsak o an preamfideki lambalar daha etkili. Ama clean kullanan bir gitarist için daha ziyade poweramfideki lambalar etkilidir. Ama drive katı lambalı drive katı lambasız bir amfi istediğiniz kompress hissini verir mi tartışılır.. Benim önceliğim power katının lambalı olması olurdu kesinlikle.. Asıl kırık ton hissini veren eleman o gibi geliyor bana. Örneğin youtube amcadan aratıp baktığınızda pod hd'yi amfinin power katına girip kullanan adamlar görürüz ve tonları son derece etkileyici.

Bir başka bakış açısı ile yaklaşmak gerekirse lambalardan ziyade kabin ve hoparlorler daha etkilidir. Mesa Recto'yu gidip behringerin dandrik kabinine bağladığınızda sonuç inanılmaz berbatken dandrik bir marshall mg100ü içinde colestion v30lu bir kabine bağladığınızda tona aşık olabilirsiniz.
 
Geri
Üst