Elektro Gitarda Penayı Bırakıp Parmakla Çalmaya Geçmek...

Elektro gitarı pena yerine parmakla çalan gitaristler arasında çok özel müzisyenler olduğu malum (Wes Montgomerry, Jeff Beck, Mark Knopfler...) Bazı gitaristler ise ara ara parmakla da çalıp ağırlıklı olarak pena ile çalıyorlar, bazıları da ikisini birden (hybrid picking) çalıyorlar (mesela Brett Garsed) Bunlar da yine çok iyi gitaristler genellikle. Ayrıca Joe Pass gibi duruma göre sadece pena ile ya da sadece elle çalanlar da var. (Joe Pass'i anlatmaya gerek bile yok zaten.)

Bir de penayı tamamen bırakan ve parmakla çalmaya başlayanlar var. Bunlara arasında çok farklı tarzlardan özellikle iki isim (John Abercrombie ve Richie Kotzen) benim çok ilgimi çekiyor. Penaya dayalı tarzlarını tamamen terk edip bambaşka bir tarz oluşturuyorlar. İkisi de dünyanın sayılı ve en özgün gitaristlerinden. Özellikle Kotzen'ın hikayesi tam anlamıyla çılgınlık: Yeterince yaratıcı olmadığını düşündüğü için bir konser öncesinde bu kararı veriyor ve konsere penasız çıkıyor !!

Benim de bir süredir kafamda evirip çevirdiğim bir şeydi bu, yaklaşık iki hafta önce de kesin kararımı verdim ve şu ana kadar da bir hayli ilginç bir deneyim oluyor. Elbette bazı tarzlar için belki de uygulanamayacak bir tercih bu, ama benim şu ara uğraştığım işlere fazlasıyla yararlı oluyor. Şu ana kadarki gözlem ve tecrübelerimi de aşağıda yazdım:

1)Biraz klasik gitar çalmışlığım olduğu için, sağ el parmaklarımı kullanmakta pek zorluk çekmiyorum. Diğer taraftan, klasik gitar tekniği ile çalmaya zaten uğraşmıyorum ve istesem de hızlı çalamıyorum sağ el parmaklarımla. Ama zaten mesele de bu: Hızlı çalamayınca insan mecburen daha farklı şeyler üretmek zorunda kalıyor, notalarını daha özenli seçiyor, cümleler birden "olgunlaşıyor". Yıllar boyunca pena ile teknik çalıştığım ve bol miktarda 80ler shred tayfasını dinlediğim için, çok fazla nota çalma eğiliminde olan biriyim. Caz ile ilgilenmeye başlayınca bu alışkanlığımdan vazgeçmeye çalışıyordum. Şimdi ise problem kendiliğinden çözüldü

2)Yepyeni bir enstrümana başlamış gibi olmasam da, sanki gitara yeniden başlamış gibi bir heyecan duyuyorum çalarken. Bu ne zaman geçer ya da geçecek mi bilmiyorum. Ama benim gibi uzun süredir (+25 yıl...) çalan ve değişiklik arayanlar için bu önemli bir şey.

3)Süratli çalmak istediğim pasajlarda sağ elime güvenmem mümkün olmadığı için mecburen legato çalmaya çalışıyorum. Bu da yine farklı düşünmeyi beraberinde getiriyor. Benzer şekilde, bir pozisyonda kalıp yukarı ve aşağı çalmak yerine sap boyunca bir veya bir kaç telde sola veya sağa doğru çalmayı tercih ettiğimi fark ettim.

4)Sağ el başparmağımın kenarını ve elimin etli kısmını boşta kalan telleri tutmak için kullanıyorum. Alışmak kolay olmuyor, henüz kontrolüm o kadar iyi değil. Bazen gürültü oluyor.
Telleri çekmek veya dokuınmak için ise ağırlıklı olarak işaret parmağımı, bazen işaret ve orta parmak kombinasyonlarını ve nadiren de yüzük parmağımı kullanıyorum. Ayrıca iki veya üç tele yaydığım arpejler veya sekanslar gibi şeylerde başparmak ile işaret parmağımı veya bazen orta ve işaret parmağımı da kombine ediyorum. Bazen de sadece başparmağımı kullanıyorum. Seçenekler çok fazla ve pena ile çalmayı hayal bile edemediğim acaip fikirler çıkıyor ! Tabii tel atlamak (string skipping) filan da çok kolaylaşıyor, ama boşta kalan telleri sağ el ile tutmak zor oluyor şu an için.

5)Belki de en önemlisi: Temiz tonda çaldığım zaman işaret parmağımdan çıkan tona bayılıyorum Aslına bakarsanız, bu kadar senede hiç olmadığı kadar temiz ton ile çalıyorum şu aralar.

Bunu başka deneyen oldu mu, varsa tecrübelerini duymak isterim.

Ben de kotzen de gorup ozellikle ilgilenmeye baslamistim ve biraz denedikten sonra sunu dedim,neden daha once bunu denememisim cunku gitarin tonu hissiyat tamamen degisiyor.Gitarimin tonu kesinlikle degisti daha dolgun ve daha caldigim tarza uygun geliyor(genellikle blues),biraz duygusal olacak ama gitari hissedisim de degisti gitarla daha da butunlesmis hissediyorum ve tamamen pena kullanmayip teknigimi buna gore olusturmaya basladim herkes denemeli ciddi ciddi

Merhaba,
Eskiden Gain'i sonuna kadar kökleyip deliler gibi gürültü yapmaya bayılırdım. Zamanla kafamda şöyle bir ses yankılanmaya başladı "Şu aletin 6 tane teli var, bense 1 teli parçalayana kadar abanıyorum." Kaldı ki sürat konusunda da çok iyi değilim. Bu ses yankılandığı sıralarda amfi alma, kursa kayıt gibi fikirler de kuluçkalanmaya başladı kafamda. Önce kursa kaydoldum. Ve şunu gördüm: akor çalmayı becerdiğimi sanıyormuşum! Dolayısıyla akor çalışmalarına başladım.

Bir süre sonra mesa mini rectifier amfi aldım. Sanırım @barrios da bu amfiyi kullanmıştı, tesadüf ... Amfiyi alınca yine huyum kurusun drive kanalında gain'i kökledim. Baktım akor makor akıp gidiyor, kafamda yine sesler yankılanmaya başladı: "Olm olay aslında amfiymiş, ben gayet iyi çalıyormuşum bende sorun yok." Bundan 1-2 gün sonra eşim uyurken sırf onu rahatsız etmemek adına aynı çalışmaları clean kanalda yapmaya karar verdim. Clean kanalı açtım bir de ne göreyim. Rezil çalıyorum... Hal böyle olunca artık teknik çalışması yaparken ve şarkıları çıkarırken tuşemin temiz olduğunu teyit etmek adına sürekli clean kanalda çalışıyorum. Bu şekilde çalışmanın verdiği gazla drive'ı düşük şarkıları çıkarmaya ve çalmaya başladım. Ve sıklıkla karşıma hybrid picking, finger style tarzı şarkılar çıkmaya başladı. Arada bir kaç melodik cümle ve ardından bunu destekleyen akorlu bölümler, arada melodiyi 3. sesler ile destekleme, 7. sesler ile destekleme tarzı açılımlarla resmen bir aydınlanma yaşadım ve eğilimlerim değişmeye başladı. Tamamen pena kullanımını bırakmam diye düşünüyorum. Ancak hybrid picking olayı hoşuma gitmeye, kulağıma daha zengin gelmeye başladı.

Teşekkürler sevgili @barrios , çok güzel bir konu bulmuşsun

Ben de bayağıdır pena yerine parmakla çalıyorum. Dan Auerbach gibi işaret ve baş parmağı kullanıyordum fakat işaret parmağımı Pro Guitar Shop taki Andy gibi kullanıyordum. Sonra Dire Straits çalarak çalışmaya başladım ve işaret parmağım artık PGS deki Andy gibi yapmadan da hızlandı. Arada orta parmağımı katıyorum. Bana daha kontrollü geliyor parmakla çalış, daha temiz bir ses alıyorsun ve pena sesi gelmiyor artık (Pick attack denilen olayı daha rahat ayarlayabiliyorsun). Kesinlikle penayla çalıştan daha eğlenceli, hatta penayla çalışımdan daha iyi çalıyorum artık gitarı. Tabi ki bunlar kendi görüşlerim.

Ve daha farklı çalış yöntemleri elde edebiliyorsunuz.
-Baş parmağın eklemini hafifçe değdirirken işaretle vurunca Pinch Harmonic oluyor.
-İşaretle perdeye basıp orta parmakla vurunca (ya da baş parmakla vurunca) Eric Johnson'ın Koto tekniği oluyor.
-St. Vincent bu videoda güzel hareketler gösteriyor

-Bir de bu video var

Chet Atkins özellikle incelenip anlanılması gereken bir müzisyen bu konuda. Çünkü adamın yaklaşımı ve çalımı çok metodolojik. Parmakla çalmak blok akor kullanabilmek ve tuşe kontrolünü arttırmak gibi şahane avantajları da getiriyor. Bende bu aralar o başparmağa takılan penalardan aldım onunla takılıyorum. Böylece hem parmak hem pena ikisini de kullanabiliyorum ama daha çok efsane bir sonuç alamıyorum tabi.

Bir MK hayranı olarak gitara başladığım için zaten parmakla çalıyorum .Yine MK hayranlığı sebebiyle clean çalmak her zaman daha keyifli geldi bana .Zamanla kendi tarzım oturdu .Teknoloji ilerleyip sevdiğimiz adamları you tube gibi yerlerde izleyince bi de baktım ben telleri içe doğru çekerek çalıyorum Mark baba dışa doğru itiyor ben bileğimi köprüye yaslıyorum mark baba küçük parmağını gövdeye dayıyor.Ama aracı olmadan tellere temas etmek daha keyif veici ve kesinlike daha creative işler çıkarmanıza yardımcı oluyor. Geçen arkadaşımın musicman petrucci gitarını denedim baktım penayla habire hız yapmaya çalışıyorum .Ama başka da bi yere gidemiyorum.Çünkü o gitar başka bir amaçla yapılmış Stratıma dönüp penayı bırakınca rahatladım birde şunu keşfettim naçizane paylaşmak isterim girtarın radius u ne kadar düşükse o kadar keyif veren bir hadise. parmakla çalımda sol elin de mantığı ve kapasitesi değişiyor çünkü .Bu deneyimi yaşamanızı gerçekten öeneririm.Keyifli çalımlar dilerim

Yahu etraf anti-penacı kaynıyormuş da haberim yokmuş Herkese teşekkürler. Aşağı-yukarı benim deneyimlerim de sizlerinkileri andırıyor.
Ama daha yüksek gainde boş tel kontrolü kolay olmuyor. Penayı tutarken elin aldığı pozisyon sanki boş telleri tutmayı kolaylaştırıyor gibi.
Eh, bu da parmakla çalmanın dezavantajı diyelim.
Bu arada, parmakla çalan adamlar arasında Mick Goodrick'i es geçmişim. Oysa bu konudaki en önemli isimlerden biri de o. Çok temiz çalıyor ve hep legato hissi veriyor.

Öze dönüş Biraz daha zorlasak klasik gitara başlayacaksınız