Aynı firmanın masterbuilt'i işte o 2500 luthier arasından sivrilip çıkan ve masterbuilt seviyesine ulaşan kişilerdir
Ve yaptığı gitarlar, 2500 luthier'in aynı malzemelerle yaptığı gitara fark atmıştır ki o seviyeye gelmiştir. Ki tek odaklanacağımız konu, fabrikada çalışan insan sayısı da değil dikkat ederseniz.
Ayrıca Fiat ve Ferrari aynı grubun. Adamlar bütçeye göre kimine Ferrari yapıyor, kimine Egea. Ibanez de öyle. Kimine RG8570 üretiyor, kimine başlangıç modeli gitar.
Ha, Ferrari ve Fiat aynı grup olmasa da çok fark etmezdi. Ruhsat, plaka vs kısımlarını bir yana bıraksaydık, sanayideki çok beğendiğiniz bir ustaya o arabaların parçalarını getirttirip yeni bir araba yaptırır mıydınız?
Ben yaptırmazdım mesela. Ama tabii ki yaptırmak isteyenler de çıkabilirdi sonuçta herkesin parası kendine.
Bu arada gitar yapımının çok basit olduğu fikrine de katılmıyorum, ama madem gerçekten öyleyse bir luthier'e neden o kadar para ödemeyi kabul ettiğinizi merak ederim. Evde kendiniz yapabiliyosanız, o para cebinizde kalsa daha iyi olurdu bence. (Bu arada pek çok yerli ve yabancı müzik alışveriş sitelerinde gitar diy setleri var hem de çok çok ucuz. Onu alıp, istediğiniz manyetiği filan da takıp çok çok ucuza gitar elde edebilirsiniz, o da bir seçenek. Neden pek tercih edilmiyor bilmiyorum.
Biraz bütçe yükseltip Hosco marka gitar parçaları toplayıp, istediğiniz manyetik ve burgularla da çok iyi gitar elde edileceğini düşünüyorum ve inanın luthierlerin yaptığı gitardan çok geride kalmaz)
Ben luthierleri teknik eleman olarak değerlendiriyorum daha çok. Fretler canımı sıkıyorsa, sap ayarı gerekiyorsa evet o konuda gayet iyiler. Ama o konuda bile müşteri şikayetlerini bu forumda bolca okuyoruz maalesef.
Dostum çok fazla bilgiyi birbiriyle karıştırıyorsun.
Ben araba örneğini, seri üretim ve butik üretim konularının birbirinden farklı süreçler olduğunu vurgulamak için verdim. Mesela senin verdiğin örnekten ilerleyelim. Fiat gibi bir firma, ticari olarak yapmak istediği yatırımlarla alakalı olarak atıyorum Ferrari gibi bir firmayı satın alır. Bütün proje hakları vs... Satın almadan önce Ferrari'de çalışan mühendislerle ön toplantılar yapar. Der ki: ''Dostlarım ben sizin firmanızı alıp kendi bünyeme katmak istiyorum. Size ayrı bir departman kuracağım bünyemde. Normal düzeninizde çalışmaya devam edin siz.'' Bunu da ne için yapar? Ar-ge süreçlerinde sıfırdan araştırarak belli bir bilgi seviyesine ulaşmak, zaten o bilgi seviyesine ulaşmış bir firmayı -eğer satıştaysa- satın almaktan daha maliyetlidir. Bunun dünyada onlarca örneği vardır. Örneğin Volkswagen bünyesinde, Bugatti, Bentley hatta Porsche vardır. Yani Volksvagen Polo'yu üreten adam ''aa sipariş geldi'' diye kalkıp gidip yan tarafta 911 turbo üretmez.
Lüthiyer örneğine gelecek olursak, bugün bir çok büyük gitar üreticisi zaten olaya lüthiyer olarak başlamıştır. Belli bir talep yoğunluğu oluşunca seri üretim departmanı kurup fiyatlarını bir miktar aşağı çekmiştir seri üretim gereği. Bir yandan da custom shop departmanı oluşturup, marka değeri oluşturduğundan dolayı fiyatlarını yükseltip butik üretim yapmaya devam etmiştir. Ayrıca bir gitar fabrikasında yüzlerce mühendisin -ya da lüthiyeri mi kastediyorsun artık? çalıştığı iddiası gerçek değil. Yüzlerce çalışan personel vardır. Herkes kendi departmanında işini yapar. Fender'de, Gibson'da, Ibanez'de alt katlarımızda oturan ''Ayşe teyze, Hüseyin amca'' gibi insanlar çalışır. Kimisi ''finish'' kontrolü yapar, kimisi gövde üretim bandında cncden çıkan gövdenin kavitelerini kontrol eder, çapak kırık çatlak var mı buna bakar geçer. Yani öyle atla deve değil, işe girer belli bir sürede işi öğrenir ve kendi çalıştığı departmanın personelidir artık. Olay bundan ibaret.
Lüthiyer üretimi bir gitarı, sanayide ustaya araba parçası götürüp ürettirmeye benzetme fikrine gerçekten yorum yapmayacağım
Çünkü çok kırıcı lüthiyerler açısından
Gitar yapmanın basit olduğu fikrine katılmamana saygı duyuyorum. Benim orada vurguladığım şey basit olmasından ziyade abartıldığı kadar ''çok zor'' olmaması. Dediğim gibi, 70-80 yıl öncesine dayanan teknolojiler bunlar. Hiç denemediğiniz için gözünüzde büyütüyorsunuzdur ya da belki de denemişsinizdir, el yatkınlığınız yoktur. Bunlar olabilecek şeyler. YouTube'da ufak bir arama yaparak ''bir kaç keresteyle'' ev ortamında harikalar yaratan onlarca video var. Hatta keresteyi de bırakalım, boya kalemlerinden, telefon sim kartlarından harika gitarlar yapan viral videolar vardı. Yani mesele birazcık istek ve ihtiyaç meselesi. Bu arada sormuşsun ''madem öyle niçin kendin yapmıyorsun lüthiyere bu kadar para veriyorsun'' diye. Dostum evde yapıyorum bir tane. Lüthiyerde de bir tane projemiz var önceden de belirttiğim gibi. Bu arada sevgili
@iilkoo benim orada 1-2 diye belirttiğim şey, ''hani yeterince denediğinde yapabilirsin'' mesajıydı
''İkinci denemede yapılamaz buna ben de inanmıyorum'' yazdığına gülümsettin beni
Haklısın, yapılamayabilir, denemekten vazgeçilmediği sürece ''bence'' olacaktır.
Şimdi son olarak lüthiyer kısmında bir iki noktaya değinelim.
Önceki mesajda da belirttim aslında. Lüthiyere ucuz olsun diye gitar yaptırılmaz dostlar!!! Zaten bu fikire sahip insanlar, lüthiyerlerin hedef kitlesinde değildir çoğu zaman. Lüthiyere, özel istekleriniz doğrultusunda gitar yaptırırsınız. Mesela sevgili
@Fender Ibanez'den çokça örnek veriyorsun, oradan konuşalım. Diyelim ki sen Ibanez karakteristiğini genel itibarı ile çok seviyorsun fakat en rahat ettiğin sap profili stratlarda. Şimdi Ibanez'den böyle bir gitar almak istesen genel olarak Satriani'lere bakmak durumundasın, ama sen rg gövde tipi istiyorsun? Bir de buna ek olarak düzenli olarak ayda 10-20 sahneye çıkıyorsun, o sebeple istediğin rg gövde profilinin içerisinde boşluklar oluşturup, gitarın ağırlığını 1.5-2 kg civarına inmesini istiyorsun. Ayrıca öyle bir renk istiyorsun ki mavi ışıklar altında cherryburst, kırmızı ışıklar altında sunburst görünsün
İşte lüthiyer senin bu isteklerini gerçekleştirmeye çalışır. Aynı zamanda sana danışmanlık sağlar. Der ki ''senin isteklerin doğrultusunda bu manyetik doğru seçim değil, ya şu manyetiklere yönelmeliyiz, ya da ortaya bundan ziyade şöyle bir eq dengesi oluşur kabaca''
Bir de yukarıda yanlış hatırlamıyorsam şöyle birşey yazılmış: “hadi 3-4 bin TL olsa anlayacağım da...” Arkadaşlar etmeyin eylemeyin, bugün eli yüzü düzgün bir manyetik seti 2000 liradan başlıyor, bir strat köprüsü olmuş 1000 lira, kilitli burgu desen 700 diye başlayıp gidiyor. Lüthiyer dediğiniz kişi gitar bitene kadar en az 20 saat görüşme yapıyor yerine göre sizinle. Gitarla işi olmayan insanlar bunları yazsa gülüp geçeceğim de gitarist adam bunu yazınca trajikomik bir tablo oluşuyor. Acı acı gülümsüyoruz maalesef.
Yukarıda çok yerinde bir bilgi yazılmış, lüthiyere ürettireceğiniz gitarın satılması elbette zor olacaktır. Bu sizi üzebilir. Ama şöyle de bir gerçek var. Bugüne kadar atıyorum 100 tane (belirtme ihtiyacı hissettim sayı semboliktir ciddiye alıyorsunuz sonra) lüthiyer üretimi gitar varda Türkiye’de en az 80 tanesi hiç satışa konmamıştır bile. Burada sorumlu kişi lüthiyer midir gitar sahibi mi oldukça subjektif bir konu.
Neyse, hayırlısı olsun inşallah ya herkese iyi forumlar
Unutmadan, kendi yapmaya çalıştığım tele'den taze çekilmiş bir foto da ekledim.
