Pablo Neruda

Kimdir?

Asıl adı "Neftali Ricardo Reyes Basoalto" olan Pablo Neruda, 12 Temmuz 1904’te Parral’da doğdu; 23 Eylül 1973’te Şili’nin Santiago şehrinde öldü. 20. yüzyıl şiirinin en önemli isimleri arasında yer alıyor. Aynı zamanda diplomat olan Neruda, 1953'te Lenin Barış ödülü'nü, 1971'de Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazandı.

Avrupa kültürü ile yağmalanan kendi uygarlığı arasında yaşadığı kimlik bunalımının, arayaşının üzerinde doğmuştur yeni Latin Amerika edebiyatı. Pablo Neruda da hiç kuşkusuz bu edebiyatın, çağdaş Latin Amerika edebiyatının en önemli isimlerinden biridir.
1904 yılında başlayan ve 1973 yılında faşist Pinochet darbesinden sonra “öldüğü” açıklanan Pablo Neruda, arkasında edebi dehasıyla olduğu kadar, siyasi duruşuyla da önemli bir miras bıraktı. Bu miras onun adını “Latin Amerika’nın en büyük ozanı kimdir?” sorusunun yanıtı olarak yazdırdı.

Mücadele dolu yaşam
Pablo Neruda’nın yaşamöyküsü, şiir ödülleri kazandığı okul yıllarından sürgün yıllarına, Avrupa’da ve bazı Latin Amerika ülkelerinde diplomatlıktan faşizme karşı savaşan İspanya için yardım grupları kurmaya, Komünist Parti senatörlüğünden Allende’ye bıraktığı Cumhurbaşkanı adaylığına çok zengin bir öyküdür. Şili’deki siyasi dalgalanmalara paralel olarak, bir dönem devlet görevi alırken; bir başka dönem yıllarını sürgünde geçirir Neruda.
Nobel Edebiyat Ödülü’nü de, Stalin Ödülü’ne de alacak kadar herkesin “zorunlu takdiri”ni kazanmış, düşmanlarının bile “iyi bir ozan” demek zorunda kaldığı bir şair, bir siyasetçidir. Bu hareketli ve mücadele dolu yaşamı, Pinochet’nin faşist darbesinin hemen ardından “öldüğü” yönündeki resmi açıklama ile son bulur. İşte bu hayatın, Latin Amerika’nın ve İspanyolca’nın şiiridir onun yazdığı...

Siyasi şiirin ustası
İspanyolca’nın en büyük şairlerinden biridir Neruda. Özellikle İspanyolca konuşan ülkelerde kısa zamanda üne kavuşur. İspanya İç Savaşı’ndan sonra giderek siyasallaşan şiirlerini, Cemal Süreya şöyle anlatır: “Bugüne dek yazılmış siyasal şiirin en yüce örneğidir ‘Evrensel Şarkı’. Mayakovski de, Eluard da, Aragon da, Nâzım Hikmet de çok güzel siyasal şiirler yazdılar. Ama bütün öğeleri sürekli olarak kullanarak, siyasal şiirin bir çeşit sistematiğini ilk kez Neruda kurdu. Bir insanın değil, bir ülkenin değil, koskoca bir kıtanın öfkesi, umudu, dayatması var Evrensel Şarkı’da. Bu niteliğiyle şairler içinde haklı olarak en büyük etkinliği de o sağladı. Ve adını çağımız şairlerinin en büyüklerinin arasına yazdırdı”.

Eşyanın kötü tadı
Pablo Neruda’nın kendisi ise şiirini “eşyanın kötü tadını taşıyan” bir şiir olarak niteler: “Tere batmış, dumana gömülmüş, zambak ve sidik kokan, ticaretin ezmeye çalıştığı, yasaların içinde, yasaların ötesinde bir şiir; utanç verici davranışlarımız gibi.., siyasal bağlanmalar, kafa tutmalar, kuşkular gibi, sözlerimiz gibi, hayvanlar gibi, (...), saf olmayan bir şiir; sonunda güvencinin pençesinde perçinlenen kusursuz bir şiir...”
Cemal Süreya, Pablo Neruda’nın şiir anlayışını aktaran bu sözlerini açıklarken şöyle diyor: “Yaşanan hayatı görmek istiyor şiirde. Bununla yetinmiyor. Yaşanacak hayatın güçlü izlerini de taşısın istiyor şiiri. Ek bir dünya yaratmak değil, onun şiirden beklediği, dünyamızı büyütmek istiyor.”

pablo_neruda2.jpg


Başka kitaplarla hapsedilmek için yazmıyorum
ya da zambağın somutlaşmış çırakları için değil
gelip geçecekler için, gereksindikleri
ay, su, düzenin değişmez temelleri
ekmek, şarap, ve okullar, gitarlar ve el aletleri için.


neruda_imza.jpg



evrensel.net
siir.gen.tr
 
En sevdiğim şiiri yazan şair. "Bu Gece En Hüzünlü Şiiri Yazabilirim" Asıl dilinden okuyabilmeyi çok isterdim. çünkü çoğu kişi çevirisinde asıl ruhunu kaybettiğini söylüyor. Her şiir kendi diline ait de olsa, o ruhunu tamamen kaybetmesi imkansız. Her dilde güzel olacağına inandığım bir şiir bu. Duyguları insanın içine işleyecek kadar güzel yazan bir şairin elinden... Benim için Pablo Neruda'nın tüm şiirleri mavi gibi . Duru, sakin, duygulu...
 
Yavaşça ölür onlar

Yavaş yavaş ölürler
Seyahat etmeyenler,
Yavaş yavaş ölürler okumayanlar,
müzik dinlemeyenler, vicdanlarında hoşgörmeyi barındırmayanlar.


Yavaş yavaş ölürler,
İzzeti nefislerini yıkanlar
Hiçbir zaman yardım istemeyenler.


Yavaş yavaş ölürler
Alışkanlıklara esir olanlar, her gün aynı yolları yürüyenler,
Ufuklarını genişletmeyen ve değiştirmeyenler,
Elbiselerinin rengini değiştirme riskine bile girmeyen,
veya bir yabancı ile konuşmayanlar.


Yavaş yavaş ölürler
İhtiraslardan ve verdikleri heyecanlardan kaçınanlar,
tamir edilen kırık kalplerin gözlerindeki pırıltıyı
görmek istemekten kaçınanlar yavaş yavaş ölürler.


Yavaş yavaş ölürler
Aşkta veya işte bedbaht olup istikamet değiştirmeyenler,
Rüyalarını gerçekleştirmek için risk almayanlar,
Hayatlarında bir kez dahi mantıklı tavsiyelerin dışına çıkmamış
olanlar.

Yavaş yavaş ölürler.


Pablo Neruda
 
sırf bu adam için ispanyolca öğrenilir! nazım hikmet le tanışıklığı,dostluğu vardır.

benim için gelmiş geçmiş en büyük 3 şairden biridir.(n.hikmet-bertold brecht-p.neruda)

büyüksün pablo...
 
Nazım Hikmet için yazdığı bir şiir


niçin öldün nazım?
ne yaparız şimdi biz
şarkılarından yoksun?

nerde buluruz başka bir pınar ki
orda bizi karşıladığın gülümseme olsun?

seninki gibi ateşle su karışık
acıyla sevinç dolu
gerçeğe çağıran bakışı nerde
bulalım?

kardeşim,
öyle yeni duygular, düşünceler yarattın ki
bende,
denizden esen acı rüzgâr
kapacak olsa bunlari
bulut gibi, yaprak gibi sürüklenir
yaşarken seçtiğin
ve ölümünden sonra sana barınak olan
oraya, uzak toprağa düşerler.

al sana bir demet sili kasımpatıları
al güney denizleri üstündeki ayın soğuk parlaklığıni,
halkların savaşını, kendi dövüşümü
ve yurdumun kederli davullarının boğuk
gürültüsünü
kardeşim benim, dünyada nasil yalnızım sensiz,
çiçek açmis kiraz ağacinin altınına benzeyen
yüzüne hasret,
benim için ekmek olan, susuzluğumu gideren, kanıma
güç veren
dostluğundan yoksun.

hapisten çıktığında karşılaşmıştık seninle,
zorbalık ve acı kuyusu gibi loş hapisten,
zulmün izlerini görmüştüm ellerinde,
kinin oklarinı aramıştım gözlerinde,
ama parlak bir yüreğin vardı,
yara ve ışık dolu bir yürek.

ne yapayım ben şimdi?
tasarlanabilir mi dünya
her yanina ektiğin çiçekler olmadan
nasıl yaşamalı seni örnek almadan,
senin halk zekanı, ozanlık gücünü duymadan?
böyle olduğun için teşekkürler,
teşekkürler türkülerinle yaktığın ates için.

pablo neruda
 
Benimsin artık,seril rüyalarıma kendi rüyanla
aşk acı bunca emek uyusun hepsi bu anda
ah çeker gece görünmez tekerlekleri üstünde
ve sen yanımdasın öyle saf uyuyan amber gibi

kimse alamaz yerini ve bu aşk uyuyarak rüyalarımla
sen gideceksin biz gideceğiz birlikte zamanın suları boyunca
kimse düşmeyecek yola benimle karanlıkta
bir tek sen hep yaşayan hep güneş hep ay olan

ellerin açtı narin yumruklarını
saçıldı dört bir yana hoş simgeler
iki alaca kanat gibi açıldı gözlerin
ikimizi taşıyan suda akıp gidiyordum ben gece dünya ve rüzgar yazgısını döndürürdü
sensiz kalmıyordu böylece ben rüyalarındaydım çünkü
 
Geri
Üst