Ağaç Ağaç Diye Kendimizi Mi Kandırıyoruz Acaba?

Gibson vs Epiphone konusunun 7 sayfasınıda okudum, oraya yazayım dedim ama bi okudum sonradan, baya baya başka diyarlara dalmışım ben. Neyse, buyrunuz:

E.gitar çalarken arada kulaklığımın kablosu değer sapın arkasına, genelde kabloları bağlama aşamasında iken olur ve kablonun girdiği kulaklıkta tellerin sesini duyarım. Bu beni hep düşünmeye sevketmiştir, sonuçta ben gitarı çalarken gitar benim vücüduma temas ediyor, ve ağaçla beraber vücudum da gitardan aldığı sesi içinden geçiriyor. Basit bi bolt'on düzeneği gibi düşünürsek, vücudum ile temas eden veya etmeyen gitar sesi arasında fark olması gerekir. Biraz elimden geldiğince denedim, ayakta çalarken nedense ton daha güzel geliyor, ama bu temasdan mı yoksa ayakta olmanın verdiği histen mi bilemiyorum, ama var bi fark, ses daha dolgun hissettiriyor. Belki karnıma değdiği sırada tellerin titreşimini vücudumda hissettiğim için daha hisli gelmiş olabilir bilemiyorum.

Varmak istediğim nokta şu, eğer ince bir kablo bile sesi bariz bir şekilde bana iletebiliyorsa, bizim vücudumuz tona katkı sağlamalı değil mi? Peki manyetiklerin etki alanı dahilinde mi olacak bu katkım? Bu soruda geliyor akla. Hep merak etmişimdir, elektro keman çalan müzisyenlere bakınca kimileri var hiç ağaç olmayan aletler kullanıyorlar. Teorik olarak bu aletten ses çıkmaz diyoruz, ama cayır cayır vivaldiler çıkıyor. Sonuçta çoğumuzun kullandığı elektro gitarlar solid body, hollow değil. Bunu hesaba alırsak ağaç kalitesi, ağaç cinsi vs ne kadar etkili olacak? Olur elbet, ama ne kadar?

İçimden geldi bi yazayım dedim. Tecrübeden çok fikirleri paylaşırsanız sevinirim, biraz ufkumuzun ötesine gidebilirsek ne mutlu bize.
 
Şu an kafamı hiç toparlayamadığım için parça parça bir şeyler yazacağım, aşırı yorgunum. ciddi bir şeyler yazacak havada değilim :D. Mesela gitarı bir dolaba dayayın, mükemmel bir akustik verir :) Bir enstrümandan ses çıkması için illa ağaç olması gerekmez tabii. Grafit vb. malzemeler kullanılabilir ancak ağır olur ve aşırı tiz ton verir. Ağaç cinsi gitarın tonal karakterini değiştirir, ağaç kalitesi ağacın yoğunluğu, kuruluğu gibi faktörlere göre değişir. İşin içine elektronik karıştığı için ağacın etkisi biraz daha azalıyor ancak yine de en önemli unsur ağaçtır, çünkü gitarın temelidir. Vücudun tona değil de rezonansa etkisi olur diye düşünüyorum. Çınlayan uzun bir demiri tutarsanız çınlaması kesilir, ancak demirin üzerinde bir şekilde tel takılı olsa tel titremeye devam eder. Buradan hemen kemana gidiyoruz, kemanda titreşim pek önemli değil açıkçası, çünkü telin üzeri boş kalmıyor pek, sürekli üzerinde gezinen bir arşe var. Ancak gitarda durum farklı, gitarın titremesi gerekiyor ki ses uzasın. Ağaç türünün "elektrik gitara" etkisi "bence" abartıldığı kadar fazla değil, ağaç masif olsun yeter, gerisi biraz rezonans biraz da EQ farkından ibaret(dış görünüşünü konuya dahil etmiyorum.). Ağacın etkilerini tondan ziyade başka alanlarda aramak gerekir bence. Bunlar dayanıklılık ve rezonanstır, ille de masif ağaç dememin sebebi budur.
 
Elektro kemanda sürekli arşe çektiğin için gövde olsa bile titreşimi teli etkileyemeyecektir tahminen, gövde olmamasının sebebi belki de budur.
 
gitarı titreşimlerini daha iyi dinlemek istiyorsan, biraz belin-boynun bükülecek ama kulağını gitarın üst kanadına doğru daya ve öyle çal :) vücudun teması bir artı sağlar mı bilemiyorum ama gitarını masif ağaçtan yapılma bi masaya bitiştirip çaldığında masanın da hafif titreştiğini hissedebilirsin. yani gitar daha fazla ağaçtan yapılsaydı titreşim daha uzun süreli olabilirdi bence. tabii ki o zaman daha ağır olurdu. bunlar işine yarar mı bilmiyorum ama söyleyeyim dedim.
 
Bir de gırtlağınızı sapın arkasına dayayın, gitarı amfiye bağlayın ve konuşun, kendi sesinizi duyacaksınız :D
 
  • Konu Sahibi Konu Sahibi
  • #6
Bir de gırtlağınızı sapın arkasına dayayın, gitarı amfiye bağlayın ve konuşun, kendi sesinizi duyacaksınız :D
şuan bağırsak hareketlerimin yüksek gain ile nasıl bir ton vereceğini merak ettim.

Arşe'den bahsettik kemanda, fakat iyi ve kötü kemanların arasında bile akustik tonal ve ses farkı var. Ancak elektro enstruman işin içine girince merak ettiğim, manyetik veya herhangi bir alıcının aktif mesafesi içerisinde olması hususu var. Manyetikler vidalar ile gitara temas etse bile sesi alış metodları katı temasla değil. Mesela manyetiklerimize mp3 çalar kulaklıklarımızı yaklaştıralım temas olmamasına rağmen sesi alırız. Buraya kadar getirdiğime göre kalan kısmı bir arkadaş izah ederse hoş olur.
 
Manyetikler sesi temas olmadan alıyor, bu durumda ton farklılıkları nasıl oluşur sorusu ortaya çıkıyor, farklı ağaçların(ve tabii ku kullanılan farklı donanımın) telin titreşimini farklı şekilde etkilemesi ile oluşuyor tonal farklılıklar. Akçaağaç sert ve yoğun ve dolayısıyla ağır bir ağaçtır, bu durumda teller daha kısa mesafede titrer ve tiz bir ses oluşturur, maun da tam tersi yapıdadır ve pes bir ton verir. Bu örneği daha anlaşılabilir hale getirmek için şöye bir test yapalım, bir tel gerelim, 2 ucunda basıncı değiştirilebilir işkenceler olsun, telin gerginliği her koşulda sabit olsun, basınç arttıkça telin titreşim sonucu ortaya çıkaracağı ses tizleşecektir, basınç azaldıkça pesleşecektir.
 
  • Konu Sahibi Konu Sahibi
  • #8
Manyetikler sesi temas olmadan alıyor, bu durumda ton farklılıkları nasıl oluşur sorusu ortaya çıkıyor, farklı ağaçların(ve tabii ku kullanılan farklı donanımın) telin titreşimini farklı şekilde etkilemesi ile oluşuyor tonal farklılıklar. Akçaağaç sert ve yoğun ve dolayısıyla ağır bir ağaçtır, bu durumda teller daha kısa mesafede titrer ve tiz bir ses oluşturur, maun da tam tersi yapıdadır ve pes bir ton verir. Bu örneği daha anlaşılabilir hale getirmek için şöye bir test yapalım, bir tel gerelim, 2 ucunda basıncı değiştirilebilir işkenceler olsun, telin gerginliği her koşulda sabit olsun, basınç arttıkça telin titreşim sonucu ortaya çıkaracağı ses tizleşecektir, basınç azaldıkça pesleşecektir.
Yani demek istediğin şey, teller aynı koşullarda aynı şekilde titreşecek, fakat titreşimleri ağaca aktarılma oranıyla(ağaç türü burada belirleyici etken farzedelim) azalıp artacak, bu nedenle tel titreşimi etkileneceği için manyetiklerin alacağı ses değişecek, böylece tonal farklılık olacak? Ağacın hangi frekanstaki titreşimleri emdiğine bağlı olarak tonal yapı belirlenecek?

İyi sıkıladım sanki doğru gibi
 
Gitarın ağacına manyetik aksam ve püsürüne hiç bi zaman fazla takılmadım. Genellikle "aman çal gitsin " yaklaşımı içinde oldum. Senelerce bi sürü uyduruk bas gitardan sonra sonunda Cort A6 aldım. (profil resminde bulanık) Çalmaya başladığımda ilk fark ettiğim şey, her perdede seslerin oldukça düzgün doğru geldiğiydi. Tuner ile La telinin 22 perdesini bile kontrol ettiğimde, ibrenin taak diye hiç titremeden "0" noktasını göstermesi çok hoşuma gitmişti. Bunun sebebi ağaç kalitesinden mi yoksa gitarın neck-thru olmasından mıydı bilmiyorum. Fakat bir şeyler fark ediyor.

Kemanda ise çok farklı bir durum söz konusu. Öncelikle titreşen tel, gövdeyi titreştiği frekansta titreşmeye zorluyor. (Tüm çalgılarda olduğu gibi) Bu frekansa cevap veren gövdenin titreşimi bir süre sonra öyle bir hal alıyor ki,gövde titreşimi, telin titreşiminden taha üstün bir seviyeye ulaşıp, teli, kendisi gibi titreşmeye zorluyor. Tel ve gövde arasındaki bu üstünlük savaşı kemanın "yanık" tonunun da sebebi. Elektro kemanlarda bu ton gerçekten de söz konusu değil. Bu konuda daha fazla bilgi için Ayhan Zeren'in "Müzik Fiziği" kitabını okumanızı öneririm.
 
Gitarın ağacına manyetik aksam ve püsürüne hiç bi zaman fazla takılmadım. Genellikle "aman çal gitsin " yaklaşımı içinde oldum. Senelerce bi sürü uyduruk bas gitardan sonra sonunda Cort A6 aldım. (profil resminde bulanık) Çalmaya başladığımda ilk fark ettiğim şey, her perdede seslerin oldukça düzgün doğru geldiğiydi. Tuner ile La telinin 22 perdesini bile kontrol ettiğimde, ibrenin taak diye hiç titremeden "0" noktasını göstermesi çok hoşuma gitmişti. Bunun sebebi ağaç kalitesinden mi yoksa gitarın neck-thru olmasından mıydı bilmiyorum. Fakat bir şeyler fark ediyor.

Önceki gitarınızda entonasyon sorunu varmış, ağaç ve sap bağlantı şekliyle alakası yok.
 
Tecrübelerime dayanarak söyleyebilirim ki gitarın hangi ağaçtan yapıldığının ses özelliklerine direkt etkisi var. Ancak bunun ne kadar önemli olduğu çalana kalmış birşey ve tamamen amaç/durum ile alakalı.

Bir gitarın ağaç-ses özellikleri evde kendi çapında çalan bir gitarist için çok farkedilebilir bir özellik değil kanımca. Ne zaman ki bir konsere, bar programına, vs. çıkıp sesi yükseltiyorsunuz işte orada gitarın hangi ağaçtan yapıldığı fark ediyor. Farklı (veya aynı tür ancak farklı kalitede) ağaçlardan imal edilmiş gitarlar arasındaki açık farkı görmek bence ancak bu şekilde mümkün. Tabi aynı donanım/kurulum ile denediğinizde bariz anlaşılıyor; yoksa bir Gibson ile Epiphone gitarı evde aynı amfi ile denemeniz size hiçbir fayda sağlamaz; daha da önemlisi bence yanlış yönlendirir.

Bu konuda benim verebileceğim en güzel örnek bendeki ESP M serilerinden. İki gitar var, biri ESP MII, diğer LTD M1000. Bunlar hem donanım hem de ağaç olarak aslında aynı. İkisi de isfendan gövde, akçaağaç sap, gülağacı klavye, EMG manyetikler, vs. En önemli fark MII bolt on, M1000 set-thru. 15 Watt amfiye bağladığınızda M1000 bariz şekilde MII'den üstün; hem sustain hem genel ses açısından. Ama gitarları ne zamanki konsere götürüp desibel sınırlarını zorluyorsunuz işte o zaman MII M1000'e basıyor; yine hem sustain hem genel ses açısından. Bu benim birinci elden tecrübe ettiğim birşey. Kaldıki aynı olayı Gibson Standard LP, Tokai Love Rock ve Yamaha Studio Lord modelleriyle de yaşadım (aynı manyetikler ve kurulum ile). Buna ister şişme deyin, ister yarı yılda bırakma deyin, vs. ne derseniz deyin, imalat ağacının donanım ile uyumu ve dolayısıyla ses kalitesi konusunda oldukça önemi var.

Bence evde çalan/kayıt yapan ve içeriği fazla değişmeyen kuruluma sahip bir gitarist için ağacın önemi yok denecek kadar azdır. Ama ciddi anlamda bir üretkenlik varsa ve profesyonel olarak canlı müzik yapılıyorsa ağacın kesinlikle önemi büyük ve müziğe etkisi de oldukça fazla.
 
Önceki gitarınızda entonasyon sorunu varmış, ağaç ve sap bağlantı şekliyle alakası yok.
Peki şunu nasıl açıklarsınız ? : Uyduruk bas gitarı, tuner'a bağlayıp, BOŞ teli titretip akorduna baktığımda, tuner ibresinin sürekli bir yukarı bir aşağı oynadığını, sabit bir noktada durmakta zorluk çektiğini görüyorum. Fakat aynı deneyi, A6 gibi nispeten daha iyi bir gitarla yaptığımda, akordu doğru olsun veya olmasın, tuner ibresinin tek bir noktaya resmen çakılıp kaldığını, tel titreşimi sönene kadar da kesinlikle kıpırdamadığını görüyorum.
Bu beni ağacın, veya yapının, telin düzgün sesi vermesine de yardımcı olabileceğini düşünmeye sevk etti.
Ya da eski bas gitarım lanetlenmiş olabilir mi?
 
Geri
Üst