7 Telli Gitar Tel Aksiyonu Ve Sap Ayarı

Merhabalar. Yaklaşık 7 ay önce aldığım Schecter Banshee 7 marka model gitarımın tel aksiyonu konusunda şu aralar sıkıntılarım var. Gitarı alırken do-re de ayarları yapıldı ancak sadece sap ayarını yaptılar yükseklik değiştirilmedi. Hipshot köprüye sahip gitar. Gitarla beraber verilmeyen alyan anahtarını daha sonra kendim alıp tel yüksekliğini ayarladım. Hemen hemen tam istediğim düzeyde olmuştu diyebilirim. Şu aralar tekrar bi ayar yapmak için gitarı elime aldım ve bu süreçte çok fazla tuning değiştirdiğim için sap ayarına da bir bakmak istedim. Sap ayarı konusunda çok bilgili değilim sayısal değerlere bağlı kalarak değil kendi çalım rahatlığıma göre ayar yapıyorum gitarlarımda ancak şimdiye kadar hiçbir gitarımda sorun yaşamadım. Bu gitarda truss rod u saat yönünün tersine doğru döndüremiyorum artık yani sanırım son raddesine kadar getirdim. Bu durumda fazla bir güçle karşılaşmam normal midir ? Yani döndürmeye çalıştığımda gıcırdamalar geliyor ve dokunmuyorum. Sapın şeklinde bir bozulma yok çok az bir miktar geriye doğru eğik ve bu normal olması gereken diye biliyorum. Ancak o ilk köprü ayarı yaptığım zamanki aksiyonumu yakalayamıyorum. Yakalasam da teller o kadar rahat olmuyor. Bendler neredeyse imkansız hale geliyor ve bendlerde ses kaybı yaşıyorum. En alt tel 23. perdede ses kaybı yasıyorum. Yaşadığım sorunun nedeni ne olabilir ? Teller Aralıktan beri değişmedi daha çok diğer gitarlarımı kullandığım için sadece tellerin eski olması bu soruna yol açabilir mi ? Bir de merak ettiğim birşey var ben mi yanlış görüyorum bilmiyorum ama insanların bu model ya da buna yakın modellerde fretlerin üzerinde tellerle çaldıklarını görüyorum. Bu mümkün de ben mi beceremiyorum yoksa böyle birşey mümkün değil mi ?
 
Taze gitarda sap ayarı yapılırken ilk etapta zorlanma olabilir.

Teller eskidikçe gerilimleri ve performansı değişir. Dolayısıyla sap gerilimi ve sap ayarı, bunun yanında tel yüksekliği ayarı da bundan etkilenir.

Sap ayarı konusunda herkes bir şeyler söyler; ama ideal sap ayarı konusunda genel sayılabilecek bir kanı şöyle: 1. ve 24. perdelere basıyorken tel ile 12. perde demiri arasına 2-3 kez katlanmış bir kağıt zorlanmadan girebilmeli. Eğer bunu sağlıyorsa, çalarken de sorun çıkartmıyorsa, bence takılmayın. Tel yüksekliği açısından ise durum biraz değişik; zira yine tel kalitesi ve eskiliği ile de alakalı. Tellerinizi koroze olmaya başladığı anda değiştirin. Tel kalınlığı ve en az 1 tam ses akort değişimi de sap ayarı ve tel yüksekliği ayarı gerektirebilir.
 
Selamlar, sapın dış değil aksine optimal bir eğim ile içbükey olması normalidir. Sıkıntı burada olabilir. Yukarıdan truss rod'u sapı daha da geriye eğmek için sıkmak istediğinizde problem yaşadığınızı anladım. Kullandığınız teller tercih ettiğiniz esas akort düzeni ve tel yüksekliğinde daha gergin bir tension'a izin vermiyor olabilir, belli perdelerdeki ses kaybı da aynı şekilde sapınızın dışbükey olmasından kaynaklanabilir. Yanlış bilmiyorsam banshee 7'lerin tuşe kesim açısı da compound radius. Haliyle tellerin yükseklik farkı 400 ve 430 mm'lik 7 telli tuşelerine göre daha bir düz olmak durumunda.

Ben de kendi 7 telli gitarlarımda truss rod ayarını ve action yüksekliğini kabaca şöyle yapıyorum; en üst 7. tel ile 12. Fret arasına kullanmak istediğim tel kalınlığına göre 2 yada 2,5 mm'lik bir alyan anahtarının girebileceği şekilde ayarlıyorum. Diğer telleri de makul oranda ve amfiye sızmayacak kadar fret buzz kalacak biçimde tuşenin radius açısına uyun olarak ayarlıyorum. Hipshot eşiğin bana göre tek gıcık kısmı her iki vidayı da eşit ayarlamak. Bazen göz nizam şaşabiliyor. Sap ise dediğim gibi, tuşenin kenarına headstock'dan aşağ doğru baktığımda hafif içbükey görünecek şekilde ayarlıyorum. Tek ve genel geçer doğru bir ölçüsü yok maalesef. Rahat bir gerilimde, perdelerde de nota kaybı olmadan çalacağınız bir açı tutturmanız yeterli.

Yarın fırsat bulursam şu sap açısı için resim de koymaya çalışırım. Bu arada ben ADGCFAD akort düzeninde ve jim dunlop 10-60 set ile bu ayarı tutturdum ve drop F yada drop G hariç fazla akort değiştirmiyorum, yanlış yönlendirmeyeyim.
 
Son düzenleme:
Sap asla geriye doğru eğik olmamalı, bilakis öne eğik olur. Benim kullandığım metod, gitara fabrika ayarı olan telleri tak ve standart tune yap. Bu durumda sapı ayarla önce olması gereken başlangıç noktanı bul sonra yeni tellere göre önce köprü vs en son olarak sapla oyna.
Standart dediğim durumda benim yaptığım gitarı tüfek gibi omuza alıp nişan alıyorum ve gözümü kafadan gövdeye doğru kenara yapıştırıyorum. Bakış açım 1.fretten köprüye doğru oluyor. Tabi bunu mal gibi gitarı güneşe tutarak değil, yere koyup aşağı doğru bakarak da yapabilirsin :).
1 fret ve gövdenin sapla birleştiği 17-18 fret civarı (gitarına göre) bir yerden teli fretlere bastır ya da varsa capo tak. Sonuçta tel 7-12 arası tercihen tam 12 frette değmekle değmemek arası ise düşük action, pena giriyorsa orta, gözle aradaki mesafeyi rahatça görüyorsan yüksek action diyebiliriz. Bunu kredi kartı kaydırarak yapanlar da var araya. Ben 1 ve 22 fret basarkan (17 değil özellikle 22) 12'deki tel gözle zor görülür ama elle basınca hafif çıt çıt boşluk hissettirecek gibi ayarlarım herşeyi ama önce köprüyü indiririm en son gerekirse sap.
Bunlar referans tabi. En garanti test bunları yaptıktan sonra amfide clean ya da hafif crucnh bir tonla çalıyorum, gitarda olan ama amfiden gelmeyen bir fretbuzz bulduğum noktaya kadar gerekirse yükseltiyorum çünkü ilk anlattığım gerçekten low action sayılabilir.
 
Bahsettiğim içbükey eğimin KM-7 sapındaki görünümü;

image.jpeg


12. ve 24. perdede 7. telin serbest yüksekliği;

image.jpeg


12. Perde ve 7. Tel arasında 2.00 mm'lik alyan anahtarın görünümü (sıfıra sıfır değecek şekilde);

image.jpeg


Saddle'ların sap radius'usuna göre ayarlanmış görünümü;

image.jpeg


Umarım faydası olur.

Bu arada evet, action yüksekliği burada fazlaymış gibi duruyor. Fakat aynı ayarlarla çalarken çekilmiş videoların tamamnda teller tuşeye yapışıkmış gibi görünüyor. Göz yımışması diyelim. :)
 
üstadlar, konuyu baltalamak istemiyorum ama az da olsa alakalı olduğu için sormak istedim. gitarımın sapı bastardbullet'ın koyduğu fotoğraftakine benzer bir şekilde hafiften içbükey, yani yabancıların deyimiyle bir miktar neck relief var. onun da optimal olduğunu düşünüyorum, günlerimi bu konuda videolar izleyerek ve yazılar okuyarak geçirdim. lakin sap bu durumdayken bile, teller daha benim istediğim alçaklığın yanına bile yaklaşmadan perdelerde cızlama başlıyor. gitarım strat kopyası, köprüdeki saddle'lar ile ayarlıyorum tel yüksekliğini. bu durumda bu sorunun sebebi dandik fret işçiliği midir?

Fretlerin yükseklik ayarı ihtiyacı olabilir, üst eşiğin de aynı şekilde yükseklik ayarının yapılması, belki de değişmesi gerekebilir. Görmeden fikir yürütmek doğru değil fakat muhtemel olasılıklar bunlar.
 
Geri
Üst