Aranje mix mastering by me :) çok kalabalık ve mixi zor bir aranje (kendi kendimi yaktım:D )

Ellerinize sağlık. Belli ki şarkı üzerinde çok emeğiniz var. 300 kanal mix kolay bir iş değil. Ancak bu kadar emeğe karşılık ; sanırım Youtube'un LUFS konusundaki standartı dışında bir değer söz konusu ki , parça Youtube'da %50 civarında kompreslenmiş. Tabii buna bağlı olarak da muhtemelen bir çok detay gitmiş. Bu kadar emeğe rağmen yazık olmuş. Tekrar ellerinize sağlık.
 
  • Konu Sahibi Konu Sahibi
  • #4
Ellerinize sağlık. Belli ki şarkı üzerinde çok emeğiniz var. 300 kanal mix kolay bir iş değil. Ancak bu kadar emeğe karşılık ; sanırım Youtube'un LUFS konusundaki standartı dışında bir değer söz konusu ki , parça Youtube'da %50 civarında kompreslenmiş. Tabii buna bağlı olarak da muhtemelen bir çok detay gitmiş. Bu kadar emeğe rağmen yazık olmuş. Tekrar ellerinize sağlık.
LUFS tamamen yükseklikle ilgili birşey. Youtube compress uygulamıyor :) sadece fader ile sesi kısıyor. Kaybolan bir detay yok yani. (stream kalitesi kadar bir kayıp sözkonusu ki bu da yüklenilen her şeye spotify da da olmak üzere oluyor)
 
Sevgili @anticipation ; Youtube şarkınızın yükseklik değerini çok bularak kompress etmiş veya ezmiş diyelim. Parçanız %100 volümde %51 duyuluyor. Bu bir ezme işlemi değil midir ? Sizce arada oluşan %49'luk fark şarkıdan özellikle dinamikler anlamında bir şeyler götürmüyor mu ? Sırf bu yüzden şarkıların mastering'leri ; yayınlanacağı medyanın ( CD , Tidal, Spotify, Youtube , iTunes vs. ) bu konulardaki özellikleri dikkate alınarak yapılmıyor mu ?

Ben sırf şarkınızı dinlemek için sistemimi açtım ve dinleme yaptım. Bahsettiğim konu duyumumda bir rahatsızlık yarattı ve bunu sizinle paylaşmak istedim. Çünkü sonuçta ortada ciddi bir emek var. Mesele sadece bundan ibarettir.
 
Sevgili @anticipation ; Youtube şarkınızın yükseklik değerini çok bularak kompress etmiş veya ezmiş diyelim. Parçanız %100 volümde %51 duyuluyor. Bu bir ezme işlemi değil midir ? Sizce arada oluşan %49'luk fark şarkıdan özellikle dinamikler anlamında bir şeyler götürmüyor mu ? Sırf bu yüzden şarkıların mastering'leri ; yayınlanacağı medyanın ( CD , Tidal, Spotify, Youtube , iTunes vs. ) bu konulardaki özellikleri dikkate alınarak yapılmıyor mu ?

Ben sırf şarkınızı dinlemek için sistemimi açtım ve dinleme yaptım. Bahsettiğim konu duyumumda bir rahatsızlık yarattı ve bunu sizinle paylaşmak istedim. Çünkü sonuçta ortada ciddi bir emek var. Mesele sadece bundan ibarettir.

Kusura bakmayın ama büyük yanılgı içindesiniz. Mastering'de son aşama sıkıştırma kesinlikle platformların lufs standartlarına göre yapılmaz(edit; platforma özel sıkıştırılma yapılmayacaksa), zaten hemen hepsinin standardı birbirinden farklı bir kere. True-peak ile karıştırıyor olabilirsiniz belki, çünkü o daha standart denebilecek aralıktadır.

Youtbe işlemi, spotify/itunes vs.'den farklı değildir gain düşürür veya yükselterek kompanse eder limiting gibi işlemler yapmaz. O % işaretinde %100, volume ayarının tam açık haline göre (volume sliderını tam açsanız bile) %49 pozisyonuna denk verim alacaksınız demektir. Asıl dikkat edilecek veri 5.8db düşürmesidir.

@anticipation'a sadece "dinamikleri çok sıkıştırmışsın" gibi bir yorum yapsaydınız kişisel fikiriniz olarak kabul eder hiçbir itirazım olmazdı.
 
Son düzenleme:
Kusura bakmayın ama büyük yanılgı içindesiniz. Mastering'de son aşama sıkıştırma kesinlikle platformların lufs standartlarına göre yapılmaz, zaten hemen hepsinin standardı birbirinden farklı bir kere. True-peak ile karıştırıyor olabilirsiniz belki, çünkü o daha standart denebilecek aralıktadır.

Youtbe işlemi, spotify/itunes vs.'den farklı değildir gain düşürür veya yükselterek kompanse eder limiting gibi işlemler yapmaz. O % işaretinde %100, volume ayarının tam açık haline göre (volume sliderını tam açsanız bile) %49 pozisyonuna denk verim alacaksınız demektir. Asıl dikkat edilecek veri 5.8db düşürmesidir.

@anticipation'a sadece "dinamikleri çok sıkıştırmışsın" gibi bir yorum yapsaydınız kişisel fikiriniz olarak kabul eder hiçbir itirazım olmazdı.
Sevgili Mertay kardeşim,
Streaming servislerin LUFS değerleri mastering'de dikkate alınan parametrelerden birisidir. LUFS değerleri : Youtube -13 / Spotify , Tidal -14 / iTunes -16 . Eğer şarkı tüm streaming servislerde yayınlanacaksa ; mastering işleminde bu değerlerin ortalama bir şekilde dikkate alınması gerekir. Youtube ; parçanın LUFS değeri yüksekse düşürme işlemi uygular. Eğer düşük ise herhangi bir yükseltme işlemi uygulamaz. Tidal de aynı şekilde. Buna karşılık Spotify ve iTunes ise yükseltme işlemi uygular.

Bu arada sizin tabirinizle %49 verim alınması şarkının ezilmesi anlamına gelmiyor mu ?

Siz de sonuçta benim yukarıda belirttiğim ; dinamikler konusuna gelmişsiniz zaten. 🙂 Benim de temelde vurgulamak istediğim konu buydu esasında. Çünkü dediğim gibi bu işte ciddi bir emek var ve sırf bu detay yüzünden bu emeğin heba olmaması ve karşılığını bulması gerekir diye düşünüyorum.
 
Son düzenleme:
Ama cümlelere dikkat lütfen, yani "%49 ezmiş" dendiğinde anlamlandırma çok başka yerlere gidiyor...

Master'ingte LUFS konusunda Facebook'taki Balance grubunda bu konuda tatil sürecinde bir yazı hazırlamayı planlıyorum. Çünkü bu konuda sırf bizde değil yurtdışı forumlarında da konseptin ciddi yanlış anlaşıldığına inanıyorum. LUFS değerlerini bilmek bir avantajdır size katılıyorum, ama sıkıştırma oranının site ortalamaları değil müzikal bir seçim olduğunu savunuyorum (X platform için özel mastering istenmediği sürece).

Mesela Barış Büyük, başka platformda ortak arkadaşımız, onun bile youtube paylaşımlarında 3db'ye kadar "düzeltilmiş" masterları var ama diğer yandan bu masterlar kusursuz desek yeridir. Müzikaliteden (janra spesifik mastering'te diyebiliriz) kastımı bu örnekle değerlendirebilirsiniz.

Son olarak; sakınmadan yazıyorum, yanlış anlaşılmaz umarım ama bu müziğin dinleyici kitlesinin beklentilerini az-çok hepimiz tahmin edebiliriz... bir prodüksiyon bütünlüğünde @anticipation'ın sadece müzikal değil, bu beklentilere paralel ticari kaygıları düşünerekte bu "fazladan" sıkıştırma yaklaşımını tercih etmesi belki doğal karşılanabilir tabii yorum kendisinin...
 
Ama cümlelere dikkat lütfen, yani "%49 ezmiş" dendiğinde anlamlandırma çok başka yerlere gidiyor...

Master'ingte LUFS konusunda Facebook'taki Balance grubunda bu konuda tatil sürecinde bir yazı hazırlamayı planlıyorum. Çünkü bu konuda sırf bizde değil yurtdışı forumlarında da konseptin ciddi yanlış anlaşıldığına inanıyorum. LUFS değerlerini bilmek bir avantajdır size katılıyorum, ama sıkıştırma oranının site ortalamaları değil müzikal bir seçim olduğunu savunuyorum (X platform için özel mastering istenmediği sürece).

Mesela Barış Büyük, başka platformda ortak arkadaşımız, onun bile youtube paylaşımlarında 3db'ye kadar "düzeltilmiş" masterları var ama diğer yandan bu masterlar kusursuz desek yeridir. Müzikaliteden (janra spesifik mastering'te diyebiliriz) kastımı bu örnekle değerlendirebilirsiniz.

Son olarak; sakınmadan yazıyorum, yanlış anlaşılmaz umarım ama bu müziğin dinleyici kitlesinin beklentilerini az-çok hepimiz tahmin edebiliriz... bir prodüksiyon bütünlüğünde @anticipation'ın sadece müzikal değil, bu beklentilere paralel ticari kaygıları düşünerekte bu "fazladan" sıkıştırma yaklaşımını tercih etmesi belki doğal karşılanabilir tabii yorum kendisinin...
"%49 ezmiş" dendiğinde anlamlandırma çok başka yerlere gidiyor..." cümlenizden neyi kast ettiğinizi tam anlayamadım. Eğer "%49 ezmiş" lafına takıldı iseniz ; bu tamamen sektörde kimilerinin bu tür haller için sıklıkla kullandığı bir tabir. Yani bu ifadenin altında başka bir şeyler aranmaması gerekir.

Ben de bu meseleleri Barış Büyük ile özel sohbetlerimde zaman zaman konuşuyorum. Hatta geçenlerde benzeri bir durum yaşandı. Bir arkadaşımız yaptığı miksi ; Barış Büyük'ün online mastering hizmeti çerçevesinde kendisine gönderip mastering yaptırmış . Daha sonrada bu şarkının videosunu Youtube'a koymuş. Ben şarkıyı dinledim ve benzeri bir durumun var olduğunu gördüm. Bir anda şaşırdım. Çünkü benim bildiğim Barış Büyük böyle bir şeyi kolay kolay yapmazdı. Hatta merak ettim ve kendisini aradım. Bana ifade ettiği şu idi : " Benden cd mastering'i istediler ve ben yaptım. Eğer ayrıca Youtube mastering'i isteselerdi Youtube versiyonunu da ayrıca yapardım. "

Benim gördüğüm kadarıyla Barış Bey , Youtube'a konan şarkılarda Volume/Normalized oranını çoğunlukla kabaca %100/%90 şeklinde tutuyor . Ancak bu arada aşağıdaki videoda görüleceği gibi %100/%100 oranını da sıklıkla tutturuyor. Aşağıdaki videoda yer alan eser ; Barış Büyük'ün stüdyosunda hücum kayıt şeklinde record edilmiş , miks ve mastering'i Barış Büyük tarafından yapılmış. Ben bu şarkının miks ve mastering'ini çok beğeniyorum. Etrafımda bu işlerle uğraşan eşime dostuma da bir referans parça olarak dinlemelerini öneriyorum.

 
Son düzenleme:

Piyasa yanlış o zaman :)

Mesela; %49 diye tabir ettiğimiz "normalized'ın" yanında "volume" youtube player tam açıkken %100'de, kısın sesi onunda %'si değişiyor buna da ezmek denmiyordur umarım?... Alt tarafı gain yani, ezme dediğimiz hep kompreslemeye hitab eder. Gerçi geçenlerde muziktek'te konu açıldı, gördümki (haklı olarak) normalizing pek mix/mastering'de uygulanmayan işlem olduğu için eski üyelerden bile enteresan cevaplar gelmişti.

Birde şu var, verilen headroom'da bu veriyi etkiliyor. Yani diyelim sıkıştırıp parçanın canına okuduk ama atıyorum 6db headroom verip upload ettik youtube'da gene %100 çıkacaktır ama sound nanay. İş yani hep LUFS meter'a bakmak değilde kişinin müzikal becerisine kalıyor. Hiç sormadım ama B.B. master'ın CD versiyonunu youtube'a hazırlarken limiter kompres değilde headroom'u sadece arttırıyorum dese hiç şaşırmam.

Edit; bunu mesela sticky yaptılar gearslutz'da Targeting Mastering Loudness for Streaming (LUFS, Spotify, YouTube)-Why NOT to do it. - Gearslutz
 
Son düzenleme:
YOUTUBE, SPOTIFY, ITUNES VS.. hiçbir digital platform sesi ezmez arkadaşlar... Sadece şarkının RMS ya da LUFS değerine göre SES YÜKSEKLİĞİNİ belli bir seviyede tutar. Bu da dinleyicinin sürekli ses ayarı ile cebelleşmemesi içindir. Bunun da arabamızdaki müzik sisteminin sesini açmaktan ya da kısmaktan HİÇBİR farkı yoktur... Ses ne deforme olur ne de veri kaybeder ! Daha yüksek dinlemek isteyen bilgisayarının sesini açar. Bu kadar bundan bir adım daha ileri değil mevzu..
(kaldı ki bu volum düşürme işini bir compressor ile yapıyor olsaydı youtube sanırım dünyanın en transparan en paha biçilmez compressor ü olurdu :D :D :D . )

Lütfen yanlış bilgi üzerinde ısrar etmeyelim sevgiler :)
 
Merhaba arkadaşlar. Ben Barış Büyük. Foruma yeni üye oldum :) Öncelikle hepinize selamlarımı iletmek isterim.

İsmim geçtiği için birkaç cümle ile ben de konu ile ilgili fikirlerimi paylaşmak isterim.
Youtube (veya diğer dijital platformlar) için ayrı mastering yapmak bence gerekli.

Sebebini şu şekilde açıklamaya çalışayım;
Çoğu şarkının mastering'inin son aşamasında kullandığımız brickwall limiter'lar aslında sesi olumsuz etkilemekte, bir anlamda mix'de "bozulma" yaşanmakta. Müşteriler ise çoğunlukla şarkılarının yüksek volume'a sahip olmasını istemekte (ki bunun da müzikal tarafta hiçbir anlamı yok aslında). Genel olarak CD formatı için mastering'de kullandığımız -8 / -10 LUFS değerleri şarkıların dinamiklerini zorlamakta, öldürmekte, tadını da kaçırmakta (nadiren güzel de olabiliyor, bu yüzden şarkısına bağlı diyeyim -ancak özellikle akustik enstrümanların ağırlıkta olduğu şarkılarda kesinlikle kötü oluyor, şarkının tadı kaçıyor). Eğer CD formatı için özellikle de sanatçıların/prodüktörlerin/aranjörlerin mastering beklentileri özellikle şarkının ses seviyesi yüksekliği üzerine kurulmuş olmasa idi CD formatı için de yukarıda bahsettiğim LUFS değerlerini yapma gereği duymazdık... Biraz da mecburiyetten yapılıyor. Peki bu yüksek LUFS değerine varmak için ne yapıyoruz? İster istemez limiter'la şarkıyı zorluyoruz, gerekirse alt frekanslara olması gerektiğinden fazla müdahele ediyoruz, sesler iyice sıkışıp, birbirine girmeye başlıyor, dinamikler (şarkının en düşük yeri ile en yüksek yeri arasındaki fark diyelim) iyice azalıyor, özetle "tadı" kaçıyor...

Dijital platformlara baktığınızda ise mesela Youtube için konuşursak; -13 LUFS değerinde mastering'i finalize etmeniz, şarkınızın limiter kaynaklı olumsuzluklarını elimine etmenizi sağlıyor. Daha hoş, daha fazla dinamiklere sahip, daha derin alt frekansların olduğu, seslerin aşırı derecede zorlanarak birbirine girmediği, daha ferah, distorsiyondan uzak ve olması gereken bir sonuç elde ediyorsunuz.

Diyelim ki Youtube'a aşırı yüksek bir seviyede şarkı yüklediniz. O zaman ne olacak?

Aslında Youtube bu anlamda şarkınıza "olumsuz" bir şey katmıyor, sesi kısıyor sadece... Ama siz mastering'i yaparken zaten şarkının mix'ini (orjinalini) bozmuş oluyorsunuz! Youtube'un bir olumsuzluk katmasına gerek de kalmıyor, zaten şarkı aşırı limiter sebebi ile bozulmuş oluyor ve Youtube da şarkıyı üstüne üstelik kısıveriyor :)

Oysa şarkının mastering'ini Youtube standartlarına uygun yapmış olsa idiniz, şarkınız çok daha ferah, çok daha hoş gelebilirdi...

Bu sebeple ben şahsen müşterilerime mutlaka en az 1 dijital platform için ayrıca mastering yapılmasının uygun olduğunu söylüyorum. Online Mix & Mastering web sayfamda ise (www.barisbuyuk.com) tüm bu platformları (iTunes, Spotify, Youtube) ayrı ayrı mastering seçenekleri olarak koydum. Ve eğer diyelim ki müşteri online mastering yaptıracak ama CD olarak çıkartmayacak ve bütçesi hepsini ayrı ayrı yaptırmaya yetmiyorsa, "ortalama bir dijital platform mastering"i teslim ediyorum.
 
Bu arada face'te Balance grubuna 2-3 gün önce bu konuda yapılabilecek yegane hatadan bahsettim (discussion bölümünde).

Burada tekrar etmiyorum zaten yazanların hemen hepsi üye bildiğim kadarıyla ama okuyup bu işlere ilgi gösteren arkadaşlara gruba üye olmalarını tavsiye ediyorum güzel paylaşımlar var.
 
@barisbuyuk hoşgeldiniz, yazınızın son paragrafında merak ettiğim bir soruya değinmiş oldunuz. "Tüm platformlar için ayrı ayrı mastering seçenekleri koydum" demişsiniz; diyelim ki distrokid ile yayınlayacağız eseri bu durumda spotify, itunes gibi platformlar için ayrı masterlanmış olan farklı wav dosyalarını upload ediyoruz diye anlıyorum. Bilmiyorum nedir doğrusu, hazır konusu açılmışken sormak isterim.
 
Barış Hocam ne iyi ettiniz geldiniz.

Söylediklerinize noktası virgülüne kadar katılıyorum demem bile komik olur, bunlar tartışılamayacak kadar fiziğe ve matematiğe dayalı gerçekler... Uzuuun uzun da yazmışsınız elinize sağlık.

Benim bu işim malesef CD öncelikli istendiği için "endüstri standardı" -8 RMS civarlarında seyretti. Ben açıkçası her versiyon için ayrı ücretlendirme alıyorum. Kimileri ücretsiz yapıyormuş bana öyle söylendi hatta ama sinyal zincirimde analog ekipmanların da olması, ve mevzuya tamam limiter ı indirdim şimdi -12 oldu deyip ikinci bir bounce alma şeklinde basit yaklaşmamam sebebiyle ücret istiyorum. Ekmek yoksa köfte de yok :)

Burada konunun sallanmasının sebebi aslında tek bir cümleden kaynaklandı sanırım."Youtube mixinizi ezmiş detayları kaybetmiş..." Hayır bunu yapan bizzat bendim sizin de anlattığınız gibi. Müşteri son sözü söyleyen oluyor malesef...
Sevgiler herkese ❤
 
Geri
Üst