Örneğin A Minör üzerine natural pentatonic solo gireceğiz, sadece ilgili A minör gam'larının klavyede bulunduğu yerlerde takılmak zorunda mıyız?
Solo atarken ilgili notanın dışındaki gamlara çıkılır mı?
- Konuyu açan greatjaximus
- Başlangıç tarihi
Bu soruyu başlangıç seviyesi için sorduğunu varsayarak cevap veriyorum; evet, sadece gamın içindeki notaları kullanmalısın. İlerledikçe araya blue note falan eklersin. 
- Konu Sahibi Konu Sahibi
- #3
Bu soruyu başlangıç seviyesi için sorduğunu varsayarak cevap veriyorum; evet, sadece gamın içindeki notaları kullanmalısın. İlerledikçe araya blue note falan eklersin.
başlangıç değilim ama kendim öğrendiğim için hatta teknik olarak bugün ileri seviyede olmama rağmen eksik/yanlış bildiğim şeyleri düzeltmek istiyorum. teşekkürler.
Çok iyi ya da süper bildiğim için söylemiyorum, ancak hem biraz aldığım derslerden, hem izlediğim online içeriklerden hem de virtüöz kabul ettiğimiz ustaların çalım tarzlarından kendi analiz ettiğim kadarıyla(bu arada müzik ile ilgilenmeye başlayalı 28 yıl olmuş) şunu aktarabilirim.
A Minör tonalitede güçlü bir karar ses için işin sonu öyle ya da böyle la notasına bağlanacak(Bağlamak zorunda da değilsiniz bu arada. Bu tamamen sizin vermek istediğiniz hissiyata bakar). Bu durum sürekli olarak Am gamında(daha doğrusu A Aeolian modu) takılma zorunluluğu doğurmaz. @Cabwaystar 'ın da anlattığı gibi araya blue note katabilirsiniz. Ayrıca Armonik ya da Melodik minör gamların nasıl araya katılabileceğini öğrenmek isteyebilirsiniz. Konuyu biraz daha genişletmek adına önereceğim ise şöyle: az öncede aeolian şeklinde bahsettiğim gibi modal çalım tekniklerini öğrenebilirsiniz(Aeolian-Dorian-Phrygian). Majör tonalitelerde ise arasıra ionian-mixolydian geçişleri nasıl yapabileceğinizi öğrenebilirsiniz. Lydian modu mesela Satriani'nin çok büyük bir ustalıkla kullandığı bir moddur, bunu inceleyebilirsiniz. Ancak;
--Bu araya büyük bir boşluk koyuyorum ki aşağıdaki mevzunun etkisini vurgulamak istiyorum--
Kullandığınız akorlar dümdüz 1-3-5 formüllü majör minör akorlar olduğu sürece sololarınızı çok fazla renklendiremezsiniz. Renklendirseniz de araya katmış olduğunuz tabiri caizse "lezzetli nüans" notaların duyumu net olmaz. Bu nedenle 7'li, 9'lu akorları öğrenip, uygulayarak zamanla değişik modal çalımları da aralara serpiştirmek bakımından müzikal ifadenizi zenginleştirebilirsiniz.Akorlar arka planda daha renkli olduğu zaman çalacağınız bu nüans notalar, sürekli bahsettiğimiz "Armoni" kavramını belirginleştirecek, arka plandaki akorlarda yer alan hoş bir lezzeti solo ile parlatarak eşsiz bir duyum yaratmış olacaksınız.
A Minör tonalitede güçlü bir karar ses için işin sonu öyle ya da böyle la notasına bağlanacak(Bağlamak zorunda da değilsiniz bu arada. Bu tamamen sizin vermek istediğiniz hissiyata bakar). Bu durum sürekli olarak Am gamında(daha doğrusu A Aeolian modu) takılma zorunluluğu doğurmaz. @Cabwaystar 'ın da anlattığı gibi araya blue note katabilirsiniz. Ayrıca Armonik ya da Melodik minör gamların nasıl araya katılabileceğini öğrenmek isteyebilirsiniz. Konuyu biraz daha genişletmek adına önereceğim ise şöyle: az öncede aeolian şeklinde bahsettiğim gibi modal çalım tekniklerini öğrenebilirsiniz(Aeolian-Dorian-Phrygian). Majör tonalitelerde ise arasıra ionian-mixolydian geçişleri nasıl yapabileceğinizi öğrenebilirsiniz. Lydian modu mesela Satriani'nin çok büyük bir ustalıkla kullandığı bir moddur, bunu inceleyebilirsiniz. Ancak;
--Bu araya büyük bir boşluk koyuyorum ki aşağıdaki mevzunun etkisini vurgulamak istiyorum--
Kullandığınız akorlar dümdüz 1-3-5 formüllü majör minör akorlar olduğu sürece sololarınızı çok fazla renklendiremezsiniz. Renklendirseniz de araya katmış olduğunuz tabiri caizse "lezzetli nüans" notaların duyumu net olmaz. Bu nedenle 7'li, 9'lu akorları öğrenip, uygulayarak zamanla değişik modal çalımları da aralara serpiştirmek bakımından müzikal ifadenizi zenginleştirebilirsiniz.Akorlar arka planda daha renkli olduğu zaman çalacağınız bu nüans notalar, sürekli bahsettiğimiz "Armoni" kavramını belirginleştirecek, arka plandaki akorlarda yer alan hoş bir lezzeti solo ile parlatarak eşsiz bir duyum yaratmış olacaksınız.
Tamamen kendi çabaları ve araştırmaları ile kendini geliştiren biri olarak kişisel deneyimlerimi paylaşmak istedim (tabii ki hatalarım olabilir). Söylenenler elbette doğru ama şu var. Daha önce de bu örneği vermiştim. La minör üzerinde çalarken la sesini değil re sesini vurgulamaya başlarsanız fark etmeden re minöre geçebilirsiniz. Siz bunun arızalı sesler bakımından tamamen kalıp içersinde kalabileceğini sormuşsunuz ama daha da ötesinde baskın ses konusu var. Arızalı sesler elbette belirleyici ama bu baskın ses ile şarkı içinde geçiş yapmak mümkün. Yani la baskın bir melodide önce re vurgulayıp sonra la yerine la diyez kullanmaya başlayabilirsiniz.
Diğer konularda da şöyle bir durum var. Özellikle modal müzik araştırmalarına bakınca akor yapısı olsun, sonuç melodiler olsun bir müzik türüne dönüşüyor, jazz ya da blues gibi bir hava geliyor ki zaten esas bu müzik türlerinde kullanılıyor. Yani tabii ki istisnalar olabilir ama burada da önemli olan ne tür bir sonuç beklediğinize göre araştırmaları derinleştirmek gerekiyor. Örneğin D dorian sesleri D notasına göre tam simetrik. Simetriği bozmadan çalınca vay ne güzel diyorsunuz ama bunu besteleme olarak bir şeye çevirince tam olarak istediğiniz gibi olmuyor. Tabii ki dediğim gibi araştırılıp geliştirilmesi gereken konular, ne kadar araştırsanız o derece ilginç detaylara ulaşıyorsunuz. Bir de araştırılanı sesler üzerinde denemeye girince arada kaybolup kalıyorsunuz ki bu güzel bir şey bence, sonuçta insan denediği yolu bilip tavsiye ediyor, ben de bunu tavsiye ederim. Alakasız bile olsa seslere basın, arada rastgele bile basabilirsiniz. Mevcut kalıplar ve teoriler hepsi bir yere kadar. Geriye kalan hep melodilerdir.
Diğer konularda da şöyle bir durum var. Özellikle modal müzik araştırmalarına bakınca akor yapısı olsun, sonuç melodiler olsun bir müzik türüne dönüşüyor, jazz ya da blues gibi bir hava geliyor ki zaten esas bu müzik türlerinde kullanılıyor. Yani tabii ki istisnalar olabilir ama burada da önemli olan ne tür bir sonuç beklediğinize göre araştırmaları derinleştirmek gerekiyor. Örneğin D dorian sesleri D notasına göre tam simetrik. Simetriği bozmadan çalınca vay ne güzel diyorsunuz ama bunu besteleme olarak bir şeye çevirince tam olarak istediğiniz gibi olmuyor. Tabii ki dediğim gibi araştırılıp geliştirilmesi gereken konular, ne kadar araştırsanız o derece ilginç detaylara ulaşıyorsunuz. Bir de araştırılanı sesler üzerinde denemeye girince arada kaybolup kalıyorsunuz ki bu güzel bir şey bence, sonuçta insan denediği yolu bilip tavsiye ediyor, ben de bunu tavsiye ederim. Alakasız bile olsa seslere basın, arada rastgele bile basabilirsiniz. Mevcut kalıplar ve teoriler hepsi bir yere kadar. Geriye kalan hep melodilerdir.
Sen güzel bir solo yaz, gamlar arkadan gelip soloyu takip eder, sen merak atme. Solonu tek bir gam üzerinden çalmak üzere kendini sınırlandırma.
Belirli üç beş akorun önünde solo çalmak istiyorsan o başka tabii.
Belirli üç beş akorun önünde solo çalmak istiyorsan o başka tabii.
- Konu Sahibi Konu Sahibi
- #7
Hem evet hem hayır. Hangi armoni kitabının ön sözünde yazıyordu hatırlayamadım şu an ama "armoni kurallar bütünü değildir, sadece bugüne kadar üretilmiş eserlerden çıkarılmış sonuçlardır" minvalinde birşeyler yazar. Yani Am bir şarkıda evet, gamda kalırsan, daha garantici bir yol izlersin genel olarak. Fakat solo çalmanın daha farklı yolları da var, gama bağlı kalmayıp o an basılan akorlara eşlik notalar üzerinden yürüyebilirsin. Jazz müzik en kaba haliyle bunu temel alır mesela. Ya da kromatik yürüyüşler deneyebilirsin. Sana burada önerim şu olurdu, eğer ki arıza nota kullanacaksan mümkün mertebe o pasajları hızlı geç. Farklı bir lezzet katar ve yanlış bir duyum hissiyatı yaratmaz doğru yapıldığında genelde. Bir diğer önerim de, gam içerisindeki basmak istediğin notalara, hemen yarım ses gerisindeki notadan ufak bi slide ya da yarım bend yaparak gel. Atıyorum Am karar üzerinde gezinirken, b teli 5. perdedeki e notasına basacakken 4. perdedeki d#'den kaydırarak e bas. Bunları deneme yanılma yöntemiyle diğer pozisyonlarda da çoğaltırsın ve uzun vadede kendine has bir cümle yapısı kazanırsın.