Olması gereken tel ve yay gerginliği

Öncelikle moderatör arkadaşlardan bu başlığı kilitlememeleri için ricada bulunacağım çünkü büyük ölçüde önem taşıyan ve çalım rahatlığını direkt etkileyecek bi konu hakkında bilgi paylaşımında bulunmak istiyorum.Şİmdi;

Yakınz zamanda 2. bir gitar aldım ve bi kaç modifikasyondan sonra kullanılabilir hale getirdim fakat gelin görün ki teller klavyeye normal bi mesafede olsa da çalma rahatlığı bakımından çok kötü bi haldeydi gitar.İlk başta ne gibi bi sorunla karşılaştığımı bilmiyordum ama sonradan gövdenin arkasında bulunan yayların fazla sıkılmış veya fazla bol olabileceğini düşündüm ve biraz yay gerginlikleriyle oynadım..Sonunda ilginç bi sorunla karşılaştım..Sorun şuydu;Yayları sıksam da genişletsem de bir şekilde tellerin gerginliği azalıyordu fakat bu sefer de köprü yukarı kalkmaya başlıyordu..Şaka gibi 😀 Eminim belirli bi standart vardır bu tel ve yay gerginliği hakkında ve bununla ilgili olarak daha önce bu tarz bi olay yaşamış veya bilgisi olan birileri burda bilgilerini paylaşırlarsa eminim çoğu gitarla ilgilenen arkadaş memnun kalacaktır..Çünkü her ne kadar iyi bir gitarımız olsa da ayarını yapmadığımızda .oktan diye nitelendirebileceğimiz bi hale gelebiliyor...Şimdiden teşekkürler
 
Saka gibi degil, basit fiziksel bir durum. Daha once konusuldu bunlar.

Yaylari siksan da gersen de tel gerginligi ayni notalara akort ettigin surece ayni kalacaktir, degismez. Tek degisen koprunun acisi olur. Tel gerginligini azaltmak ya da artirmak istiyorsan ona gore kalinlikta tel seti kullanman gerekir. Normalde koprunun bicaklari (koprunun yukseklik ayari yaptigin pivot vidalardan destek alan kismi) govdeye tam paralelken en iyi verimi alirsin, ama kimi gitaristler one egmeyi de tercih edebiliyor.

Calma rahatligindaki problem sap-kopru-esik ayarlarindan ya da radius'tan kaynaklaniyor olabilir. isi bilen bir luthiere nasil hissetmek istedigini(?) anlatirsan ayarlar istedigin gibi. 🙂
 
Tel gerginliği sabit olması bana da mantıklı geldi şu an ama köprünün gövdeye oturduğu kısımdaki vidaların sertliği de büyük ölçüde çalma rahatlığını etkiliyo.Mesela o vidaları bollaştırdığımda köprü öne eğiliyo ve bend yapmak daha rahat oluyo...Bu arada vibrato kolunu da hareket ettirmek çok zorlaştı biraz daha yumuşak bi hale gelmesi için ne yapabilirim bi öneriniz var mı?
 
The_Scorpions demiş ki:
Tel gerginliği sabit olması bana da mantıklı geldi şu an ama köprünün gövdeye oturduğu kısımdaki vidaların sertliği de büyük ölçüde çalma rahatlığını etkiliyo.Mesela o vidaları bollaştırdığımda köprü öne eğiliyo ve bend yapmak daha rahat oluyo...Bu arada vibrato kolunu da hareket ettirmek çok zorlaştı biraz daha yumuşak bi hale gelmesi için ne yapabilirim bi öneriniz var mı?

Daha rahat bend yapman çok doğal çünkü köprü havaya kalkar ve tel yüksekliği artmış olur. Bu nedenle bend yapman daha kolaydır. Vibrato kolu köprünün yukarı aşağı hareket etmesi için yapıldığından tam orta pozisyon( köprünün gövdeye paralel olduğu durum) haricinde kullanılması biraz daha zordur.
 
arkadaş, bilmediğin sularda yüzüyorsun gibi geldi bana. ilk defa mı floydlu gitar kullanıyorsun? bak yukarıda sabitlenmiş bir başlık var, kalıcı hasar vermeden orayı hatmederek başla istersen.
 
Floyd rose değil bu.Tremolo sadece.Aslında en başından beri bahsetmek istediğim şey bu ayarların mantık şemasıydı.Yani teller yukarı kalkınca daha rahat bend yapılır veya köprünün paralel olması durumu daha rahat vibrato kolunun kullanılmasına yardımcı olduğunu biliyorum ama şöyle bi durum var.benim teller zaten yüksekte duruyo ve köprünün öne eğilmesi durumundan belki 1 mm falan yukarı kaymıştır bu gözle görülür bi rahatlık sağlamaz.İkincisi köprüm paralel olduğu durumda vibrato kolu yine gayet zor hareket ettiriliyo..Şu an sap ayarı ve entonasyon iyi durumda ama ben hala arkadaki yayların gerginliğinde bi problem olduğunu düşünüyorum ama bi türlü ayarlayamadım optimum değere...Belki de köprümde iş yoktur bu da bi sebep olabilir :mrgreen:
 
kahler hariç hepsi aynı mantıkla işler, markası önemli değil. sen hatmet yine de, nasıl çalıştığına çok hakim olsan yukarıdakileri yazmazdın 🙂

olayın standart hali köprün gövdeye paralel olması hali. yayların sertliği fazla geliyorsa arkadaki yayların bağlanış şekillerini değiştirmeyi, hatta üç tane takılıysa birini çıkarmayı falan deneyebilrisin. bend yapmak sabit köprülü bir gitara göre daha zordur çünkü tek telin gerilimine değil aynı zamanda arkadaki yayların yansıttığı diğer tellerin gerginliğini de çekiyorsun. yayları köprüyü havaya dikerek normalden fazla gerdiğin için sabit köprüye daha yaklaşmasından dolayı bendler kolaylaşmış olabilir ama kolla oynayarak daha gerdirmen de zorlaştığı için floating brdge mantığından uzaklaşmış oluyorsun.

sabitle gitsin bence.
 
Evet işte ben de çok hakim değilim olaya 🙂 Ama genel bilgilerle de sorununa çözüm bulamıyosun.Bak o dediğini dün gece yaptım yayları hayvan gibi sıktım köprü paralel oldu gövdeye ve çalma rahatlığı da eskisine göre daha iyiydi ama bu sefer de vibrato kolu yerinden oynamıyodu 😀 Yani sabit köprülü bi gitarmış gibi oldu ve ben bunu istemiyorum çünkü sabit köprülü gitarım var zaten 😀BU gitarı alış amacım vibratoyu kullanmak idi ama şu ana kadar pek tat alamadım 🙂.....Verdiğin bilgiler için teşekkür ederim en azından olayın sebep sonuç ilişkisini yazdın.Benim aradığım da bu zaten..Yoksa şu şöyleyse şöyle olur demeyi herkes biliyo....😉
 
kolun sertliğini ayarlayan arkadaki yayların sayısı ve bağlanış şekilleri. üçgen şeklindeyse birbirine paralel bağlamayı dene, üç taneyse ikiye indir vs vs. deneye yanıla bulursun senin için idealini.
 
Tellerin gerginliği bence kullandığın numaradan kaynaklanıyor ki büyük ihtimal 0.10 tel kullanıyorsun,cok az yayları gevşettiğinde,köprü öne eğilecektir,biraz gerginlik farkedecek ama cok fazla yine istediğin gibi olmayacak,onun için 0.9 luk tel alman senin tek çözüm,ya da bend yaptıkça 10 numaraya alışacaksın,mesela benim tel de 10 numara,teller gevşekte değil,ama bend yapa yapa alışıyorsun 😉
 
Selamlar,

Bu konu her ne kadar çok konuşulmuş olsa da bende küçük bir bilgi aktarımında bulunayım.

İlkönce bend yapma zorluğu ve kolaylığı vibrato sistemi ayarıyla ilgisi yoktur, sedece duruma göre kimi gitarist teller daha yakın kimisi ise teller klavyeye daha uzak konumda bend yapmayı daha kolay bulur veya bu durum sadec alışkanlıkla ilgilidir. Bir diğer faktör ise tel kalınlığıdır tabiki. Ama kalın telle ve belli bir klavyeye alıştıkça bend yapmak zamanla kolaylaşır. Örneğin rahmetli Steve Ray .12 kalınlıkta teller ile çalardı ve 1.5 ton bend yapabilirdi.

Vibrato konusu da şöyle.
Temel olarak bir kaç vibrato sistemi vardır. birincisi fender tipi klasik vibrato diğeri floyd rose denilen daha gelişmiş bir vibrato tipi.
Tüm vibratoların çalışma prensipleri aynıdır. Teller normalde bir tansiyon yaratır ve bu tansiyonun karşı tansiyonu gövdenin arkasındaki yaylar ile dengelenir. Bu denge telin kalınlığına göre değişmektedir, onun içindir ki bu yaylkarın olduğu bölümde extra yay koymak için tırnaklar bulunur ve de yayların ayarlanması için vidalar bulunur. Fender tipi eşiklerde bu yayları ayarlayıp eşiği dengeye getirmek floyd rose'a göre daha kolaydır çünkü floyd rose sistemi diğer klasik vibratoya göre hem avantajı hem de dez avantajı vardır. Avantajı daha az güç ile daha çok vibrasyon yapılabilir, hatta kol bastırıldığında teller pelte hale kadar gevşeyebilir. ve diğer klasik vibratoya göre daha hassas olup daha az akort kaçırabilir. Dezavantajı şudur, klasik floyd rose'da bir tele bend yaparken tüm tellerin tansiyonu değiştiğinden bend halindeyken diğer tellerin notası klasik vibrato sistemine göre daha çok pesleşir. Bu durum blues gitaristleri tarafından istenmeyen bir şeydir (nedenlerini burada yazmıyayım konu uzamasın). Klasik floyd rose'un ibanez tarafından eliştirilmiş bir versiyonu vardır ki bu sistemde yayların bulunduğu yerde bir ayar sistemi vardır buradaki iki farklı ayar doğru yapıldığında bend yapıldığı zaman diğer tellerdeki nota kayması problemi oluşmaz. Bu sistem Ibanez'in üst model gitarlarında mevcuttur.

Gelelim The_Scorpions'un problemine, anladığım kadarıyla gitarındaki vibrato Fender tipi klasik vibrato. Bu tip vibratoda iki çeşittir. Fender'in ilk çıkardığı tip vibratolar (bunlar hala kullanılmaktadır) gitarın gövdesine 6 vida ile sabitlenmiştir. Bu vidaları vibratoyu iptal ettiğiniz zaman tamamen sıkarsınız ve vibrato gövdeye sıkıca sabitlenir. Eğer vibratoyu kullanacaksanız bu vidaları 1-2 tur gevşetmeniz gerekecektir. Tansiyon ayarıda şöyle, arkadaki yaylar vidalar ile ayarlanır, eğer yetmiyorsa ekstra bir yay konur. Yaylar eşiğin arka kısmı ya tam gövdeye yapışık olarak ayarlanır ya da bir-iki milim öne kalkmış duruma kadar ayarlanır. Eğer vibratoyu sadece öne doğru kullanıyorsan eşiğin gövdeye tam yapışması daha sağlıklı olur, yok arkaya da kullanıyorsan o zaman 1-2 milim öne doğru ayarlamalısın. Ama o zaman bendlerde floyd rose kadar olmasada diğer tellerin biraz nota kaymasını göze almalısın ama blues çalmıyorsan sorun yok🙂

Tellerin yüksekliği vibrato sistemi ayarı yapıldıktan sonra yapılmalıdır. Floyd rose'da bu iş kolaydır, eşik sadece iki vida ile yükseklik ayarı yapılabilir. Diğer klasik vibratoda her telin üzerine yaslandığı yastık iki adet alyen vida ile ayarlanır. Eğer bu yetmiyorsa başka işlemler yapılmalıdır ama bu işlemler biraz lutiyer deneyimi isteyen şeylerdir.
 
5 yay takip vidalari gevsek birakmak yerine 3 yay takip sikarsaniz tremolo kolunun one hareketi kolaylasir. yani ayni sekilde sert yay kullanip arka vidalari acik tutmak yerine yumusak yay kullanip yay vidalarini govdeye gommek gibi.
ancak pull-up'lar yani koprunun geriye hareketinde bir degisiklik olmaz cunku bu hareket yaylarla degil daha cok tellerle dengelenir.

bend'lerde diger tellerin de peslesmesi konusunda yapilmasi gereken diger notayi da uygun olcude bend'lemektir, uzun zamandir floyd rose kullaniyorsaniz bu zamanla oturan, refleks halini alan dusunmeden yapilan bir hareket halini alir zaten . vintage-sabit kopruye gore kolay kullanilabilirlik konusundaki dezavantajinin yaninda bend'lerde de bir zorluk soz konusudur , teli gerip bend yaptikca kopru de harekete uygun olarak one egilme istegindedir, yani ayni olcude bend yapsaniz bile, sabit koprude ve floyd rose'da gideceginiz notalar ayni olmaz, floyd rose'da daha zor yukselirsiniz.

ama bunun yaninda statik denge olayi da vintage tremololarda yoktur. yani FR'larda kola dokundugunuz anda tepki alirsiniz, bir guc esigi ya da bosluk yoktur, bu da maksimum kontrol saglar.
 
Ya vibrato kolunu daha rahat kullanmayı başardım ama bu sefer de her vibratodan sonra bazı tellerin akordu bozulmaya başladı :S Of ya bi ayarlayamadım şu işi 🙁
 

Geri
Üst