Vaktiyle bu tarz virtüözitenin ön planda olduğu modal gitar müziklerini dinlerken, tekniğe (özellikle de "Off, bu nasıl çalım ? Ben böyle çalabilecek miyim acaba ?" tadında ve bugün için artık anlamsız bulduğum sorulara) odaklanır ve büyük resmi gözden kaçırırdım.
Parçanın adını duymamıştım, DT'nin ritmik ve armonik olarak son derece komplike (ama çok da mekanik) pek çok iş yaptığını da eski albümlerinden bildiğim için, video üzerinden ilk duyuşta ne kadar analiz edebileceğimi de kestiremedim. Ancak yine de bir dinleyeyim istedim.
Dosya çalmaya başlayıp da Malmsteen-Al diMeola tadında armoniler duymaya başlayınca gülümsemeden edemedim.
Burada modal çerçeve olarak kullanılan F armonik minör'ün 5. derece modu olan C İspanyol Frigya (Spanish Phyrygian). Bu dizi üzerine kurulan akorları öğrenip çalarak başlamak lazım.
Teknik kısma odaklanmayı bırakıp biraz kulağınızı kullanarak genel armonik çerçeveye odaklanırsanız, bas hattının C-Bb-Db notalarında oynadığını görürsünüz. Özellikle C ve Db ve arasındaki yarım seslik mesafe, modun karakterini belirliyor. Biraz dikkat ederseniz, Barış Manço - Dönence havası bile alırsınız
C majör, Bb minör ve Db majör akorlarını birbirine bağlayarak bu seslere biraz aşina hale geldikten sonra, üzerine F armonik minörün sesleri denemeler yapmaya başlayabilirsiniz. Petrucci ve Rudess (özellikle de Rudess) modun dışındaki sesleri de zaman zaman kullanıyorlar. Ancak bu armonizasyonu etkilemiyor, arkadaki bas rifi sabit. Bu yaklaşımın adı "outside" çalmak; üst yapıdaki enstrüman kısa bir süre tonun dışına çıkıp yeniden geri dönüyor. Altyapı ise bu sırada bizi tonalitenin içinde tutuyor.
1:20'de gelen Bb minör akoru hem armoniyi rahatlatıyor, hem de tekrar 1 tam ton yukarı yürüyüp C üzerinden hareketlenmeye zemin hazırlıyor.
Petrucci'nin 2:04 civarı başladığı "sweep"ler de büyük ölçüde dim 7 akorlarını kullanıyor. Armonik minörün 7.derecesindeki bu akor (teknik olarak buradaki adı E diminished 7) her dört sesi üzerinden de tanımlanabilir. Çünkü her bir ses (E, G, Bb, Db) birbirinden 1.5 ton uzaktadır.
Bu nedenle de E dim 7 = G dim 7 = Bbdim 7 = Db dim 7. Bu simetrik yapıları gitarda birbirine bağlamak çok kolaydır. Malmsteen şokunu çıkaracak kadar çok çalar
Daha ciddi teorik takılmak isteyen arkadaşlar, söz konusu modun karakteristik akorları olan C7 b9 b13 veya C7 sus4 b13 ( C basta Gm7b5 akoru olarak da düşünülebilir) üzerine bu akor arpejleri ve F armonik minörün sesleri ile takılabilirler.
Daha basit altyapı isteyenler ise, C5, Db5 ve Bb5 power chordları ile çalarak bu modun havasına girebilirler
Bu işlerin gitardaki öncüleri için kesinlikle Al di Meola'nın ilk dönem solo albümlerini öneririm. Elegant Gypsy (hele de Race with Devil on Spanish Highway), Casino (Egyptian Danza), Splendido Hotel (Alien Chase on Arabian Desert ! Şarkı ismine gel...) böyle şeyler ile ağzına kadar doludur.
Bu tarz tonalitelerde dim 7 akorunun dominant akorları ile nasıl bağlandığını da ilk defa Al diMeola'nın videosundan öğrenmiştim. En basit düşünme şekli, dominant akorun kök sesinden yarım ton yukarı çıkmak ve diğerlerini de yukarıdaki mantıkla bulmak. Yani C7b9 = Db dim 7 = vs...
