Load Box Uygulamaları

Load Box’lar ve özellikle evde kayıt için oldukça pratik imkanlar sunuyorlar. Bu konularda da bir başlığımız olmalı bence. Bu tip bir başlık altında örneğin çeşitli DIY uygulamalarını, sahip olduğunuz ticari ürünlerin fotoğraflarını, incelemelerini ve kayıtlarını paylaşabilsek hepimize faydalı olabilir.

Neyse.. Elimden geldiği ve bildiğim kadarıyla ben yazmaya başlayayım. Eksiğim, hatam varsa uyarınız..

Load Box ve bazı kullanım alanları: Lambalı amplifikatörler çalışır durumdayken çıkış trafolarının uygun bir yük görmeleri lazım. Normal şartlarda bu yük amplinin çıkış gücünü sese dönüştüren hoparlörün kendisi. Ampliyi sessiz çalıştırmak istiyorsak hoparlör yerine bir load box (veya dummy load) takıyoruz. (Sesini düşürmek istediğimizde ise amplinin çıkış gücünü bir attenuator ve hoparlör arasında bölüştürüyoruz)
Bir load box çeşitli amaçlarla kullanılabilir. Güç katından sonra efekt kullanmak isteniyorsa, load box’ın çıkışından efektlere ve sonra tekrar ampliye girilebilir (örneğin EVH’nin meşhur setup’ında olduğu gibi), tamir / deneme amaçlarıyla hoparlörsüz çalıştırmanın pratik olduğu durumlarda işe yarayabilir (bazı ampli üreticileri ürünlerini sevk etmeden önce 48 saat gibi bir süre boyunca load box’a takılı çalıştırıyorlar ), düşük güçlü bir amplinin çıkışını arttırmak için veya pek tabii ki sesi iyice açılmış güçlü bir amplinin düşük volümde ve direkt kaydı için kullanılabilir..

Resistive Load Box: Temel bir load box metal bir kutu içerisinde bir potans ve bir dirençten ibaret olabilir. Ses çıkışı alıncaksa, bir potans, bir direnç ve bir jack daha eklenebilir (Örneğin aşağıdaki gibi). EQ, izolasyon trafosu, cabin simülatörü gibi ek bazı fonksiyonları da söz konusu olabilir. Load box’ların önemli kısmı da bu tip. Bunlar “resistive” olarak tabir edilmekte ve ampliye tüm frekanslar için aynı yük veya direnç değerini vermekteler. (MB Cab-clone ve THD Hot Plate gibi..)

Hoparlörler : Gerçek bir hoparlörün yük değeri ise resistive bir load box’tan farklı olarak amplinin verdiği frekanslara göre değişiyor. Örneğin aşağıda 8ohm’luk Eminence Texas Heat’in empedans ve frekans tepkisi grafikleri var. (Bizi şimdilik açık renkli grafik ilgilendiriyor.)

Eminence_TEXAS_HEAT_4_(Frequency_response_+_Impedance).jpg


90 Hz’de (rezonans frekansı) 70ohm’un üzerinde peak yapıyor, 300-400 Hz’de nominal seviyeye indikten sonra 20.000Hz’de 25ohm’un üzerine çıkıyor.

Bu empedans grafiği çıplak hoparlör için tabii ki. Kabin içinde kabin özelliklerine göre empedans grafiği farklılık gösterecek. (Örneğin kapalı bir kabinde rezonans frekansı sağa kayaca ve empedans peak'i aşağıya inecek)

Yine sebeplerine girmeden bu empedans grafiğinin etkilerine değinelim. Tipik bir lambalı ampli söz konusuysa empedansın artmasıyla birlikte, volüm ve kırılmanın da artmasını beklememiz lazım (tipik solid state amplilerde durum bu şekilde değil). Rezonans noktasının frekansı E ve A tellerinin üst perdelerine (veya boş tellere) denk geliyor ve bu bölgede bir volüm (ve gain!) artışı oluyor. Onun dışında da gitarın tizlerinde de empedans grafiğine paralel olarak ciddi bir artış olacak. İşin içinde çıkış katının daha fazla kırılması da olduğu için EQ desteği ve kabin simülatöründe (frekans tepkisinde) çeşitli oynamalar ile bu etkiyi tam anlamıyla da simüle etmek pek mümkün olmayacak.

Şu an işin teknik kısmına çok dalmak istemiyorum. Ama ilgileniyorsanız örneğin buradan başlayabilirsiniz: Valve Amps: Valve verses Solid-state amps

Reactive Load Box: Hoparlörlerin rezonans noktasındaki ani ve sonrasındaki yavaş empedans artışını basit bir devreyle simüle etmek mümkün.


16 ohm'luk bir kabin için örneğin aşağıdaki gibi olabilir:

Image1111.jpg


Bu konu pek yeni bir şey de değil . 1953 yılında basılmış olan RCA Radiotron Designer’s Handbook’ta bile benzer devreler var.
Devre ve implementasyon konusunda daha fazla bilgi için: http://www.thegearpage.net/board/index.php?threads/aikens-reactive-dummy-load.1072793/

İçinde reactive load box bulundurdukları iddiasıyla satılan bazı ürünler: Ox, Two Notes Torpedo studio/live /reload, Suhr Reactive Load, Radial Engineering Headload, Rivera rockcrusher/recording, AMT Powereater, Badcat Unleash, Fryette Power Station,... Suhr reactive load yukarıdaki tip devrenin tipik bir uygulaması. Ancak örneğin Ox ve Two Notes ürünlerinin tipik bir empedans eğrisi yok. Rezonans noktası peak'i yok ve U şeklinde bir empedans eğrileri var.

Ve Pete Thorn’un da hassas noktalara parmak basarak konuyu özetlediği güzel bir videosu da var. Grafiklerini de Randall Aiken’den almış.


Ön bilgi kısmını burada kapatıp, aşağıda da kendi çalışmam konusunda biraz bilgi vereyim.
 
Son düzenleme:
  • Konu Sahibi Konu Sahibi
  • #2
Temel bir load box yapmak gayet pratik bir iş. Böyle bir load box resistive de olabilir tabii ki. Hatta kimisi böyle bir load box’ın düz tepkisini tercih de edebilir.

Ben gerektiğinde bilgisayardan bağımsız olarak da kulaklıkla çalabileceğim, hatta kayıt yapabileceğim ve mümkün olduğunca da gerçekçi ses veren bir cihazım olsun istedim. Bunun için hoparlör frekans eğrisini de dikkate almak gerekiyor tabii (üstte paylaştığım grafikteki koyu kırmızı eğri gibi). Yani bir kabin simülatörünü ve kulaklık için de bir amplifikatörü cihaza eklemek gerekiyor.

Blok diagramı aşağıdaki şekilde:
block diagramm.jpg


Load box: Load box ve soğutma fanı (fan da şart değil) tamamen pasif olarak çalışıyor ve devre şeması aşağıdaki şekilde.( Karışık görünmesin diye R1’e paralel olan fan devresini eklemedim). Devreyi belirlerken bulabildiğim empedans grafiklerini referans alarak simülasyon yaptım (örneğin Ltspice kullanılabilir).

hotbox.jpg



İndüktörleri imkanların el verdiği kadarıyla kendim sardım ve ölçtüm. Küçük indüktörü(0,46mH) 1.30mm tel ile büyüğünü ise daha kalın tel sığdıramadığımdan maalesef 0.8mm ile sardım (14.5mH için 0,9 ohm gibi bir direnci var). Seçilebilir en azından iki rezonans noktası olsun diye rezonans bobininden tap çıkardım. Rezonans noktasını 82 ve 122 Hz gibi iki farklı frekansa alabiliyorum. (Örneğin AMT Power Eater’da da benzer bir numara var) Ancak mevcut ses sistemimle çok da ciddi bir fark da duyamıyorum. Bu fonksiyon olmasa da olurmuş. Ayrıca tizi azaltmak için de R7 direncine paralel olarak R2 direncini devreye sokabiliyorum.

Bu devrenin empedans grafikleri aşağıdaki şekilde. Karşılaştırma amacıyla resistive bir load box’ın vereceği 8ohm’luk yükü de ekledim.( Bu arada 8Ohm’luk ampli çıkışı için resistive load box’ta 10-13 Ohm gibi bir değer daha iyi bir sonuç da verebilir)
graph.jpg

Amplinin çıkış gücü 7-8 watt civarındayken fan yaklaşık 3V görüp hareket etmeye başlıyor. Ampli gücü ve çalma şiddetine göre de voltajı 13.7V’e kadar çıkıyor.

Kabin simülatörü ve kulaklık amplisi: Palmer ürünlerinin bir çoğunda ve CabClone gibi bir cihazlarda kabin simülatörü pasif olarak tasarlanmış. Pasif olması çok da gerekli değil sanki ve imkanları da biraz sınırlıyor. Ben 9V’luk standart adaptörle çalışan bir devre kullandım.

Kabin simülatörü için DIYstompboxes forumunda bulduğum basitçe bir tasarımdan faydalandım. (Any cab simulator circuit worth building?)

Söz konusu devrenin frekans eğrisini tipik bir hoparlörün frekans eğrisine biraz daha yaklaştırdım. Çünkü reactive bir load box için 110Hz civarındaki peak’i belki biraz fazla olabilirdi. Grafikler aşağıda.

Image116.jpg


Ayrıca kabin simülatöründen sonra da, isteğe göre devreye sokup çıkartılabilecek tamamen kapatıldığında da tizleri aşağıdaki şekilde etkileyen pasif bir ton devresi bağladım.
frequency graph.jpg



Kulaklık amplisi ise NE5532’li basit bir tasarım ve ufak tefek bazı eksikliklerine rağmen gayet iş görüyor. Amplide tizleri biraz kırptım, daha da azaltılabilir. Effect loop üzerinden kulaklıkla stereo efekt kullanmak mümkün olabiliyor.

Cihazın başka bir başlıkta paylaşmış olduğum fotoğraflarını buraya da ekleyeyim. Cihaz üzerinde çok oynadım ve tasarım da zamanla gelişti. O yüzden işçilik ve tasarım tabii ki daha iyi olabilirdi. :)
Image001.jpg Image2.jpg Image3.jpg Image5.jpg

Öte yandan bu aralar maalesef pek gitar çalasım yok. :( Yine de bir şeyler kaydedip bu başlığa eklerim..

Yazdıklarıma ilişkin sorularınız varsa cevaplamaya çalışayım arkadaşlar. Öte yandan eksiğim veya hatam varsa da lütfen yazın.
 
Son düzenleme:
  • Konu Sahibi Konu Sahibi
  • #4
@sixfeetunder Teşekkürler. Internet'te bunu arayıp da bulamamıştım . :) Görebildiğim kadarıyla içlerindeki load box'lar açısından da Reload ve Torpedo Live arasında ciddi farklar söz konusu. Sol taraftaki büyük toroidal trafo ve devre kartındaki büyük kondansatörler rezonans için olabilir. Torpedo live'da bunlar yok.

Aşağıdaki görüntüler torpedo live'a ait.

 
Son düzenleme:
aynen bende bu videoya bakmıştım live içi çok boş gelmişti reloada bakınca içi bol malzemos:)toroidal trafo hoşuma gitmişti.
two notes ürünlerinde tercihim torpedo reload artı torpedo cab ikilisi mantıklı gelmiştir.
 
  • Konu Sahibi Konu Sahibi
  • #6
Mikrofonla kayıt ve yukarıda tanıttığım hot -box'ı karşılaştırmak amacıyla dört kayıt aldım. Lasse & Mago DI pack'i kullandım. ( Ben çalmadım )

Kayıtlar için genel açıklama:
- Ampli benim Red Fox (Amfini Göster Ey Türkrockcılar Geçtiğimiz aylarda ampliye epeyce müdahale ettim ama OD kanalı Soldano'ya benziyor.)
- Kabin Celestion Classic Lead 80 takılı bir Harley Benton 112
- Pedal vb. ve post EQ yok. DAW'da biraz reverb ekledim. Kayıtlar üzerinde uğraşılmamış şekilde ve tek seferde alındı.
- Ampli ayarları tüm kayıtlar için aynı sayılır. Sadece Hot-Box kayıtlarında PPIMV master 4 yerine 7 pozisyonunda
- DI / Reamp-Box kullanmadım, çünkü henüz yapmadım. Quad capture'ın TRS çıkışına TS jack takarak kayıt aldım. Bu yüzden biraz dip gürültüsü var. Ses yüksekliğini nispeten güçlü humbucker'lı bir gitarla kaşılaştırarak ayarladım.
- Kayıtlarda sol ve sağ kanallar yer değiştirmiş vaziyette.
- Özellikle clean ve crunch tonlar için daha sonra bir kaç kayıt daha ekleyeceğim. Kendi kabin simülatörüm yerine IR kullanarak da kayıt alacağım.


Kayıtlara gelince:
1- İlk kayıt SM57 merkezde ve dik olarak alındı.


2- İkinci kayıt SM57 merkez ve SM57 cone kenarında (45 derece) alındı.


3- Üçüncü kayıt hot-box'ın reactive modunda alındı. Hot-Box'da edge açık ve rezonans 120Hz'ye ayarlı


4- Dördüncü kayıt da resistive ve reactive load box'ları karşılaştırmak açısından hot-box'ın resistive modunda alındı.


Ben bu kayıtlardan kendimce bazı sonuçlar çıkardım tabii. Onları da sonra yazarım artık..

Lasse & Mago DI Pack için :Lasse & Mago DI Pack (real drums on the backingtrack)

EDIT: Kayıt parametrelerini ekleyeyim.
kayıt parametreleri.jpg
 
Son düzenleme:
Yeni başlık açmadan buraya yazmak istedim.

Attenunator almak yerine ve evde kayıt işlerini kolaylaştırmak adına Torpedo Live almayı planlıyorum. Kitapçıklarına baktım, biraz araşırdım ve şöyle bir hayal kırıklığı ile karşılaştım. Speaker thru çıkışında ses azaltma yok ve amfiden gelen ne ise kabine giden o. Yani klasik bir attenuator olarak kullanamıyorum. Doğru muyum?

Kafamdaki plan Torpedo Live'ı transistörlü bir güç amfiye girmek. Amfiyi cayır cayır açacağım ton için, sonra transistörlü güç amfiyi ton değişmesin diye az az açacağım. 500-2000 watt gibi güçlerde olanları var. Isınma kaynaklı ton değişikliklerini engellemek için 2000 gibi bir şey almayı düşünüyorum. Sorum ise 1x12 kabinde bu kadar yüksek güçlü amfiyi düşük güçlerde kullanmak ton anlamında sıkıntı oluyor mu? Boğulma, çamur vsvs. gibi? Amaç lambalıyı sonuna kadar zorlamak ve tonu değiştirmeden dilediğim kadar sesi transistörlü güç amfi ile kabinden almak.

Teşekkürler
 
Geçtiğimiz senelerde bir kaç arkadaş benden loadbox talebinde bulunmuştu. Şimdilik üç tane 8 ohm’luk cihaz yaptım. İsteyen varsa alabilir.

Hot-Box olarak adlandırdığım cihaz 100W’a kadar amplifikatörlere uygun (150W’ta test edildi). Reaktif komponenti 50 ohm ve 0,42-45 mH değerlerinde bir bobinden oluşuyor. Bir çok load box gibi benim cihaz da kabin rezonans noktasındaki empedans peak’ini vermiyor.

Uygun kutu bulamadığım için kutuları tamamen kendim üretiyorum. Kutular tamamen 2mm’lik alüminyumdan. Buna benzer alüminyum kutuları daha önce 50W’a kadar çeşitli amplifikatör şasileri için de kullandım. Dileyene kendi projesi için kutu da üretebilirim.

Neyse.. Daha detaylı bilgi birazdan açacağım ilanımda var.

Image0.jpg

Image3.jpg
 
Yorumda alalım sizden
Captor ve OX'in eğrilerinin tipik bir kabin eğrisiyle pek alakaları yok. Ancak 80Hz altı gitarda pek anlamlı olmadığından rezonans frekansı nispeten düşük olan bir hoparlör takılmış bir açık kabini andırıyorlar diyelim. Açık kabine örnek olarak aşağıdaki kendi ölçümlerimi verebilirim.

Suhr büyük bobin ve kondansatör kullanarak daha geleneksel bir yaklaşımla rezonans noktasını oluşturuyor. Bu yöntem biraz maliyetli ve uygulamada zor (mesela bobin değerleri ve verimleri koyulduğu kutu içinde değişiyorlar) olabileceği için, anladığım kadarıyla OX ve Two Notes başka bir numara çekerek düşük frekanslarda empedansı biraz yükseltmişler.


G12H30 55Hz (kendi yaptığım açık kabinde)
g12h55.jpg

CL80 (Harley Benton açık kabinde)
image_2021-04-19_213403.jpeg
 
Son düzenleme:
Captor için böyle ama torpedo reload acaba nasıl kullandığımda kulak duyumum reloadun captordan daha başarılı olduğu yönde,yanılıuorda olabilirim.

Evet.. Reload'ın load box'ı captor'a göre daha başarılıdır sanıyorum. Ama büyük bobinli bir rezonans devresi heralde yok. (Yukarıda daha önce reload'ın fotosunu paylaşmışsınız ve ben de toroidal trafonun rezonans devresi için olabileceği yorumunu yapmışım. Şimdi biraz daha tecrübeli gözlerle tekrar baktım. O trafo büyük ihtimalle sadece güç trafosu. )
 
Benim yeni reaktif load box ile bir kayıt örneği ekleyeyim buraya..

Bir Arch Enemy cover'ına ait DI track'leri (şu gençlere ait olmalı) kendi yaptığım ekipmanlardan (HOF ve ses kartı dışında tabii 😊 ) geçirdim. Studio One 4 ve Open Air kullandım. DAW'da EQ, filtre, efekt vb. yok. Sinyal zincirini ve kayıt parametrelerini de aşağıya ekledim..





Quad Capture-> Pasif DI Box-> OD808 türevi bir pedal ->
Red Fox (SLO bazlı 6v6 çıkışlı bir high gain ampli)- > HOF (FX loop'ta) ->
Hot Box II (Reaktif LoadBox)-> Quad Capture

image_2021-05-15_232544.jpeg
 
Son düzenleme:
Geri
Üst