Merhabalar, 6 aylık bir kızım var. Evde sürekli müzik dinliyoruz. Yanında gitar çaldığım süre oldukça uzun. Bazen mızıka ile takılıyoruz ya da ritm setleriyle. Yakın zamanda bir org da almayı düşünüyorum. Tuşlu bir enstrüman yok çünkü evde. Sormak istediğim -çocuklu hocalarım ya da bu konuda yeterince tecrübeli hocalarım- bu müziği sevmesi ve bir enstrüman konusunda ilgisi olması için neler yapılabilir? Ödüm kopuyor sevmeyecek, ilgi duymayacak diye. Yolun çok başındayken tavsiyelerinizi dinlemek isterim.
Bu dönemde kulak dolgunluğu olması açısından yelpazeyi genişletmek iyi olabilir. Ben önce kendi çocukluğumdan sonra kızımdan örnek vereceğim:
Blues ve blues temelli olan rock türleri büyük ölçüde modal-pentatonik karakterlidir. Bunlar bu coğrafya insanın kulağına aslında yabancıdır. Mixolydian ve Dorian gibi modları duymayı öğrenene kadar göbeğimiz çatlar, oysa Frigya ve armonik minörü şıppadanak duyarız mesela
🙂
Avrupa folk müziği kökenli klasik müzik ve ondan beslenen popüler müzikler, tonalite kökenlidir. Bunlardan özellikle minör tonlarda (tonik minör) olanları kolaylıkla duyar ve severiz. Akdeniz müziği üzerinden bu tınılara bir miktar aşinayız.
Ve tabii bu coğrafyanın makamsal müziği ve halk müziği var. Ben bunlardan birincisine çok daha yakınım, çünkü çocukken de dinlerdim ve evde çalınırdı. Halk müziğinde ise hep Ege-Rumeli tarafları hitap etti (kan çekiyor), diğerlerine ise hiç bir zaman ısınamadım. Zaten çocukken de pek dinlemediğimi fark ettim.
Bunları detaylı yazdım, çünkü bu konularda farkındalık yok, cehalet had safhada. O zamanda ne oluyor? İnsanlar kendi önyargılarını bağlayıcı zannedip, beğenmediği şeyleri yaftalamaya kalkıyor. "O cazlar blueslar" diye batı müziğini aşağılayanlar bir yanda, kendi müziğini hor görenler diğer yanda filan... Oysa işler kültürel, toplumsal ve psikolojik. Çoğu insan da bu yapılar arasında geçiş yapamıyor.. Yapıyorsanız çok kuvvetle muhtemel ya enstrüman çalıyorsunuzdur, ya da evde çok iyi ve çeşitli müzik dinlenmiştir. Çocuğa müzik dinletirken de bu gibi unsurlara dikkat etmek bence önemli, belli bir dengeyi tutturmak lazım. Yani en azından iyi dinleyici olması hedeflenebilir.
Gitara başladığımda da gitarla bu müziklerin neredeyse tümüne bulaştım. Gitarla Bach da çaldım, oyun havası da... metal de, caz da.... O yüzden kendimi şanslı sayıyorum. Küçükken bir süre flüt dersi alıp solfej filan öğrenmiştim sol anahtarında (anaokulu çağında...), ortaokulda gitara kendim heves ettim ve çok az ders aldıktan sonra pek çok şeyi kendim öğrendim. Ben ilkokulda iken piyano dersi aldırılan (modaydı) iki çocukluk arkadaşımdan hiç bir şey çıkmadı, ben halen gitar çalıyorum
🙂 Yani basit bir temel varsa gerisini hevesli kişi kendisi getirebiliyor popüler müzikte. En azından bende böyle oldu.
Kızımın kulağı iyi olmakla birlikte, kesinlik görsel algısı güçlü bir çocuk. (Ben ise "işitselim"...). Müzik dinlemeyi çok seviyor, dinlediği şeyler daha çok tonik minör parçalar (bunu keşfedince Britney Spears dinlettim ona, çok sevdi tabii...). Evde eski bir dijital org var, ara ara açıp onu kurcaladı filan, evde zaten gitar dolu ve beni hem çalarken hem vokal yaparken dinlemişliği, hatta sahne performansına gelmişliği de var. Artık 9 yaşına girecek, rock-metal evde hep duymuşluğu var ama hiç ilgisi olmadı kendisinin dinlemeye. Gitara doğrudan ilgisi yok. Olsa şimdiye kadar on kere çalmaya çalışırdı. Arada bir heves edip gitar al bana diyor, ama bence o iş hikaye
🙂 Resim çizerken ayrı bir dünyaya geçiyor, belli ki çocuğun yönelimi oraya doğru.
Gelgelelim, ritmik olarak kulağı kuvvetli ve bir şeylere vurup ses çıkarmayı seviyor (bu muhtemelen elleri ile iş yapma becerisi- kinestetik algısının kuvvetli olmasından da geliyor, kinestetik eğilim kadınlarda erkeklere göre çok daha yaygın bir durum benim gözlediğim kadarıyla). Okuldaki halk oyunları kursunda darbuka çalıyorlar. Kırk yıl düşünsem kızıma alacağım ilk enstrümanın darbuka olacağı gelmezdi aklıma, bu sayede Tünel'e gidip darbuka almak da benim için çok eğlenceli bir deneyim oldu.
Özetle: Gözleyerek eğilimleri keşfedin ve ona göre yön verin derim. Mühendislik yapmak genellikle verimli olmuyor.