120 Hz Rezonans Problemi

Arkadaşlar Cubase içerisindeki Tone Test Generator yardımı ile 120-122 hz arasında odamda rezonans olduğunu tespit ettim. Sorunu ilk keşfettiğim an ise perdesiz gitarın üst teldeki pes si notasına (120 hz'e denk geliyo) bastığımda etrafımda bana eşlik eden 3-4 tane daha gitarcının olduğunu hissetmemle başladı 🙂 Tone generatorle de nokta atışı tespit ettim. Bass trap mevcut odada, zaten 100 hz ve altındaki sıkıntıları çok şükür çözdüm, seslerde bi dönme ya da uğuldama şimdilik yok, ama özellikle monitörlerin arkasında kalan çıplak duvardan feci şekilde 120hz yankılanması geliyor. Bu arada jbl'ler 25 hz'den itibaren okumaya başladı camları titretiyo bildiğiniz 🙂 Cubase ve duvar görüntülerini paylaşıyorum (eski hali ama ekipman dışında bir şey eklemedim) , nasıl bir akustik malzeme ile tam bu frekansa müdahale ederim fikirlerinizi rica ediyorum...





Şöyle bir set işi çözer mi acaba:
http://www.mydukkan.com/urunler_detay.asp?id=19872&gid=4526#.VF38PclV7Yg

- Fotoğrafta görüldüğü kadarıyla odanız tahminen birbirine paralel bakan 2+2+2 , 6 duvardan oluşuyor.
- Genellikle mix için en kötü odalar KARE olanlar daha sonrasında ise DİKDÖRTGEN OLANLAR şeklinde ele alınabilir (kabaca).
- Spesifik olarak bir frekansta aşırı birikme varsa o bölgede absorbasyon sağlayan broadband bass trapler genellikle sorunu tam olarak çözemez. Bu tür problemler birincil olarak mimaride ortadan kaldırılmalıdır. Yani duvarların birbirine tam olarak paralel durması engellenmeli, eğimli yapılmalıdır.
- İnşaat işine girişip duvar açılarımı değiştiremem diyorsanız, daha fazla bass trap kullanmalısınız. Sadece köşelere koyduğunuz (hele ki fotoğraftaki hazır satılan TRAPİMSİ)
süngerler (?) son derece eksik kalır bu tip TAM DİKDÖRTGEN ya da TAM KARE odalara...
- Yoğun bass trap kullanımıyla da hala SPESİFİK BİR FREKANSTA bass birikmesi varsa AKTİF BAS KAPANI ya da HELMHOLTZ RESONATOR BAS KAPANI kullanmanız gerekir...
Bunlar normal bas kapanlarına göre biraz pahalı kapanlardır...

Hocam ilginize teşekkürler, aslında diğer forumda paylaşmıştım, şu an 110 dentisitelik taşyününden yapılmış 120x60x8 ölçülerinden 4 tane panel yaptırdım. iki tanesini bass trap'ların önüne iki tanesini de hoparlörlerin tam arkasında kalan bölgeye konumlandırdım. Eskisi kadar rezonans yok şu an ama tam olarak da kesebilimiş değilim. Yine 120hz'e gelince hafif bir abartı duyuyorum. Ev kira olduğu için kırıp dökme şansım yok hocam, ilerde müstakil ev işine girip de studyomu da istediğim gibi dizayn etme fırsatı yakalarsam , kare-dikdörgen gibi paralel-eşit duvar içeren şekillerden uzak durup, çeşitkenar dörtgen bir mekan tasarlıyacağım. Son halini de paylaşıyorum buyrun.

Auralex firmasının bass trap paketini incelerken dikkatimi çekti. Monitör hizasından üst tarafa trap'lar konulmuş. Bunun sebebi nedir acaba, herkes kafasına göre mi uyguluyor şimdi bu akustik düzenlemeyi?
http://www.blmuzik.com/hifi_urun.aspx?product_id=228&brand_id=38

ugur86 demiş ki:

Auralex firmasının bass trap paketini incelerken dikkatimi çekti. Monitör hizasından üst tarafa trap'lar konulmuş. Bunun sebebi nedir acaba, herkes kafasına göre mi uyguluyor şimdi bu akustik düzenlemeyi?
http://www.blmuzik.com/hifi_urun.aspx?product_id=228&brand_id=38

Hepsini görmek için tıklayın...

Auralex ücretsiz akustik düzenleme önerisi sunuyor. Odanızın krokisini ve içeriğini gösteren bir resmi (AutoCAD vs.) gönderdiğinizde, neyi nereye koymanız gerektiğini belirten bir çalışma yapıp bulunduğunuz ülkedeki distribütöre yönlendiriyor:
http://auralex.ihostsolutions.net/praf/digital.asp

122 hz sorununu fiziksel olarak odada çözemesem de RME Totalmix'teki main out çıkışında eq ayarı bölümü mevcut, oradan çok dar bir Q değeri ile 122 hz'i 4 db aşağı çekerek odayı yapay yollardan software flat'lemeye çalıştım 🙂 Basit görünebilir ama bu bence çok önemli bir özellik, kartın nimetlerinden bir daha yararlanmış oldum 🙂

ugur86 demiş ki:

122 hz sorununu fiziksel olarak odada çözemesem de RME Totalmix'teki main out çıkışında eq ayarı bölümü mevcut, oradan çok dar bir Q değeri ile 122 hz'i 4 db aşağı çekerek odayı yapay yollardan software flat'lemeye çalıştım 🙂 Basit görünebilir ama bu bence çok önemli bir özellik, kartın nimetlerinden bir daha yararlanmış oldum 🙂

Hepsini görmek için tıklayın...

Bir seskartının çıkışında böyle bir özellik olması tabi ki çok güzel. Yaptığınız işlem de duyumunuzu elbette düzeltmeye yönelik olabilir ama bir konuya parmak basmak isterim 🙂

Bu ve bunun gibi yöntemlerin sorunu çözmekte çok yetersiz kaldığını da belirtmek lazım. Software ile yapılıyor olması değil problem, genellikle gözden kaçırılan başka bir problem var.
Herhangi bir frekansta sadece dikey olarak bir birikme olmayabilir. Reverberation olarak, yani ZAMAN BAZLI çizgide de sıkıntı olabilir. Bu yüzden eq ile o frekansı kıstığımızda sorun çözülmez genellikle. TIME DOMAIN bazlı olarak da sorun devam edebilir. Bu durumda tek çare akustik düzenlemedir. (ingilizce de yazdım havalı dursun diye değil google da aramk isteyen olursa anahtar kelime olsun diye 🙂 🙂 🙂 )
Sevgiler, saygılar 🙂

Hocam zaten geçici ve anı kurtarıcı bir çözüm olduğunu yazdım. Taş yünü panel denemelerim çok fazla olumlu sonuç vermedi çünkü. 120 hz'e doğrudan müdahale edecek bir materyal biliyorsanız paylaşmanız beni mutlu eder. Çoğu firma ile görüştüm, bass trap'lar genelde 100 hz ve altına etki ediyor, difüzör ve emici sünger paneller de orta ve üst frekanslarda etkili. Yani bu low-mid bölgesine doğrudan müdahale edebilen bir akustik düzenleme bulamadım. Yabancı forumlarda özellikle bu 120-130 hz arasındaki rezonans'tan şikayet eden fazlasıyla var ama kimse bir çözüm sunmamış. Bir arkadaşım sadece tavana akustik panelleri ters olarak monte ettiğini biraz daha etki ettiğini söyledi. Açıkçası kirada olduğum için de tavana müdahale edemiyorum. İlerde kendi evim ve studyom olduğunda baştan kare olmayan ve hesapları yapılmış bir çalışma alanı tasarlayacağımdan eminim 🙂

ugur86 demiş ki:

120 hz'e doğrudan müdahale edecek bir materyal biliyorsanız paylaşmanız beni mutlu eder. Çoğu firma ile görüştüm, bass trap'lar genelde 100 hz ve altına etki ediyor, difüzör ve emici sünger paneller de orta ve üst frekanslarda etkili.

Hepsini görmek için tıklayın...

Bu yanlış bir bilgi, çünkü asıl problem dalga boyu uzadıkça absorbasyon için kullanacağımız materyalin derinliğinin artmasının gerektiği... Yani 50 Hz i yutmak için kullanılacak malzeme üretimi tabi ki 100 hz için olandan daha maliyetli ve çok daha büyük !!!

Birçok firmanın bass trap adıyla satmak bile diyemem itelediği ürünler fasa fiso... Birkere ''bas kapanı'' ifadesi son derece içi boş. Bas frekansı kapmak hiç de öyle 10cm,20 cm kalınlıklı materyallerle mümkün değil. Sadece bir miktar enerji azaltımı sözkonusu. Bu yüzden odaya ''sözde bas kapanları'' nı ekledikten sonra bas frekanslar olduğu gibi kalıp bir de mid frekansları kaybederek odanın akustiği daha da kötü, naturel olmayan sağır bir hale gelmektedir (midleri öldürmek çok çok kolay hatta işten bile değil ve bu iteleme ürünler midleri baslardan kat kat fazla yutuyorlar).

Bu durumda oda mutlaka birbirine paralel bakan duvarlardan kurtarılmalıdır... E tabi kira evde mümkün olmayabilir oldukça zahmetli ve maliyetli...

Sizin durumunuzda olanlar için eğer net bir şekilde spesifik bir frekansta birikme varsa HELMHOLZ RESONATORS kullanmayı deneyebilirsiniz. Ama kullanımı risklidir... Araştırın...
Diğer bir alternaitf Aktif Bas kapanları. Araştırın...
Son düzlükte bir amca Aktif karbon kullanarak bir sistem geliştirdi, ama bodozlama taş yünü panel gibi içine aktif karbon doldurunca işe yaramıyor adam 8 yılını vererek katmanlı ve hava geçirgenlik katmanlarını da hesaplayarak, hesaplı kitaplı bir sistem yapmış çok merak ediyorum doğrusu...

Durumlar böyleyken böyle 🙂

NOT: Akustik Mühendisliği kesinlikle eğitmini aldığım ya da derinlemesine bildiğim bir alan değil, branşımın dışında. Hatam olursa üstadlar düzeltirse çok çok sevinirim. O yüzden burada kestiğim ahkamları, siz de araştırın belki yanlış bilgiler de vardır... Şimdiden affola ama bildiklerim bunlar naçizane...

Herkese sevgiler , saygılar 🙂

hocam yukarıda önerdiğiniz türden ürünleri araştırmıştım halihazırda ancak Türkiye'de satan bir firma bulamadım, siz kendiniz benzer materryaller kullandınız mı yoksa kitabi bilgilere göre mi çözümler öneriyorsunuz? Yani kullanmışsanız nereden edindiğinizi belki paylaşırsınız da biz de yararlanırız ilgililerden 🙂

ugur86 demiş ki:

hocam yukarıda önerdiğiniz türden ürünleri araştırmıştım halihazırda ancak Türkiye'de satan bir firma bulamadım, siz kendiniz benzer materryaller kullandınız mı yoksa kitabi bilgilere göre mi çözümler öneriyorsunuz? Yani kullanmışsanız nereden edindiğinizi belki paylaşırsınız da biz de yararlanırız ilgililerden 🙂

Hepsini görmek için tıklayın...

Hekmholtz kullanmadım. Tamamen kitabi bilgilerden konuşuyorum.
Şuan odamda rivörberasyonu azaltmak ve low mid frekansları olabildiğince toparlamak amaçlı yoğun miktarda taşyünü paneller var.
Ama duvarlarım birbirine paralel değil 🙂

anticipation demiş ki:

Hekmholtz kullanmadım. Tamamen kitabi bilgilerden konuşuyorum.
Şuan odamda rivörberasyonu azaltmak ve low mid frekansları olabildiğince toparlamak amaçlı yoğun miktarda taşyünü paneller var.
Ama duvarlarım birbirine paralel değil 🙂

Hepsini görmek için tıklayın...

Hocam aklıma takılan birşey oldu, odalardaki bu yığılma problemlerini hep paralel duvar yapısına bağlıyorlar, peki kare odanın bir köşesini üçgen şekilde kayıt odası yapsak ve geriye kalan beşgen alan dinleme ortamı olsa nasıl bir sonuç verirdi, hiç böyle bir studyoyla karşılaşan oldu mu acaba?

Akustik mühendisliğiyle ilgim olmadığı için problemin ne kadar azalacağıyla (ya da azalacak mı?) net bir cevap veremeyeceğim ama net cevap verilebilecek birşey sözkonusu...

Yukarıdaki çizimde görüldüğü gibi, yukarıdaki duvarın yazrısından fazlası hala aşağıdaki duvara paralel, aynı şekilde sağ taraftaki duvarın da yarısı hala soldakine paralel....
Bu kadar emek verip hala paralel duvarlara sahip olmak yerine odayı normal pozisyonunda kullanıp uzun olan kenarları baştan sona dolgulayarak yamuk hale getirmek sanki daha mantıklı...

Naçizane şöyle bir şey geldi aklıma:
Tekstürlü boya denen boyalar var. Normalde dış cepheye uygulanıyor ve yüzeyi oldukça kalın ve düzensiz şekillerle kaplıyor. Duvarlara bunla uygulama yapılsa, duvarlar yansıtıcı değil de nispeten dağıtıcı olarak davranacak. Bunun yansıma kaynaklı sorunlara bir faydası olmaz mı? Dinlemeye zararı olur mu?

programci_84 demiş ki:

Naçizane şöyle bir şey geldi aklıma:
Tekstürlü boya denen boyalar var. Normalde dış cepheye uygulanıyor ve yüzeyi oldukça kalın ve düzensiz şekillerle kaplıyor. Duvarlara bunla uygulama yapılsa, duvarlar yansıtıcı değil de nispeten dağıtıcı olarak davranacak. Bunun yansıma kaynaklı sorunlara bir faydası olmaz mı? Dinlemeye zararı olur mu?

Hepsini görmek için tıklayın...

belki yansımalara etkisi olabilir, orta ve üst frekanslardaki gereksiz echo'ları önleyebilir ama low-mid ve bass frekansları kontrol etmek malesef o kadar kolay değil. üst tavana da işlem yapılması gerekiyo zaten ama ben sadece kareden bölünen bir üçgen kayıt odası daha önce deneyimleyen oldu mu merak ettim, beşgen şekilde evet bir miktar daha paralel duvar kalıyor. o kısa kenarları da dolguyla hafif yamuklaştırsak diyelim, yanşi totaldeki dinleme odasının şekli düzgün olmayan beşgen olacak şekilde ayarlansa nasıl bir sonuç verirdi acaba?

Auralex'e gönderdiğim çizimin sonuçlarını paylaşıyorum, BL'de toplam malzeme maliyeti 4bin tl tutuyor, yorumu size bırakıyorum:

Monitörleri duvara iyice yaklaştırmayı denedinizmi?

mertay demiş ki:

Monitörleri duvara iyice yaklaştırmayı denedinizmi?

Hepsini görmek için tıklayın...

Monitörler duvardan 20 cm mesafeye konumlandırdım, daha da geriye yapıştırırsam bass frekansları iyice eşkenar üçgen hizasının dinleme notkasından duyamaz oluyorum, bu şekilde bile nedense bi metre geriden dinleyince basslar daha net geliyor, ama bu defa da 23" lcd monitördeki yazıları okuyamıyorum, yani ekrandan neredeyse bi 2-2.5 m civarı uzaklaşmış oluyorum. BL Müziği aradım bu panelleri görüşmek için, onlar da illa ki 5" hi-end bi monitör almam gerektiğini söylüyorlar. şimdi ev kira, yarın öbür gün daha geniş bi oda mümkün olduğunda yine 8"e geçmem gerekebilir, 5"ler alt frekanslarda yeterli olamıyor, hoparlör çapı gereği üretemiyor ki, e duymadığın frekansın neyini mixleyeceksin o zaman. eskiden hs50 kullanırdım, alt frekanslarda abartı yoktu ama duyum da yoktu, yani mixi sağa sola gönderdiğimde hep alt bölgede karışıklık olduğu şikayetini alıyordum, şu an daha kontrollü müdahale edebiliyorum ama odanın yapısı gereği bana boomy bi sound veriyo ben de haliyle biraz bassları mixte zayıflatıyorum riske atmamak için, bu defa da karışıklık giderilse de cansızlık şikayeti oluyor, kafayı yedirtecek bu iş bana 🙂

Yamaha ns10m'de sub/basların seviyesini woofer'ın tepkimesinden anlardık, kontrol için daha iyi odada genelec 8050'ye gittiğimizde gereken değişim hep ufak yani detaydı. Yani monitörleri tanımak diye birşey gerçekten var ama elbette odadaki değişikliklerin artık oturması lazım, şu an muhtemelen bu alışkanlığı kaybettiniz üzerine düşüne düşüne... Sanırım ns10m yerine tek woofer'lı (avantone mixcubes) kullananlarda var, gerçi o daha çok kontrol amaçlı TV'de falan nasıl diye...

Ve elbette projelerin mastering aşaması var, mix dengeleri kusursuz olsa zaten böyle kavram olmazdı çokta yüklenmeyin yani kendinize.

mertay demiş ki:

Yamaha ns10m'de sub/basların seviyesini woofer'ın tepkimesinden anlardık, kontrol için daha iyi odada genelec 8050'ye gittiğimizde gereken değişim hep ufak yani detaydı. Yani monitörleri tanımak diye birşey gerçekten var ama elbette odadaki değişikliklerin artık oturması lazım, şu an muhtemelen bu alışkanlığı kaybettiniz üzerine düşüne düşüne... Sanırım ns10m yerine tek woofer'lı (avantone mixcubes) kullananlarda var, gerçi o daha çok kontrol amaçlı TV'de falan nasıl diye...

Ve elbette projelerin mastering aşaması var, mix dengeleri kusursuz olsa zaten böyle kavram olmazdı çokta yüklenmeyin yani kendinize.

Hepsini görmek için tıklayın...

Ev stüdyosundaki her proje için böyle bir aşama düşünülmeyebildiğinden, insan gerçekten çıldırabiliyor bu nedenle. Müdahale edip düzeltemeyince iyice delirtiyor.
Belli bir notada "gümp gümp" şeklinde iğrenç bir tepki aldığınız zaman çalma şevki filan kalamayabiliyor. Hatta o notayı vuracağınız zaman kasılımaya başlıyorsunuz...
Bu gibi sorunlar yüzünden ben evde kayıt-miks işlerinden tümüyle soğumuştum.
Not: Geçici bir diğer çözüm de kulaklık ile miks olabilir mi acaba ? Benimki cahil cesaretiyle sorulmuş bir soru tabii...🙂