Tarih hocamız sağ olsun, şöyle bir cümleyle geldi;
Hüseyin Bağcı demiş ki:
Arkadaşlar, pazartesi akşamı, Der Untergang'a gidiyoruz. Hitler'in son iki gününü anlatan film sizin için eğitici olacaktır.
Filmde, öncelikle Hitler'i gösterene kadar yarım saat geçirecekleri şeklindeki izlenimim yanlış çıktı. Ama Hitler'in insan olduğunu vurgulamak ister gibi, direk çıkarttılar adamı. Dikkatimi çeken şeylerden ikisi, elindeki tiki ve aktörün görünüş olarak da Hitler'e ne kadar benzediği oldu. Hareketleri, konuşması, kahkülünü düzeltişi, tepkileri...
Filmin savaş sahneleri abartılmadan gayet güzel ve etkileyici bir biçimde hazırlanmıştı. Olayı dramatize etmek gibi bir amaçları yoktu. Ne ise oydu ve ne ise de o gösterildi. Ruslar'ın giderek yaklaşması, Hitler'in Berlin'i terk etmeyi reddetmesi... İdam edilmek üzere olan yadı idam edilmeyi seçenlerin (saç örgüleri olan kız gibi) Nazi selamı verip Hitler'in ismiyle ölmeleri... İnsanların Führer'e olan bağlılıkları ve yeminlerine sadık kalmaları (ya da Himmler'in durumda, sadık kalmamaları) kesinlikle inanılmazdı. Böyle bir bağlılık..?
Hitler'in bir insan olduğunu anlatmak amacını taşıdığını da düşünüyorum, bu filmin. Köpeğini o kadar sevmesi, adamın ne derece psikopat olduğunu bilen sekreterin söylediği hariç her şeyi yazmasına "İsterseniz tekrar deneyelim." diye yaklaşması, kadınlara saygı göstermesi, vejetaryan (doğru mu yazdım yaw ben bunu!?) olması gibi olgular, onun aslında insani yönünü de ortaya koyduklarını, yani alabildiğine objektif davrandıklarının bir göstergesi. Amerikan filmi olsa, direk Hitler'in psikopat yönüne odaklanır, herifi insanlık nedir bilmeyen canavar gibi gösterirlerdi. Avrupa'nın yaşadığı bir olayı zaten Amerika'nın adam gibi yansıtması bayağı zordur bence.
Bunu atlarsam, filmin baştan sona son derece etkileyici bir film olduğunu söylemeliyim. Daha ilk sahneden bizi içine çeken, sonuna dek de bırakmayan bir film. Hitler'in intiharını dramatize etmek gibi bir amacı olmayan, çoğunlukla müziksiz, sessiz geçen, dolayısıyla son derece gerçekçi ve çarpıcı bir filmdi.
Yani ben konuşsam daha detay detay dalarım içine de, susacağım ve takdirinize bırakacağım. Avrupalıların sanat için sanat yaptığına şükürler olsun diyorum.
