İyi forumlar herkese, uzun yıllardır Layla şarkısının sadece Unplugged versiyonunu dinliyordum. Bu ara ilk versiyonunu (Derek & The Dominos ile olan elektrikli versiyonu) dinlemek daha çok keyif verir oldu. Ve 3:10'dan sonraki ama özellikle de 3.36'dan sonraki enstrümantal partisyonu Sweet Child O' Mine parçasının ana melodisine çok benzettim. Akor yapıları da benziyor, farklı tonlarda da olsa. Ben mi çok zorladım, yoksa ufak da olsa Guns N' Roses Layla'dan bir kuple esinlenmiş midir?
Eric Clapton-Layla ve Guns N' Roses-Sweet Child O' Mine parçaları arasındaki küçük bir benzerlik
- Konuyu açan badpenny
- Başlangıç tarihi
Güzel tespit.
Bu tip şeyler genellikle akor dizisinin/modal karakterin benzer olması ve onun üzerine kullanılabilecek kuvvetli melodi sesleri ile de ilişkili oluyor. Duyguları da benziyor biraz. Kuvvetli bir gitar melodisinin ardından temiz tona/akustiğe düşmesi gibi aranjman ile ilişkili benzerlikler de var. Sweet Child'ın ilk akoru D majör, sonrasında C geliyor (b7 derecesine majör akor) ve böylece Mixolydian modu duygusu alıyoruz. Benzer bir duygu Layla outrosunda da var. C majörün akor dizisinde Bb geliyor. Bunlar üst üste gelince benzerlik artıyor.
Buna esinlenme demek doğru olur, müzisyenlerin kendilerinin de bunu farkında olarak yaptığını sanmam. Sevdikleri müzisyenlerin etkisini kendi parçalarına yansıtmışlar.
Başka benzerlikler de var şimdi dinlerken farkına vardığım. Ama bunlar daha teknik, aşağıda yazdım.
Şunu da söylemek lazım: İyi şarkı da böyle yazılıyor zaten. "Ben yepyeni bir şey yapacağım" diye "uydurarak" değil, geleneği ileri taşıyarak. Sweet Child..., vokal ve gitar performansı olarak gerçekten müthiş bir parçadır ve çok da güzel bir şarkıdır. GnR'nin "Layla"'sıdır esasen. Üstelik, soloda E minöre yapılan modülasyon da bambaşka bir tat verir. D mixolydian (G majör ile aynı notalar) duygusundaki parça, aynı notaları kullanan E minöre geçer, ama bu sırada B7 akorunu kullandıkları için tonik minör (modalite değil, tonalite) duygusu gelir.
Layla da muhteşem bir modülasyon içerir, bunu da nakarat için kullanır. Vokal altının ilk akoru C#m7, nakarat ise D minördedir.
Ama Layla'nın nakarat öncesi akorları çok daha sofistikedir ve armoni dersi gibidir; ton dışından bir sürü akor ustaca şarkıya yedirilir.
Şarkı yazmakla ilgilenen arkadaşlar buradan modlar ve fomksiyonel armoniyi birleştirmenin önemini de anlayabilir. Çünkü gitaristler modları akorların üzerine emprovize için kullanılan klavye şekillerinden ibaret zannediyor.
- Konu Sahibi Konu Sahibi
- #4
Kesinlikle hocam, benzerlik salt melodi benzerliği de değil. Detaylı analizi yazmışsınız zaten. 👍 Esinlendilerse de helâlühoş olsun artık.
Hocam hazır bu akor ve ton konusu açılmışken merak ettiğim bir şey var. House of the Rising Sun parçasının akorlarını biliyorsunuz Am - C - D - F - Am - E, şimdi bu şarkı D Majöre kadar La minör tonunun akorlarını taşımıyor mu Am var, C var sonra Dm gelmesi lazım D Majör çekerek modülasyon mu yapmış oluyor çünkü Fa Majör de var bir de E minör olması gerekirken E Majör var yani o zaman nolmuş oluyor?
Çok güzel soru; pek çok kişinin akor dizilerinde düştüğü yanlış bu ne yazık ki.
En basit açıklamayı yazayım önce: TON veya TONALİTE, sadece dizinin seslerinden ibaret değildir. ("A key is NOT a scale...") Tonalite, tona ait olmayan seslerin de doğru şekilde tona entegre edilmesini içerir.
Burada esasen A minör tonundayız. E majör (E7 aslında) akoru, Am akoruna çözülüşü gerçekleştiren ve bizi tonalitenin ne olduğunu konusunda bilgilendiren asıl yapı olarak düşünülebilir.
Söz konusu D akoru, farklı şekillerde düşünülebilir: Örneğin, F diyez sesini tona entegre etmek için bir akor gibi düşünülebilir. O Fa diyez notası daha sonra F majör ile F haline geldiğinde kromatik bir akış duyulmuş olur. C majör akoru üzerinde G sesi, D majör üzerinde F# sesi, F majör üzerinde F, Am üzerinde E sesi... Bu kromatik akış akorların ideal şekilde birbirine bağlanmasını sağlar. Bu tip düşünmek başta biraz karışık gelse de, aranjör mantığına en yakın olan düşünce budur bence.
Bu konuyla ilgilenen arkadaşlara (Ton dışı sesi tona nasıl entegre ederiz? ) basit bir yöntem de önerebilirim, ama şimdi buraya yazmayayım da kafa karışmasın.
Bu akoru A Dorian modunda ödünç alınmış bir akor olarak da düşünebiliriz. Diğer A modlarından da ödünç akor alınması gündeme gelebilir.
Modülasyon yapmış OLMUYOR. Çünkü ton aslında değişmiyor, sadece bir akoru ödünç alıyoruz veya fazladan bir kromatik sesi kullanıma sokuyoruz. Öyle düşünün.
En güzel ve akılda kalıcı akor dizileri de böyle yazılır zaten bana sorarsanız. Bkz: Stairway to Heaven-Led Zeppelin. Girişindeki akor dizisini analiz etmeyi deneyin derim.
O şarkıda var, evet. Bir tam ton yukarı çıkıyor sanırım, akorlar aynı kalıyor. Şarkı tanspoze oluyor gibi de düşünülebilir.
Modülasyon bundan ibaret değil; parçanın farklı yerleri farklı tonlarda olabilir. Benim en sevdiğim örnek Every Breath You Take şarkısıdır (Police grubu, Sting'in eski grubu).
"Since you've gone..." diye başlayan ortadaki bridge kısmında parça A minöre transpoze oluyor (parçanın kendisi A majörde...)
- Konu Sahibi Konu Sahibi
- #9
Modülasyona örnek While My Guitar Gently Weeps çok iyi örnek olur, konunun anlaşılması için. Verse'de ton Am iken Chorus'ta A oluyor. Bell Bottom Blues da güzel örnek olur. Verse'de C iken Chorus'ta parça A'ya gidiyor. Ödünç akor mevzusunda ise Smells Like Teen Spirit'i inceleyin derim. Ab ve Db akorları ton dışı kullanılıyor.
Son düzenleme: