Merhaba,
Floyd Rose sistemi bildiğimiz üzere Tune-o Matic tipi köprülerden, Vintage Tremolo denilen sistemlerden daha kompleks ve daha çok parçaya sahip hareketli bir sistemdir. Çoğu insan bu sistemin dilinden konuşamadığı için sistemi kötüler ya da ilk fırsatta sabit köprü veya tremolo sistemlere geçerler. İyi ayarlandığında ise tremolo sistemlerden ve sabit köprülerden daha stabil bir sistem olduğunu düşünüyorum. Sık akort sistemi değişimlerinde rahat etmek için ise bu sistem sabitlenebilir, bu şekilde kullanılabilir.
Floyd Rose sisteminin temizliği ve bakımı çok önemlidir. Birbirine değen metal parçalardan oluşan bu sistemin haliyle temiz ve yağlanmış olması gerekmektedir. Diğer türlü parçalar kırılabilir, ayar esnasında hasar görebilir. Pek mümkün olmasa da yuvasında kırılan bir vida ucu, bir parçayı kullanılmaz hale getirebilir.
Floyd Rose temizliği ve bakımıyla ilgili Tutorial'a başlayabiliriz. Bir miktar görsel ile konuyu daha iyi anlatmaya çalışacağım. Yine Floyd Rose sistemle ilgili durumları etkileyen 1-2 faktörü ön adımlar olarak sayıp açıklayacağım.
1) Burgular: Burguların akort stabilizasyonu konusundaki rolünü anlatmaya gerek yok. Bu bağlamda genelde insanların bilmedikleri/atladıkları bir durum var. Burguların, headstock üzerinde kalan kısmında altıgen pullar göreceksiniz. Bunları mutlaka sıkın. Sıkmadığınız zaman burguların minik hareketleri akortun bozulmasına sebebiyet verecektir. Aşağıdaki görselden takip ediniz. Bu ayarlamayı yaptıktan sonra 2. adıma geçiniz.
2) Üst Eşik: Bir diğer Tutorial'da üst eşik değişiminden bahsettim. Fakat Floyd Rose sistemlerde, neredeyse hepsinde kilitli üst eşik var. Bu üst eşik 3 ya da 4 kilitli olabilir, 6-7-8 telli modellerde. Bu kilitleri sıkan küçük siyah vidaları iyice sıkmanız gerekmekte. Kilitlerin yönleri de doğru olmak zorunda.
3) Üst Eşik Eğimi: Bu olay sizin tarafınızdan belirlenmiş olmayabilir. Fabrikada üretim esnasında, bu küçük üst eşik yükseklik ayarlamasını yapmış olabilirler. Üst eşiği sökecekseniz, bu ayarı bozmadan sökün ve aynı şekilde monte edin. Aşağıdaki görselden takip ediniz.
Floyd Rose sistemlerde akort bozulması durumu, eğer ki üst eşik iyi kilitlendiyse, köprünün yerine tam oturmamasından kaynaklanır. Köprü sisteminiz isimsiz veya kalitesiz bir sistemse bu olabilir. Bir diğer ihtimal ise Floyd Rose bıçaklarının bozulmuş olması olabilir.
Şimdi gelelim Floyd Rose'un sökülmesi, temizliği ve bakımına... Gitarı luthier'lerin yaptığı gibi sırt üstü yatırabiliriz. Burada, sert zeminde çalışıyorsanız gövde altına ve sap altına destek koyabilirsiniz. Sap altına destek koymayıp, gitarı yatırmak suretiyle iş yaparsanız, headstock'a yük binebilir. Bu da gitar sapı için tehlikelidir. Bu sebeple gitarınızın sap altına gelecek şekilde bir desteklemeyle pozisyonlandırdığınızdan emin olunuz.
A) FR Sistemi Demonte Etmek:
Üst eşik kilidini açın, tellerinizi gevşetin ve kesin, saddle'lardan çıkarın, gitarınızın arka kapağının altında bulunan kısımdan yaylarınızı tek tek çıkarın ve köprüyü bu şekilde demonte edin. Yayları söktüğünüz an köprü düşer, dikkat edin. Gitarınıza ve köprüye zarar gelmesin.
NOT: Teller gerginken Floyd Rose sistemi sakın çıkartmaya çalışmayın. Bu hata, Floyd Rose sisteminin bıçaklarına verebileceğiniz en büyük hasarı verir. Keskin olması gereken FR bıçakları, pivot vidalarına tutunarak hareket eder. Bu tutunma yüzeyi neredeyse bıçağın kağıda değdiğindeki kadardır. Bu yüzeyin artması, FR bıçaklarının bozulması demektir. Bu noktadan sonra FR hareketleri sonrası köprü eski yerine oturmamaya başlar ve akort bozulmaları yaşanır.
FR sistemi demonte etmek için; sökebildiğimiz her şeyi sökeceğiz.
FR sistemi artık; altında sustain bloğu, üzerinde saddle'lar ve diğer parçaları ile birlikte elimizde. Şimdi, sırasıyla aşağıdaki işlemleri yapabiliriz. Fakat önce şuna dikkat edelim:
NOT: Saddle'larımız sıralı ve farketmeseniz de her biri pozisyonlarına özel parçalardır. 1. ve 6. tel saddle'ları aynıdır. 2. ve 4. tel saddle'ları aynıdır. 3. ve 4. tel saddle'ları aynıdır. Tekrar monte edeceğiniz zaman için buna dikkat ediniz. Ben her söktüğüm saddle üzerine kağıt bant yapıştırıp, hangi sırada olduğunu yazarım. Bu sayede tekrar takarken sorun yaşamam. Aynı kontrolü size de tavsiye ederim.
NOT 2: Saddle Ayarı: Eğer saddle'ları sökmeden önce, karşıdan bir fotoğrafını çekerseniz, tekrar saddle'ları monte ederken eski pozisyonlarına göre takabilirsiniz. Bu sayede entonasyon bozulmamış olur. Aşağıda bununla ilgili bir fotoğraf ekliyorum:
Sökmeye başlayalım.
- Saddle vidalarından sökmeye başlayalım. Bunlar uzun vidalar olup, saddle'ları tutarlar.
Not: Saddlelarin hangi tele ve pozisyona ait olduklarini unutmayin, isiniz zorlasmasin. Bir kagit üzerine pozisyon/tel adi yazarak siralayabilirsiniz. Sonra tekrar takarken kolaylik olur.
- FR Plate üzerinde saddle'ları tutan minik vidaları sökelim. Bunlar söküldükten sonra saddle'lar düşecektir. Hasar görmemeleri için dikkat ediniz.
- Saddle içindeki teli sıkıştıran küpleri kontrol edelim. Uzun zamandır kontrol etmediyseniz bazıları kırılmıştır. Çıkması zordur, dikkatlice çıkarınız.
- FR kolu mekanizmasını, tremolo bloğunun olduğu taraftan sökelim.
- Saddle'lar çıktıktan sonra, FR Plate üzerinde 3 tane büyük kafalı vida göreceksiniz. Bu vida, arkasındaki 3 parçayı FR Plate'e bağlar. Bunlardan şüphesiz ilki Sustain Block'tur. İkinci ve üçüncüsü ise FR Plate altındaki, fine tuner'ların ve saddle vidalarının temas ettiği minik plakalardır. Plakalardan biri düzdür, diğeri ise açılı kısımdan oluşur. Düz olan, açılı olanla sustain bloğu arasına girer.
Şu andan itibaren, sökülebilecek tüm parçalar elinizde. Hiç bir sorun yok, çünkü hepsi söktüğünüz gibi takılacak. İşte çıkan parçalar:
B) Temizlik:
Benim kadar titiz değilseniz; kir, pas, toz ve ölü deriler göreceksiniz. Bunların tamamını temizleyebilirsiniz. Metal parçalar için pas çözücü solüsyonlar, zımparalama tekniği gibi şeyler yapabilirsiniz, ikame parçalar ile değiştirebilirsiniz. Temizlik kısmını yaparken eski bir diş fırçası ile her yeri temizleyiniz. Vida delikleri de buna dahil ve çok önemli.
Not: Unutmuşum ama görselde 2 tane sustain blok var. İnce ve küçük olan orijinal olanı, sarı olan ise pirinç. Pirinç olanla daha mutlu olduğumu söylemem lazım.
C) Bakım: Bakım ayağı için ben WD40 kullanıyorum. Önce parçaların tamamını bir kapta toplayıp üzerlerine WD40 sıkıp bekliyorum. Bu parçaları temizliyorum ve montaj işlemine başlıyorum. Vida deliği olan her parçanın vidasını takarken, o vidanın ucuna WD40 sıkıp o şekilde takıyorum. Bu sayede yuva yağlanıyor, vidanın dönüşü kolaylaşıyor ve parçanın kullanım ömrünü artırıyorum. Metalin metale değdiği yerdeki yağlama işleminin gerekliliği ve önemini anlatmaya gerek yoktur sanıyorum.
Bakım ve temizlik sonrasında, FR sistemimimizi söktüğümüz gibi takıyoruz. Vidaların ucunu yağlayıp tekrar monte ettikten sonra, FR sistemi pivot vidalarına oturtup bir elimizle tutarken, diğer elimizle de köprü yaylarını takabiliriz. Yaylar gergin olmadığı için kolaylıkla elinizle takabilirsiniz. Bundan sonrası bildiğiniz gibi tel takma işlemidir. Telleri taktıktan sonra, temiz köprünüzle çalmaya başlayabilirsiniz.
Bu bakımı SL1'in OFR köprüsünde yaptım. 7 yaşında bir köprü ve sapasağlam. 2 yılda bir bu işlemi yapıyorum ve temiz kalıyor. Arada saddle içi küpler kırılsa da yenilerini sipariş verip değiştiriyorum. Bunun dışında da üst eşik kilit vidalarının içleri eridiği ve sıkıştırma yapamadığım için onları da değiştiriyorum. Bunlar ucuz değişiklikler ve performansı doğrudan etkiliyor.
Ek olarak, harika bir kaynak buldum. Mutlaka bunu da okuyunuz: Floyd Rose guitar tremolo maintenance repair tips setup
Ayni sekilde çok iyi bir kaynak daha: All you ever wanted to know about the Floyd Rose.
Yine bu başlık altında takıldığınız noktaları sorabilirsiniz. Ibanez tipi Edge tarzı köprülerle ilgili olarak destek olabilirsiniz.
Birilerine faydalı olması dileğiyle.
Edit: Eleştiri, iyileştirme ve yorumlara her daim açıktır.
Mert
Floyd Rose sistemi bildiğimiz üzere Tune-o Matic tipi köprülerden, Vintage Tremolo denilen sistemlerden daha kompleks ve daha çok parçaya sahip hareketli bir sistemdir. Çoğu insan bu sistemin dilinden konuşamadığı için sistemi kötüler ya da ilk fırsatta sabit köprü veya tremolo sistemlere geçerler. İyi ayarlandığında ise tremolo sistemlerden ve sabit köprülerden daha stabil bir sistem olduğunu düşünüyorum. Sık akort sistemi değişimlerinde rahat etmek için ise bu sistem sabitlenebilir, bu şekilde kullanılabilir.
Floyd Rose sisteminin temizliği ve bakımı çok önemlidir. Birbirine değen metal parçalardan oluşan bu sistemin haliyle temiz ve yağlanmış olması gerekmektedir. Diğer türlü parçalar kırılabilir, ayar esnasında hasar görebilir. Pek mümkün olmasa da yuvasında kırılan bir vida ucu, bir parçayı kullanılmaz hale getirebilir.
Floyd Rose temizliği ve bakımıyla ilgili Tutorial'a başlayabiliriz. Bir miktar görsel ile konuyu daha iyi anlatmaya çalışacağım. Yine Floyd Rose sistemle ilgili durumları etkileyen 1-2 faktörü ön adımlar olarak sayıp açıklayacağım.
1) Burgular: Burguların akort stabilizasyonu konusundaki rolünü anlatmaya gerek yok. Bu bağlamda genelde insanların bilmedikleri/atladıkları bir durum var. Burguların, headstock üzerinde kalan kısmında altıgen pullar göreceksiniz. Bunları mutlaka sıkın. Sıkmadığınız zaman burguların minik hareketleri akortun bozulmasına sebebiyet verecektir. Aşağıdaki görselden takip ediniz. Bu ayarlamayı yaptıktan sonra 2. adıma geçiniz.
2) Üst Eşik: Bir diğer Tutorial'da üst eşik değişiminden bahsettim. Fakat Floyd Rose sistemlerde, neredeyse hepsinde kilitli üst eşik var. Bu üst eşik 3 ya da 4 kilitli olabilir, 6-7-8 telli modellerde. Bu kilitleri sıkan küçük siyah vidaları iyice sıkmanız gerekmekte. Kilitlerin yönleri de doğru olmak zorunda.
3) Üst Eşik Eğimi: Bu olay sizin tarafınızdan belirlenmiş olmayabilir. Fabrikada üretim esnasında, bu küçük üst eşik yükseklik ayarlamasını yapmış olabilirler. Üst eşiği sökecekseniz, bu ayarı bozmadan sökün ve aynı şekilde monte edin. Aşağıdaki görselden takip ediniz.
Floyd Rose sistemlerde akort bozulması durumu, eğer ki üst eşik iyi kilitlendiyse, köprünün yerine tam oturmamasından kaynaklanır. Köprü sisteminiz isimsiz veya kalitesiz bir sistemse bu olabilir. Bir diğer ihtimal ise Floyd Rose bıçaklarının bozulmuş olması olabilir.
Şimdi gelelim Floyd Rose'un sökülmesi, temizliği ve bakımına... Gitarı luthier'lerin yaptığı gibi sırt üstü yatırabiliriz. Burada, sert zeminde çalışıyorsanız gövde altına ve sap altına destek koyabilirsiniz. Sap altına destek koymayıp, gitarı yatırmak suretiyle iş yaparsanız, headstock'a yük binebilir. Bu da gitar sapı için tehlikelidir. Bu sebeple gitarınızın sap altına gelecek şekilde bir desteklemeyle pozisyonlandırdığınızdan emin olunuz.
A) FR Sistemi Demonte Etmek:
Üst eşik kilidini açın, tellerinizi gevşetin ve kesin, saddle'lardan çıkarın, gitarınızın arka kapağının altında bulunan kısımdan yaylarınızı tek tek çıkarın ve köprüyü bu şekilde demonte edin. Yayları söktüğünüz an köprü düşer, dikkat edin. Gitarınıza ve köprüye zarar gelmesin.
NOT: Teller gerginken Floyd Rose sistemi sakın çıkartmaya çalışmayın. Bu hata, Floyd Rose sisteminin bıçaklarına verebileceğiniz en büyük hasarı verir. Keskin olması gereken FR bıçakları, pivot vidalarına tutunarak hareket eder. Bu tutunma yüzeyi neredeyse bıçağın kağıda değdiğindeki kadardır. Bu yüzeyin artması, FR bıçaklarının bozulması demektir. Bu noktadan sonra FR hareketleri sonrası köprü eski yerine oturmamaya başlar ve akort bozulmaları yaşanır.
FR sistemi demonte etmek için; sökebildiğimiz her şeyi sökeceğiz.
FR sistemi artık; altında sustain bloğu, üzerinde saddle'lar ve diğer parçaları ile birlikte elimizde. Şimdi, sırasıyla aşağıdaki işlemleri yapabiliriz. Fakat önce şuna dikkat edelim:
NOT: Saddle'larımız sıralı ve farketmeseniz de her biri pozisyonlarına özel parçalardır. 1. ve 6. tel saddle'ları aynıdır. 2. ve 4. tel saddle'ları aynıdır. 3. ve 4. tel saddle'ları aynıdır. Tekrar monte edeceğiniz zaman için buna dikkat ediniz. Ben her söktüğüm saddle üzerine kağıt bant yapıştırıp, hangi sırada olduğunu yazarım. Bu sayede tekrar takarken sorun yaşamam. Aynı kontrolü size de tavsiye ederim.
NOT 2: Saddle Ayarı: Eğer saddle'ları sökmeden önce, karşıdan bir fotoğrafını çekerseniz, tekrar saddle'ları monte ederken eski pozisyonlarına göre takabilirsiniz. Bu sayede entonasyon bozulmamış olur. Aşağıda bununla ilgili bir fotoğraf ekliyorum:
Sökmeye başlayalım.
- Saddle vidalarından sökmeye başlayalım. Bunlar uzun vidalar olup, saddle'ları tutarlar.
Not: Saddlelarin hangi tele ve pozisyona ait olduklarini unutmayin, isiniz zorlasmasin. Bir kagit üzerine pozisyon/tel adi yazarak siralayabilirsiniz. Sonra tekrar takarken kolaylik olur.
- FR Plate üzerinde saddle'ları tutan minik vidaları sökelim. Bunlar söküldükten sonra saddle'lar düşecektir. Hasar görmemeleri için dikkat ediniz.
- Saddle içindeki teli sıkıştıran küpleri kontrol edelim. Uzun zamandır kontrol etmediyseniz bazıları kırılmıştır. Çıkması zordur, dikkatlice çıkarınız.
- FR kolu mekanizmasını, tremolo bloğunun olduğu taraftan sökelim.
- Saddle'lar çıktıktan sonra, FR Plate üzerinde 3 tane büyük kafalı vida göreceksiniz. Bu vida, arkasındaki 3 parçayı FR Plate'e bağlar. Bunlardan şüphesiz ilki Sustain Block'tur. İkinci ve üçüncüsü ise FR Plate altındaki, fine tuner'ların ve saddle vidalarının temas ettiği minik plakalardır. Plakalardan biri düzdür, diğeri ise açılı kısımdan oluşur. Düz olan, açılı olanla sustain bloğu arasına girer.
Şu andan itibaren, sökülebilecek tüm parçalar elinizde. Hiç bir sorun yok, çünkü hepsi söktüğünüz gibi takılacak. İşte çıkan parçalar:
B) Temizlik:
Benim kadar titiz değilseniz; kir, pas, toz ve ölü deriler göreceksiniz. Bunların tamamını temizleyebilirsiniz. Metal parçalar için pas çözücü solüsyonlar, zımparalama tekniği gibi şeyler yapabilirsiniz, ikame parçalar ile değiştirebilirsiniz. Temizlik kısmını yaparken eski bir diş fırçası ile her yeri temizleyiniz. Vida delikleri de buna dahil ve çok önemli.
Not: Unutmuşum ama görselde 2 tane sustain blok var. İnce ve küçük olan orijinal olanı, sarı olan ise pirinç. Pirinç olanla daha mutlu olduğumu söylemem lazım.
C) Bakım: Bakım ayağı için ben WD40 kullanıyorum. Önce parçaların tamamını bir kapta toplayıp üzerlerine WD40 sıkıp bekliyorum. Bu parçaları temizliyorum ve montaj işlemine başlıyorum. Vida deliği olan her parçanın vidasını takarken, o vidanın ucuna WD40 sıkıp o şekilde takıyorum. Bu sayede yuva yağlanıyor, vidanın dönüşü kolaylaşıyor ve parçanın kullanım ömrünü artırıyorum. Metalin metale değdiği yerdeki yağlama işleminin gerekliliği ve önemini anlatmaya gerek yoktur sanıyorum.
Bakım ve temizlik sonrasında, FR sistemimimizi söktüğümüz gibi takıyoruz. Vidaların ucunu yağlayıp tekrar monte ettikten sonra, FR sistemi pivot vidalarına oturtup bir elimizle tutarken, diğer elimizle de köprü yaylarını takabiliriz. Yaylar gergin olmadığı için kolaylıkla elinizle takabilirsiniz. Bundan sonrası bildiğiniz gibi tel takma işlemidir. Telleri taktıktan sonra, temiz köprünüzle çalmaya başlayabilirsiniz.
Bu bakımı SL1'in OFR köprüsünde yaptım. 7 yaşında bir köprü ve sapasağlam. 2 yılda bir bu işlemi yapıyorum ve temiz kalıyor. Arada saddle içi küpler kırılsa da yenilerini sipariş verip değiştiriyorum. Bunun dışında da üst eşik kilit vidalarının içleri eridiği ve sıkıştırma yapamadığım için onları da değiştiriyorum. Bunlar ucuz değişiklikler ve performansı doğrudan etkiliyor.
Ek olarak, harika bir kaynak buldum. Mutlaka bunu da okuyunuz: Floyd Rose guitar tremolo maintenance repair tips setup
Ayni sekilde çok iyi bir kaynak daha: All you ever wanted to know about the Floyd Rose.
Yine bu başlık altında takıldığınız noktaları sorabilirsiniz. Ibanez tipi Edge tarzı köprülerle ilgili olarak destek olabilirsiniz.
Birilerine faydalı olması dileğiyle.
Edit: Eleştiri, iyileştirme ve yorumlara her daim açıktır.
Mert
Son düzenleme: