Genel olarak iki yönlü köprü sistemlerinden çoğu kişi korkar. Kullanması keyiflidir ama doğru ayarları yaparsak... Gitardan alabileceğimiz maksimum verim için birkaç ayarı doğru şekilde yapmamız gerek.
Bu yazıyı, halihazırda ibanez sahiplerinin, ibanez alacakların, ibaneziyle anlaşamayıp satmayı düşünenlerin faydalanması için yazıyorum. Çeşitli forum sitelerinden, kendi tecrübelerim ve ibanez kullanma kılavuzlarından yararlanarak yazdım.
Bir kere ayarladıktan sonra uzun bir süre götürdüğünden tekrar ayarlamaya ihtiyacım olduğunda çoktan unutmuş oluyorum ve her unuttuğumda tekrar tekrar interneti ve kullanma kılavuzlarını alt üst ettiğim için en büyük faydası bana olacak sanırım 😀
Ibanezler genelde 9 numara teller için fabrika çıkışı ayarlanır. Üzerindeki tremolo yayları, üst eşik, köprüdeki tel yuvası vs genelde buna göre düzenlenir. Eğer normalde olduğundan daha kalın tel takacaksak sert tremolo yaylarına ihtiyacımız olacak. Tabii ki yine bir çok ayar isteyecek. Genel olarak aşağıda adım adım yazdıklarım hepsi için uyumludur.
HAZIRLIK
1. Öncelikle tabii ki temizlikle başlıyoruz. Klavye güzelce temizlenir. Duruma göre ince bir zımpara veya çizmeyecek yumuşaklıkta bir diş fırçası ile temizlenir. Gül ağacı ise limon yağı sürülür. Maple ise sadece kiri temizlemek ve çok az gitar cilası uygulamak yeterli.
2. Gitarın her yerini toz pislikten arındırdıktan sonra herhangi gevşek bir parça var mı kontrol ediyoruz. Akort kulaklarını, Jack girişlerini, potansları kontrol ediyoruz. Vidası, somunu gevşemiş olanları sıkıştırıyoruz.
3. Köprüdeki fine tunerlerin hareket aralığının tam ortasında olduğundan emin olduk.
4. Eskiyen telleri çöpe attık. Köprü aşağı doğru yapışmasın diye altına yumuşak kalın bir bez koyduk.
5. Köprüyü tutan iki kalın vidanın açılı kısmına, yani köprüyle tam temas ettiği noktaya kürdanla çok az gress yağı sürmek çok iyi olur. Veya gress bulamıyorsak ruj şeklindeki dudak kremleri sürülebilir. Tabi ki yayları yerinden çıkarmamız gerek bu işlem için.
6. Gitar fretlerim eskisi gibi kaymıyor ve matlaştı... Ağacı koruyarak fret demirlerini, fret silgisi yardımıyla temizleyebiliriz. Fret silgisi bulunamıyorsa, ince çelik yünü o da bulunamıyorsa normal kurşun kalem silgisi de iş görür.
1.İLK ADIM
Yeni telleri paketinden çıkardık. Teli alelade değil farklı bir teknikle takacağız. Adımlar;
1. Telin küçük demir parçalarını yan keski veya pense keski tarafıyla kesiyoruz.
2. Üst akort kulaklarından geçirip diğer ucundan 4-5 parmak kadar taşacak şekilde ucunu çıkardık.
3. Taşan teli, sıkma yönünden ters olarak, yani saat yönünde telin taşan kısmını büküp köprüye gidecek olan telin altından sıkı şekilde geçirip bükeceğiz. Şöyle;
Teli tizleştirmek için kulağı büktüğümüz zaman, taşan tel diğer telin altında sıkışması gerek.
4. Diğer ucu sıkı şekilde tutarak 1-2 tur kadar çeviriyoruz.
5. Daha sonra köprünün ilgili kısmına sıkıştırmak üzere, eşiğin doğru kısmından geçirip ve varsa tel tutucunun altından geçirip köprüye sıkıştırıyoruz.
2.İKİNCİ ADIM
Tüm telleri güzel bi şekilde taktık. Köprünün altına sıkıştırdığımız bezi çıkarabilecek kadar telleri sıkıyoruz. Tremolo kolu yardımıyla tabi... Daha sonra takip edeceğimiz adımlar;
1. Telleri dört parmakla tutup, baş parmakla da klavyeden veya gövdeden destek alacak şekilde orta sertlikte telleri çekip, kalın telden ince tele doğru birkaç noktadan tellerin gerilimini almamız lazım. Bunu 5 - 10 dakika olacak şekilde yapıyoruz. Daha sonra başımıza bela olmaması için...
2. Daha sonra gitar çalış pozisyonumuzda dik olacak şekilde tutup akorta başlayabiliriz. Telefondaki akort programları yerine dijital ve Jack girişi olan bir akort aleti gereklidir. Fine tunerlerle hiçbir işimiz yok. Tüm uygulamayı kafadaki akort kulaklarıyla hallediyoruz. Teller kalın telden ince tele doğru akort edilir. Sonra kalın telden başlanılarak kontrol edilir.
Kontrol ettiğinizde sesler olması gerekenden muhtemelen daha tiz veya daha pes olacak. Tel ne kadar tizse tekrar akort yaparken aynı derecede pesleştirin. Veya ne kadar pes ise o kadar tizleştireceksiniz. Yani ilk kontrol ettiğinizde E okumanız gereken yerde F gibi bir değer okuyorsanız tekrar akortlarken D# e yakın akort etmeniz gerek. İnce mi ye yaklaştıkça bu miktar daha da azalır. En son ince mi tam doğru ayarlanır. İşlemler doğruyu yakalayana kadar tekrarlanır.
Eğer birkaç tel diğerinden çok uçuk şekilde davranıyorsa onları diğer tellerle daha dengeli bi akorta getirin. Tekrar aynı işlemleri uygulayın.
3. Akort işleminden sonra köprü olması gerekenden farklı bi açıda ise arkasındaki yayı çok küçük hareketlerle sıkıp ya da gevşetip 0 pozisyonuna yaklaştırıp tüm 2. maddedeki işlemler tekrar yapılır. Arkadaki yayı tutan demir eleman da gövdeye mümkün olduğunca paralel olmalıdır. Yay gerilimlerinin eşit olması istenen durumdur.
Not* Tüm tellerin uyguladığı yük her zaman dengeli olmadığı için bazı durumlar tiz yeri daha sıkı veya pes yeri daha sıkı ayarlanabilir.
!!!
Köprü ve dolayısıyla tel yüksekliği kişiye kalmış. Tarza ve kullanım alışkanlıklarına göre değişebilir. Ben olabildiğince teller klavyeye yakın seviyorum. Tabii ki fazla düşük olması sustaini olumsuz etkiler. Yüksek olması da çalınabilirliği ve entonasyonu kötü etkiler.
Açı ayarı
*Edge Pro köprülerde köprünün iki yanında çentikler olur. Gitar gövdesiyle paralel hale getiririz. Zaten köprünün kendisi de bu çentikle paraleldir.
*Düz Edge ve LoPro Edge köprülerde de aynı çentikler var. Fakat köprünün kendisi bu çentiğe paralel değildir. Çentikleri gövdeye paralel hale getirdiğinizde köprünün üstü biraz havada görünür normaldir.
*Floyd Rose tipinde de yine alt kısmındaki plate gövdeye paralel hizada olacak şekilde ayarlanır.
Yükseklik ayarı
*Köprünün bıçaklarını tutan iki vida, kişinin zevkine göre yükseltip alçaltılabilir. Kalın teller, ince tellere nispeten daha yüksekte olacak şekilde ayarlanır. Yine LoPro Edge köprülerde hem ayar hem de kilit vidası bulunur.
Sap ayarı
*Düz ayarlandıktan sonra bir miktar içe doğru kavis vermek istenen durumdur.
*İşlemler arası 10 - 15 dakika kadar beklenmelidir.
Entonasyon ayarı
*Üstteki aparata sahip değilsek işin en uğraştırıcı kısmı burası. Üstteki aletimiz olmadığı durumda;
*12. perdeden sonraki seslere tane tane bekleyerek basıp akort aletini kontrol ediyoruz. Eğer hep yeşil ışık yanıyorsa harika. Ama yanlış bir ses geliyorsa;
Eğer tiz ise
Telin akortu gevşetilir siyah küçük vidaları gevşetip mekanizma manyetiklerden biraz uzağa doğru itilir.
Eğer pes ise
Telin akortu gevşetilir siyah küçük vidaları gevşetip mekanizma manyetiklere yakın olacak şekilde itilir.
*Tel akortlanıp tekrar kontrol edilir. Olmazsa tekrarlanır....
4. Akortumuzu tekrar kontrol ettik, akortumuz tamam, sap ayarımız düzgün, köprümüz olması gereken yerde ise üsstteki eşik kilitlenir.
Küçük kilit demirinin kavisli tarafları klavye ile paralel olacak şekilde konumlanması istenen durumdur.
5. Tremolo koluyla çekiştirin veya dalış yapın sıkça. Dalış yapıp serbest bıraktığınızdaki akort, çekiştirip serbest bıraktığınız akort ile arasında çok fark var ise yani köprü 0 noktasına yeterince yakın değilse, bu iki farklı akortun ortalarında bir yerde akort ayarlanır. Hala kafadaki akort kulakçıklarıyla işimizi görüyoruz! Sonra tekrar kilitliyoruz.
6. Flutter hareketi yapıp yani kolu hızlı ve sertçe tokatlayıp bırakınca kendiliğinden gelebileceği optimum 0 noktasına gelir. Eğer akortta sıkıntı var ise köprüye herhangi bir kuvvet uygulamadan Fine tunerler ile ince akort yapılır. Yine aynı şekilde kalın telden ince tele doğru.
Not* Köprü 0 noktasına daha iyi gelebilmesi için bazen köprü geriye yatık pozisyona daha yakın şekilde ayarlanabilir.
3. SON ADIM
Manyetik yükseklikleri de kişiye özel sayılabilir aslında ama o da belirli bir ayar aralığında kalıyor. Ayardan daha çok ayarsızlık duyulabiliyor.
Gitar teknisyeni bir abim bunu en iyi fiziksel bir amfide ayarlandığını söylemişti.
1.Amfi clean kanala alınıp düz bir eq ayarı yapılır.
2.Gitar volume sonuna kadar kısılıp bir akor vurulur. Tınlamaya devam ederken volume düğmesi orta hızda açılır.
3.Eğer ses birden artıyor ise manyetikler çok yüksekte demektir. Tabii ki volume potansiyometrenizin de orta kalitede birşey olduğunu farzedersek.
4.Ses yumuşak bir artış gösterene kadar manyetikler indirilir.
5.Daha sonra amfinin drive kanalında bir süre çalınır. Ben buradaki kısmı zevk olarak adlandırıyorum. Eğer harmonikler yeterli geliyorsa ayar iyidir. Fakat biraz cılızlık var, sesler drivelı değil de clean kanala daha yakın ve seslerin sustaini az ise manyetikler çok az yükseltilebilir.
Not* Manyetik yüksekliklerinin paralel olması gerekmez. Yine kişi hangi frekansları duymak istiyorsa o kısmı biraz daha yüksek ayarlayabilir.
Tebrikler!! Buraya kadar okuyup adım adım uyguladığın için. Ibanezinle mutlu zamanlar geçirmen dileğiyle....
. 
Bu yazıyı, halihazırda ibanez sahiplerinin, ibanez alacakların, ibaneziyle anlaşamayıp satmayı düşünenlerin faydalanması için yazıyorum. Çeşitli forum sitelerinden, kendi tecrübelerim ve ibanez kullanma kılavuzlarından yararlanarak yazdım.
Bir kere ayarladıktan sonra uzun bir süre götürdüğünden tekrar ayarlamaya ihtiyacım olduğunda çoktan unutmuş oluyorum ve her unuttuğumda tekrar tekrar interneti ve kullanma kılavuzlarını alt üst ettiğim için en büyük faydası bana olacak sanırım 😀
Ibanezler genelde 9 numara teller için fabrika çıkışı ayarlanır. Üzerindeki tremolo yayları, üst eşik, köprüdeki tel yuvası vs genelde buna göre düzenlenir. Eğer normalde olduğundan daha kalın tel takacaksak sert tremolo yaylarına ihtiyacımız olacak. Tabii ki yine bir çok ayar isteyecek. Genel olarak aşağıda adım adım yazdıklarım hepsi için uyumludur.
HAZIRLIK
1. Öncelikle tabii ki temizlikle başlıyoruz. Klavye güzelce temizlenir. Duruma göre ince bir zımpara veya çizmeyecek yumuşaklıkta bir diş fırçası ile temizlenir. Gül ağacı ise limon yağı sürülür. Maple ise sadece kiri temizlemek ve çok az gitar cilası uygulamak yeterli.
2. Gitarın her yerini toz pislikten arındırdıktan sonra herhangi gevşek bir parça var mı kontrol ediyoruz. Akort kulaklarını, Jack girişlerini, potansları kontrol ediyoruz. Vidası, somunu gevşemiş olanları sıkıştırıyoruz.
3. Köprüdeki fine tunerlerin hareket aralığının tam ortasında olduğundan emin olduk.
4. Eskiyen telleri çöpe attık. Köprü aşağı doğru yapışmasın diye altına yumuşak kalın bir bez koyduk.
5. Köprüyü tutan iki kalın vidanın açılı kısmına, yani köprüyle tam temas ettiği noktaya kürdanla çok az gress yağı sürmek çok iyi olur. Veya gress bulamıyorsak ruj şeklindeki dudak kremleri sürülebilir. Tabi ki yayları yerinden çıkarmamız gerek bu işlem için.
6. Gitar fretlerim eskisi gibi kaymıyor ve matlaştı... Ağacı koruyarak fret demirlerini, fret silgisi yardımıyla temizleyebiliriz. Fret silgisi bulunamıyorsa, ince çelik yünü o da bulunamıyorsa normal kurşun kalem silgisi de iş görür.
1.İLK ADIM
Yeni telleri paketinden çıkardık. Teli alelade değil farklı bir teknikle takacağız. Adımlar;
1. Telin küçük demir parçalarını yan keski veya pense keski tarafıyla kesiyoruz.
2. Üst akort kulaklarından geçirip diğer ucundan 4-5 parmak kadar taşacak şekilde ucunu çıkardık.
3. Taşan teli, sıkma yönünden ters olarak, yani saat yönünde telin taşan kısmını büküp köprüye gidecek olan telin altından sıkı şekilde geçirip bükeceğiz. Şöyle;
4. Diğer ucu sıkı şekilde tutarak 1-2 tur kadar çeviriyoruz.
5. Daha sonra köprünün ilgili kısmına sıkıştırmak üzere, eşiğin doğru kısmından geçirip ve varsa tel tutucunun altından geçirip köprüye sıkıştırıyoruz.
2.İKİNCİ ADIM
Tüm telleri güzel bi şekilde taktık. Köprünün altına sıkıştırdığımız bezi çıkarabilecek kadar telleri sıkıyoruz. Tremolo kolu yardımıyla tabi... Daha sonra takip edeceğimiz adımlar;
1. Telleri dört parmakla tutup, baş parmakla da klavyeden veya gövdeden destek alacak şekilde orta sertlikte telleri çekip, kalın telden ince tele doğru birkaç noktadan tellerin gerilimini almamız lazım. Bunu 5 - 10 dakika olacak şekilde yapıyoruz. Daha sonra başımıza bela olmaması için...
2. Daha sonra gitar çalış pozisyonumuzda dik olacak şekilde tutup akorta başlayabiliriz. Telefondaki akort programları yerine dijital ve Jack girişi olan bir akort aleti gereklidir. Fine tunerlerle hiçbir işimiz yok. Tüm uygulamayı kafadaki akort kulaklarıyla hallediyoruz. Teller kalın telden ince tele doğru akort edilir. Sonra kalın telden başlanılarak kontrol edilir.
Kontrol ettiğinizde sesler olması gerekenden muhtemelen daha tiz veya daha pes olacak. Tel ne kadar tizse tekrar akort yaparken aynı derecede pesleştirin. Veya ne kadar pes ise o kadar tizleştireceksiniz. Yani ilk kontrol ettiğinizde E okumanız gereken yerde F gibi bir değer okuyorsanız tekrar akortlarken D# e yakın akort etmeniz gerek. İnce mi ye yaklaştıkça bu miktar daha da azalır. En son ince mi tam doğru ayarlanır. İşlemler doğruyu yakalayana kadar tekrarlanır.
Eğer birkaç tel diğerinden çok uçuk şekilde davranıyorsa onları diğer tellerle daha dengeli bi akorta getirin. Tekrar aynı işlemleri uygulayın.
3. Akort işleminden sonra köprü olması gerekenden farklı bi açıda ise arkasındaki yayı çok küçük hareketlerle sıkıp ya da gevşetip 0 pozisyonuna yaklaştırıp tüm 2. maddedeki işlemler tekrar yapılır. Arkadaki yayı tutan demir eleman da gövdeye mümkün olduğunca paralel olmalıdır. Yay gerilimlerinin eşit olması istenen durumdur.
Not* Tüm tellerin uyguladığı yük her zaman dengeli olmadığı için bazı durumlar tiz yeri daha sıkı veya pes yeri daha sıkı ayarlanabilir.
!!!
Köprü ve dolayısıyla tel yüksekliği kişiye kalmış. Tarza ve kullanım alışkanlıklarına göre değişebilir. Ben olabildiğince teller klavyeye yakın seviyorum. Tabii ki fazla düşük olması sustaini olumsuz etkiler. Yüksek olması da çalınabilirliği ve entonasyonu kötü etkiler.
Açı ayarı
*Edge Pro köprülerde köprünün iki yanında çentikler olur. Gitar gövdesiyle paralel hale getiririz. Zaten köprünün kendisi de bu çentikle paraleldir.
*Düz Edge ve LoPro Edge köprülerde de aynı çentikler var. Fakat köprünün kendisi bu çentiğe paralel değildir. Çentikleri gövdeye paralel hale getirdiğinizde köprünün üstü biraz havada görünür normaldir.
*Floyd Rose tipinde de yine alt kısmındaki plate gövdeye paralel hizada olacak şekilde ayarlanır.
Yükseklik ayarı
*Köprünün bıçaklarını tutan iki vida, kişinin zevkine göre yükseltip alçaltılabilir. Kalın teller, ince tellere nispeten daha yüksekte olacak şekilde ayarlanır. Yine LoPro Edge köprülerde hem ayar hem de kilit vidası bulunur.
Sap ayarı
*Düz ayarlandıktan sonra bir miktar içe doğru kavis vermek istenen durumdur.
*İşlemler arası 10 - 15 dakika kadar beklenmelidir.
Entonasyon ayarı
*Üstteki aparata sahip değilsek işin en uğraştırıcı kısmı burası. Üstteki aletimiz olmadığı durumda;
*12. perdeden sonraki seslere tane tane bekleyerek basıp akort aletini kontrol ediyoruz. Eğer hep yeşil ışık yanıyorsa harika. Ama yanlış bir ses geliyorsa;
Eğer tiz ise
Telin akortu gevşetilir siyah küçük vidaları gevşetip mekanizma manyetiklerden biraz uzağa doğru itilir.
Eğer pes ise
Telin akortu gevşetilir siyah küçük vidaları gevşetip mekanizma manyetiklere yakın olacak şekilde itilir.
*Tel akortlanıp tekrar kontrol edilir. Olmazsa tekrarlanır....
4. Akortumuzu tekrar kontrol ettik, akortumuz tamam, sap ayarımız düzgün, köprümüz olması gereken yerde ise üsstteki eşik kilitlenir.
5. Tremolo koluyla çekiştirin veya dalış yapın sıkça. Dalış yapıp serbest bıraktığınızdaki akort, çekiştirip serbest bıraktığınız akort ile arasında çok fark var ise yani köprü 0 noktasına yeterince yakın değilse, bu iki farklı akortun ortalarında bir yerde akort ayarlanır. Hala kafadaki akort kulakçıklarıyla işimizi görüyoruz! Sonra tekrar kilitliyoruz.
6. Flutter hareketi yapıp yani kolu hızlı ve sertçe tokatlayıp bırakınca kendiliğinden gelebileceği optimum 0 noktasına gelir. Eğer akortta sıkıntı var ise köprüye herhangi bir kuvvet uygulamadan Fine tunerler ile ince akort yapılır. Yine aynı şekilde kalın telden ince tele doğru.
Not* Köprü 0 noktasına daha iyi gelebilmesi için bazen köprü geriye yatık pozisyona daha yakın şekilde ayarlanabilir.
3. SON ADIM
Manyetik yükseklikleri de kişiye özel sayılabilir aslında ama o da belirli bir ayar aralığında kalıyor. Ayardan daha çok ayarsızlık duyulabiliyor.
Gitar teknisyeni bir abim bunu en iyi fiziksel bir amfide ayarlandığını söylemişti.
1.Amfi clean kanala alınıp düz bir eq ayarı yapılır.
2.Gitar volume sonuna kadar kısılıp bir akor vurulur. Tınlamaya devam ederken volume düğmesi orta hızda açılır.
3.Eğer ses birden artıyor ise manyetikler çok yüksekte demektir. Tabii ki volume potansiyometrenizin de orta kalitede birşey olduğunu farzedersek.
4.Ses yumuşak bir artış gösterene kadar manyetikler indirilir.
5.Daha sonra amfinin drive kanalında bir süre çalınır. Ben buradaki kısmı zevk olarak adlandırıyorum. Eğer harmonikler yeterli geliyorsa ayar iyidir. Fakat biraz cılızlık var, sesler drivelı değil de clean kanala daha yakın ve seslerin sustaini az ise manyetikler çok az yükseltilebilir.
Not* Manyetik yüksekliklerinin paralel olması gerekmez. Yine kişi hangi frekansları duymak istiyorsa o kısmı biraz daha yüksek ayarlayabilir.
Tebrikler!! Buraya kadar okuyup adım adım uyguladığın için. Ibanezinle mutlu zamanlar geçirmen dileğiyle....
Son düzenleme:
