İnce tellerin yüksekliği hk.

Merhabalar,
Floyd Rose'li bir Schecter gitarım var. Gitarın çift yönlü çalışan tremolo sistemini arka taraftan bloklayarak tek yönlü (sadece aşağıya baskı şeklinde) hale getirdim.
Gitarın üst eşik tarafındaki tel aksiyonu oldukça düşük; hatta neredeyse cızırtı oluşacak kadar alçak seviyede.
Ancak gitarın 12. tel ve altı için istediğim seviyeyi bir türlü ayarlayamıyorum. Kalın teller istediğim seviyede olmasına rağmen, G, B, E tellerini alçaltmak istediğimde problem yaşıyorum. (Köprüdeki vidayı alyan ile çeviriyorum; ufak hareketler yapmamın yetmesi gerekirken yetmiyor ve çok fazla tur attırmak zorunda kalıyorum.)
Teller hala yüksekken bile cızırtı problemi oluşuyor ve istediğim seviyeye bir türlü indiremiyorum.

Özellikle alt 3 teli, sorun çıkartmadan (floyd roseli köprü için) nasıl en sağlıklı şekilde alçaltmamı önerirsiniz.
Umarım sorunumu iyi açıklayabilmişimdir. Önerilerinizi, tavsiyelerinizi bekliyorum. (Bir çok makaleyi ve videoyu izledim ancak hala problem yaşadığım için bir kez de kendim konuyu anlatmak istedim)
 
Köprüdeki vidayı alyan ile çeviriyorum
FR'li gitar eğer recessed konumlandırılmış değilse köprüyü tutan alyanla çevirilen 2 vidaya neredeyse hiç dokunmazsınız. Çünkü köprü gövdeye paralel olmalı ve o vidaları 1 kere ayar yaparken çevirisiniz olur biter. Bu da gitar fabrikadan çıkarken yapılır genelde. Paralellik bozulmuşsa zaten bu o vidalarla alakalı değil gitarın arkasındaki yayları tutan plakayı gövdeye bağlayan vidalarla alakalıdır. Bu vidalar da alyanla dönmez, yıldız tornavida lazım. Yani özetle yükseklik ayarı köprünün kenarındaki 2 vidadan değil, arkasındaki yayların takıldığı plakayı tutan vidalarla yapılır.
Bunu göz önünde bulundurarak tekrar deneyin. Olmazsa aklıma 2 şey geliyor:
- Sap ayarınız siz doğru sansanız bile doğru değil.
- Perdelerinizin boyları düzgün ayarlanmamış ya da hatalı. Gitar eskiyse perdeleri erimiş olabilir mesela. 12-15 arasındaki fret buzz'ın kaynağı bu olabilir.
- Koyduğunuz plaka olması gerekenden kalın ve ince tellerin bulunduğu kısmın yüksekliğinin düşmesini engelliyor. Birkaç fotoğraf atabilirseniz daha net konuşulabilir.
Gitarda bu sorun yeni mi ortaya çıktı ? Gitarınız eski mi ?
 
Gitarı ikinci el almıştım; aldığım gibi yeni tel takma - köprü & sap & entonasyon vb. ayarları Zuhal Müzik'te arkadaşa yaptırdım. Bana söylediği şey şuydu:
"Üst eşik çok alçak olduğu için aksiyon ayarını tam alçak yapamadık. Üst eşiğin altında ufak bir parça yükseklik koyulursa daha iyi ayar yapılabilir."

İlk başta çok rahatsız etmediği için umursamadım ancak daha konforlu çalmak varken, neden bu şekilde kullanayım? Sap ayarım çok az içbükey konumda.

Gitarın linkini bırakayım. Recessed mi değil mi bilmiyorum. Omen Extreme-FR
 
Üst esik cok alacaksa boş tellere vurdugunuzda tel titresirken 1. perdeye carpacagindan ( veya fretler cok dengesizse sonraki perdelere de) carpacagindan cızırtı yapar. Haliyle böyle sorununuz yoksa üst eşiği yükseltmenin gereği yok. Yazdıklarınızdan sap ayarınızın bozuk olduğu anlaşılıyor. Önce sap ayarını yapın, daha sonra yavaşça FR pivot vidalarını yükseltip alçaltarak fret seviyelerinin izin verdigi ölçüde telleri olabildiğince alcaltin.
 
sap ayarı tamsa (sap dışa doğru çok eğik değilse), 15 sonrası olmayan 12-15 civarı buzz tesfiye veya refret demek. bend yaparken daha çok anlaşılır. mikroton vs.

perdelere yandan bakarsanız anlaşılır zaten yükseklikleri. misal 16 çok kullanılmadığı için daha yukarda kalır.
 
Son düzenleme:
Üst esik cok alacaksa boş tellere vurdugunuzda tel titresirken 1. perdeye carpacagindan ( veya fretler cok dengesizse sonraki perdelere de) carpacagindan cızırtı yapar. Haliyle böyle sorununuz yoksa üst eşiği yükseltmenin gereği yok. Yazdıklarınızdan sap ayarınızın bozuk olduğu anlaşılıyor. Önce sap ayarını yapın, daha sonra yavaşça FR pivot vidalarını yükseltip alçaltarak fret seviyelerinin izin verdigi ölçüde telleri olabildiğince alcaltin.
Bu FR üzerindeki iki alyan yerini sıkmak/gevşetmek için dikkat etmemiz gereken noktalar nelerdir? (İzin verdiği ölçüyü kontrol amaçlı çok fazla sıkıp gevşetmenin bir zararı olur mu?)
Sap ayarı baktığım zaman çok az içbükey duruyor. Tellere boş vurunca cızırtı yok. Üst perdelerde tel zaten yakın oldukça, sorun 10 ve aşağısında başlıyor, solo atarken zorluk yaratıyor bu.

ek olarak gitarın arkasındaki vidalar ile biraz oynamamı önerir misiniz ?
 
Bu FR üzerindeki iki alyan yerini sıkmak/gevşetmek için dikkat etmemiz gereken noktalar nelerdir? (İzin verdiği ölçüyü kontrol amaçlı çok fazla sıkıp gevşetmenin bir zararı olur mu?)
Sap ayarı baktığım zaman çok az içbükey duruyor. Tellere boş vurunca cızırtı yok. Üst perdelerde tel zaten yakın oldukça, sorun 10 ve aşağısında başlıyor, solo atarken zorluk yaratıyor bu.

ek olarak gitarın arkasındaki vidalar ile biraz oynamamı önerir misiniz ?
Dikkat etmen gereken yegane nokta doğru alyan ölçüsü ile alyan yuvasına alyanı tam geçirerek döndürmek. Her iki tarafı azar azar eşit miktarlarda döndürmekte fayda var ama tabii ki ince tellerin tarafı daha aşağıda olmalı. Sap ayarı iyi demişsin ancak ilk yazından sap fazla içbükey gibi anlaşılıyor. Tabii şu da var ki, burada tanımladığın ''alçak, yüksek, çok, az...'' terimleri çok subjektif kalıyor ve benim bildiğim ve tecrübeli olduğum gitar ayarı normal aralıkları ile alakasız da olabilir. Ayar konusundaki deneyimini bilemiyorum ve gitarı da göremiyorum.

Daha önce en az 4-5 kez omen extreme gitar sahibi oldum. Hepsini de fret seviyeleri eşitlenmesi için luthiere vermiştim. Benim için ideal tel yükseklikleri 12. perdede ince E için 1 - 1.2 mm, kalın E için 1.2 - 1.5 mm'dir ve tüm gitarlarım bu şekilde ayarlıdır. Çoğu gitar firmasının fabrika çıkışı normal aralıkları ise ince E teli için 2 mm'ye kadar, kalın E için 2.5 mm'ye kadardır. Böylelikle fretler arasındaki detaylı işçilik eksikliklerini (bu genelde yükseklik farklılıkları olarak yansır) daha yüksek tel seviyesi ile önemsiz hale getirirler. Elbetteki ideal olan benimkidir demiyorum, bu tamamen gitarı çalım tarzına ve kişiye göre değişir. Aynı tel yükseklik değerleri farklı gitarlarda çok farklı hissiyat verebilir çünkü fret yüksekliği de teli klavye ağacından uzaklaştıran en önemli faktörlerden biri. Tüm bunları ihtimalle beklentinin oldukça düşük bir tel seviyesi olabileceğini düşünerek anlatıyorum ve detaya giriyorum 🙂 :

Tellerin temiz titreşimi için gerekli tel-sonraki fret arası mesafe tel yüksekliğinin fiziksel sınırını belirler. Fretler arasındaki yükseklik farklılıkları ise bu alt sınır üzerine ek yükseklik katar. Schecter omen extreme gibi x-jumbo yüksek fretler telleri klavye ağacından da epey yüksek tutar (bu elbette tel-fret mesafesini etkilemez ama telleri çok yüksekteymiş gibi hissetmeye sebep olur). Bunun sonucu olarak, eğer gerçekten sap ayarın gitarının ideal ayarında ise gitarının son perdeleri arasındaki absürd fret seviye farklılıkları senin gitarında tel yüksekliği alt sınırını epey yükseltir, zira sap içbükeyliği yaklaşık olarak 8-10. perdelere kadar iş görür. Alt perdelerde sap düzdür, perdeler birbirine çok daha yakındır, örneğin 21. perde fazla yüksek ise ondan önceki 5-6 perdede çırpmaya neden olabilir. Sap ayarı denen, sapın ideal içbükeylik seviyesi de açıkçası bu fret durumları ile değişen bir durum. Mükemmel fret seviyesinde sapı dümdüz veya dümdüze yakın yapabiliriz. Üst 1/2 - 1/3 perdelerde fret seviye farklılıkları varsa dümdüz sap bolca cızırtı demektir. Minimal içbükeylik genelde çoğunlukla tercih edilen ve sap ortalarında çalım konforunu bozmadan tellere daha özgürce titreşecek alan bırakması açısından tercih edilir. Alt perdelerde sap ayarı daha etkisiz olmakla birlikte, fazla sıkı veya gevşek truss rod da alt perdeleri bozacaktır. Yani sap ayarı ve köprü yüksekliği; gitaristin tercihleri, gitarın geometrik dizaynı, yapısal özellikleri ve kusurlarının sınırları belirlediği, birlikte yapılması gereken ayarlardır. Fabrika ayarları sınırlarında gezmek istersen işler çok kolay, ancak sınırları aşağı çekmek istersen tecrübeli elin değmesi gerek.

Özetle, sen kendin işin içinden çıkamıyorsan daha fazla kurcalamaya gerek yok. Bu işi bilen ustaya gösterip bir problemin gerçekten var olup olmadığını, varsa da neden kaynaklandığını bulup sana söyler. Düzeltir. Bundan sonra da çok çok uzun süre bu tür sorunla karşılaşmayacağından gitardan aldığın keyif katlanır.

** Bu yazıyı bir yere kopyalayayım da bolca lazım oluyor çünkü 🙂
 
Dikkat etmen gereken yegane nokta doğru alyan ölçüsü ile alyan yuvasına alyanı tam geçirerek döndürmek. Her iki tarafı azar azar eşit miktarlarda döndürmekte fayda var ama tabii ki ince tellerin tarafı daha aşağıda olmalı. Sap ayarı iyi demişsin ancak ilk yazından sap fazla içbükey gibi anlaşılıyor. Tabii şu da var ki, burada tanımladığın ''alçak, yüksek, çok, az...'' terimleri çok subjektif kalıyor ve benim bildiğim ve tecrübeli olduğum gitar ayarı normal aralıkları ile alakasız da olabilir. Ayar konusundaki deneyimini bilemiyorum ve gitarı da göremiyorum.

Daha önce en az 4-5 kez omen extreme gitar sahibi oldum. Hepsini de fret seviyeleri eşitlenmesi için luthiere vermiştim. Benim için ideal tel yükseklikleri 12. perdede ince E için 1 - 1.2 mm, kalın E için 1.2 - 1.5 mm'dir ve tüm gitarlarım bu şekilde ayarlıdır. Çoğu gitar firmasının fabrika çıkışı normal aralıkları ise ince E teli için 2 mm'ye kadar, kalın E için 2.5 mm'ye kadardır. Böylelikle fretler arasındaki detaylı işçilik eksikliklerini (bu genelde yükseklik farklılıkları olarak yansır) daha yüksek tel seviyesi ile önemsiz hale getirirler. Elbetteki ideal olan benimkidir demiyorum, bu tamamen gitarı çalım tarzına ve kişiye göre değişir. Aynı tel yükseklik değerleri farklı gitarlarda çok farklı hissiyat verebilir çünkü fret yüksekliği de teli klavye ağacından uzaklaştıran en önemli faktörlerden biri. Tüm bunları ihtimalle beklentinin oldukça düşük bir tel seviyesi olabileceğini düşünerek anlatıyorum ve detaya giriyorum 🙂 :

Tellerin temiz titreşimi için gerekli tel-sonraki fret arası mesafe tel yüksekliğinin fiziksel sınırını belirler. Fretler arasındaki yükseklik farklılıkları ise bu alt sınır üzerine ek yükseklik katar. Schecter omen extreme gibi x-jumbo yüksek fretler telleri klavye ağacından da epey yüksek tutar (bu elbette tel-fret mesafesini etkilemez ama telleri çok yüksekteymiş gibi hissetmeye sebep olur). Bunun sonucu olarak, eğer gerçekten sap ayarın gitarının ideal ayarında ise gitarının son perdeleri arasındaki absürd fret seviye farklılıkları senin gitarında tel yüksekliği alt sınırını epey yükseltir, zira sap içbükeyliği yaklaşık olarak 8-10. perdelere kadar iş görür. Alt perdelerde sap düzdür, perdeler birbirine çok daha yakındır, örneğin 21. perde fazla yüksek ise ondan önceki 5-6 perdede çırpmaya neden olabilir. Sap ayarı denen, sapın ideal içbükeylik seviyesi de açıkçası bu fret durumları ile değişen bir durum. Mükemmel fret seviyesinde sapı dümdüz veya dümdüze yakın yapabiliriz. Üst 1/2 - 1/3 perdelerde fret seviye farklılıkları varsa dümdüz sap bolca cızırtı demektir. Minimal içbükeylik genelde çoğunlukla tercih edilen ve sap ortalarında çalım konforunu bozmadan tellere daha özgürce titreşecek alan bırakması açısından tercih edilir. Alt perdelerde sap ayarı daha etkisiz olmakla birlikte, fazla sıkı veya gevşek truss rod da alt perdeleri bozacaktır. Yani sap ayarı ve köprü yüksekliği; gitaristin tercihleri, gitarın geometrik dizaynı, yapısal özellikleri ve kusurlarının sınırları belirlediği, birlikte yapılması gereken ayarlardır. Fabrika ayarları sınırlarında gezmek istersen işler çok kolay, ancak sınırları aşağı çekmek istersen tecrübeli elin değmesi gerek.

Özetle, sen kendin işin içinden çıkamıyorsan daha fazla kurcalamaya gerek yok. Bu işi bilen ustaya gösterip bir problemin gerçekten var olup olmadığını, varsa da neden kaynaklandığını bulup sana söyler. Düzeltir. Bundan sonra da çok çok uzun süre bu tür sorunla karşılaşmayacağından gitardan aldığın keyif katlanır.

** Bu yazıyı bir yere kopyalayayım da bolca lazım oluyor çünkü 🙂
Öncelikle eline sağlık. Ben ilk başta kendim birkaç tur çevirip, cızırtı olursa geri birkaç tur eski haline döndürerek ufak ayarlarla deneme-yanılma yapmayı istiyordum açıkçası. Sadece köprü üstündeki iki alyan yeri ile mi oynamam mı gerekir, arka taraftaki fr vidaları ile de tel yüksekliği için de oynamak gerekir mi?
 
FR yaylari uzerinden yel yuksekligi ayarlamiyoruz. FR'nin ideal pozisyonu saddle'larin govdeye paralel oldugu pozisyondur. Köprü yüksekliğini daha önce senin de yaptığın gibi pivot vidalarından ayarlıyoruz.
 
@ogulicat kardeşim 1 tane köprüyü yandan gören bir fotoğraf at çok zor birşey değil. Gerisi havaya konuşmak oluyor. Ben hala sıkıntının pivot vidalarında olmayabileceğini düşünüyorum. Köprün kalkık ya da inik bence. Ayar bozuksa hem pivot vidalarla hem de arkadaki vidalarla oynaman gerekecek. Sadece 1 tanesiyle ayar falan yapılmaz. Pivot vidaları sıkarak köprünün ön tarafını aşağı indirirsen arka tarafı kalkık kalır. Bu da yüksekliğin değişmemesine sebep olur.
 
2 pivot yerini az önce kontrol ettim. En sıkı haline getirilmiş, telleri alçaltmak için daha fazla sıkma pozisyonu kalmamış. Dolayısı ile sanırım çözüm pivot ile olacaksa bile, buradan alyan ile sıkma şansım yok görünüyor. Bu durumda ne yapmam gerekecek?
 
2 pivot yerini az önce kontrol ettim. En sıkı haline getirilmiş, telleri alçaltmak için daha fazla sıkma pozisyonu kalmamış. Dolayısı ile sanırım çözüm pivot ile olacaksa bile, buradan alyan ile sıkma şansım yok görünüyor. Bu durumda ne yapmam gerekecek?
kardeşim pivotlarla istediğin kadar oyna tel yüksekliğini alçaltamazsın. Bunun tek çaresi önceki mesajlarımda da yazdığım gibi gitarın arkasında yayları tutan plakayı gövdeye bağlayan 2 tane yıldız vidayla oynamak olacak. Ama öncelikle görüyorum ki senin köprün zaten olması gerekenden alçak. Köprün alçakken tel yüksekliğin bu kadar fazla ise SAP AYARIN BOZUK demektir. Önce sap ayarını yap.
Bir de sabitlemek için koyduğun tahta var, tahta ince gibi görünüyor. İnce olmasa köprünün arkası bu kadar batmazdı içeri. Köprüyü paralel konumda tutacak kalınlıkta bir tahta koymalısın oraya. Önce sapını ayarla.
 
kardeşim pivotlarla istediğin kadar oyna tel yüksekliğini alçaltamazsın. Bunun tek çaresi önceki mesajlarımda da yazdığım gibi gitarın arkasında yayları tutan plakayı gövdeye bağlayan 2 tane yıldız vidayla oynamak olacak. Ama öncelikle görüyorum ki senin köprün zaten olması gerekenden alçak. Köprün alçakken tel yüksekliğin bu kadar fazla ise SAP AYARIN BOZUK demektir. Önce sap ayarını yap.
Bir de sabitlemek için koyduğun tahta var, tahta ince gibi görünüyor. İnce olmasa köprünün arkası bu kadar batmazdı içeri. Köprüyü paralel konumda tutacak kalınlıkta bir tahta koymalısın oraya. Önce sapını ayarla.
Öncelikle teşekkür ederim. Fotoğraflarda gördüğünüz senaryo üzerinde:
1- gitarın arka kapağındaki vidaları sıkmalı mı, yoksa gevşetmeli miyim? (Bu duruma göre, arka bloğa koymuş olduğum parçanın kalınlığı ile tekrar oynayacağım)
2- sap ayarını daha fazla mı içbükey yapmalıyım?

bu iki adıma ek olarak yapmam gereken şeyler varsa nelerdir?
 
1- Arkaya köprüyü paralel tutacak ölçüde bir şey koy.
2- Telleri gevşet, köprü buna rağmen paralel duruyorsa işlem tamam.
3- Akordu yaptıktan sonra sapı dümdüz yap.
4- Tel yüksekliğini pivot vidalardan ayarla.
5- Cızırtılar gidecek kadar sapı hafif içbükey yap.
 
Öncelikle teşekkür ederim. Fotoğraflarda gördüğünüz senaryo üzerinde:
1- gitarın arka kapağındaki vidaları sıkmalı mı, yoksa gevşetmeli miyim? (Bu duruma göre, arka bloğa koymuş olduğum parçanın kalınlığı ile tekrar oynayacağım)
2- sap ayarını daha fazla mı içbükey yapmalıyım?

bu iki adıma ek olarak yapmam gereken şeyler varsa nelerdir?
Ben dahil olmak üzere nafile uğraşıyoruz dostlar. Su yukaridaki mesaj apacik gösteriyor ki gitar ayarından hic anlamıyor.

Dostum sen kesinlikle ustaya ver gitarı.
 
Ben dahil olmak üzere nafile uğraşıyoruz dostlar. Su yukaridaki mesaj apacik gösteriyor ki gitar ayarından hic anlamıyor.

Dostum sen kesinlikle ustaya ver gitarı.
Çok haklısın "hiç anlamıyorum" ve çalmak dışında tamir konusunda da bir bilgim yok. Bilmediğim için öğrenmeye çalışıyorum, en azından temel şeyler hakkında ufak da olsa bilgi sahibi olayım. Forumda bir çok kafadan ses çıktığı için de 2 kere dinleyip, 1 kere uygulamaya çalışıyorum. Bunun için de bilgili kişilere sorup/öğrenmeye çalışıyorum. Son noktada ustaya veririm gider zaten dediğin gibi. Bilgili olduğunu iddia edip her yere boş zehrini salan kişilerden değilim.
 
bence ustaya gitmeden önce biraz düşünmelisin. Düşünürsen yapabilirsin çünkü. Zor birşey değil şu ak yükseklik ayarı. Düşün biraz, yaylar ve teller yükseklik ayarına nasıl etki eder, pivot vidalar nedir ve yüksekliği nasıl etkiler ? Sap ayarı nasıl olmalıdır ki bir perdeye basıldığında diğer perdeye deymesin. Kafa yorup da yapamıyorsan o zaman ver gitsin. Gördüğüm kadarıyla düşünmüyorsun ondan dolayı bunları yazıyorum. Bu başlıkta gerekli olan tüm bilgi var, gerisi biraz deneme yanılma ile rahatça hallolur.
 
bence ustaya gitmeden önce biraz düşünmelisin. Düşünürsen yapabilirsin çünkü. Zor birşey değil şu ak yükseklik ayarı. Düşün biraz, yaylar ve teller yükseklik ayarına nasıl etki eder, pivot vidalar nedir ve yüksekliği nasıl etkiler ? Sap ayarı nasıl olmalıdır ki bir perdeye basıldığında diğer perdeye deymesin. Kafa yorup da yapamıyorsan o zaman ver gitsin. Gördüğüm kadarıyla düşünmüyorsun ondan dolayı bunları yazıyorum. Bu başlıkta gerekli olan tüm bilgi var, gerisi biraz deneme yanılma ile rahatça hallolur.
Şu an köprüyü gitarın arkasındaki vidalarla oynayarak tam paralel hale getirdim. Tek yönlü FR için araya koyduğum parçayı da uygun kalınlığa ayarlayıp paralelliği sabitledim. Entonasyon konusunda sıkıntım yok, cızırtı konusunda şu an bir sıkıntım yok. Ancak dediğim gibi 10. perdelerden sonraki alçaklık olayını ayarlamak için yapabileceğim noktada takılıyorum.
 

Geri
Üst