Merhaba,
Bayram tatilinden faydalanıp elimdeki bakım işlerini bitireyim dedim. Bunlardan biri ciddi tesviye istiyordu. Onu da aradan çıkardım. Yaparken de bir kaç foto çektim. Burada tesviye amacım tesviye yapmanın tek yöntemi budur demek değil. Ben böyle yapıyorum. Faydasını gördüm. Kendi yaptığım yöntemi paylaşayım. Elbette daha iyisi, daha doğrusu vardır o ayrı.
Bir de bu şekilde gitarınızı rezil etmeniz mümkündür. Tecrübeniz yoksa ya da riske girmek istemiyorsanız, kesinlikle denemeyin bile. Sorumluluk kabul etmem 🙂
Herneyse. İlk olarak nelere ihtiyacımız olacak?
Evet temel malzeme bu kadar. Başlayalım:
İlk olarak telleri söktüm ve düzkenarı kullanarak sapı tümüyle düz hale getirdim. Burada düzkenarı düzgün kullanmak önemli. ilk perde ile son perde arasında eksen kayması olmaması, eşik tarafında da, gövde tarafında da sapın tam ortasından geçmesi gerekiyor. Düzkenarı perdelerin üstüne yerleştirip bir ışık kaynağı yardımıyla tüm perdeler düzkenara temas edecek şekilde truss rod'u ayarlıyoruz (bu fotolartemsili. tesviye yaptığım gitar için foto çekmeyi unuttum). Perdelerin altından ışık sızmaz hale gelince sapımız tam düz oluyor. Bazen bir iki perdede tam temas mümkün olmaz, o durum genelde o perdelerin fazla çakılmasından olur. Benim sapta dönme, yamulma vb. yoksa ben yürüyorum o durumlarda.
Ha bir de perdeleri pas geçip doğrudan klavyeye oturan, bu iş için özel yapılmış "düzkenarlar" var (aşağıdaki fotoda üstteki). Onlardan kullansam diye düşünüyorsanız, tabii neden olmasın. Bir ufak not düşeyim: Tuşenin kendisinin tesviyesinden eminseniz sorun yok. Fakat özellikle ucuz gitarlarda tuşe ağacında çeşitli seviye farklılıkları vb. olabilir. O durumda bu tip aletleri pek önermiyorum.
Devam edelim. Tuşeyi maskeleme bandıyla maskeledim. Perdelerin üstünü permanent marker ile boyadım.
Alüminyum profilleri alıp düz yüzeye zımpara kağıdını yapıştırdım ve maket bıçağı ile uçlarda ve yanlarda fazlalık bırakmayacak çekilde kestim. Burası da önemli. Özellikle uçlarda fazlalık kalırsa bu katlanma, buruşma vb. yapıp yüzeyin eşit olmayan bir şekilde zımparalanmasına yol açabilir.
Evet, vazgeçececekseniz şimdi tam sırası. Buradan sonra istikamet ya zafer ya da luthier.
Profili perdeler üzerinde eşit hareketlerle, profilin ve elinizin kendi ağırlığı dışında baskı uygulamadan, kaldırmadan ve her harekette tüm perdelerle temas sağlayacak şekilde ileri geri (eşik ve gövde arasında) hareket ettiriyoruz. Anlatması biraz zor ama yaparken anlayacaksınız, tek bir eksende kalmayıp perdelerin kendi eğimini takip etmelisiniz. Çok kısa bir süre sonra harekete alışacaksınız.
Ve...
Önce yüksek perdeler olmak üzere perdeleri yemeye başladık.
Bir süre sonra...
Tüm perdelerden permanent marker'ı alınca duruyoruz:
Ve bu aşamada perdelerimizi bir "fret rocker" ile seviye farkları için kontrol ediyoruz. Elinizde fret rocker yoksa banka kartı vb. benzeri bir şey de kullanabilirsiniz. Burada yöntem rocker'ı aynı anda üç perdeye oturacak şekilde yerleştirip, hafifçe bastırmak. Tıkır tıkır hareket ediyorsa daha işimiz var demek. Bir de bu ölçüyü alırken sadece perdelerin ortasına değil, klaın ve ince tellere doğru da alın. Böylece belli bir yeri fazladan mı traşlıyorsunuz anlarsınız.
Tam eşitlik sağlar sağlamaz duruyoruz. Şimdi düzleştirdiğimiz perdelere tekrar yuvarlaklık kazandırmaya geçeceğiz ama önce başta bahsettiğim kısa profile kısa bir parantez açayım. Ben gitarlarımda fall off denen bir şey yapmayı seviyorum. Bu ne demek? çok kısaca yaklaşık 12. perdeden sonrasını bir miktar daha zımparalayarak alçaltıyorum. Bu sayede telleri mümkün olan en alçak seviyeye ayarlayabiliyorum. Bu şart değil. Fakat yapacaksanız yöntem basit. Kısa profili kullanarak 12. perdeden sonrasını bir miktar daha zımparalayorum. Sonra 13. perdeden sonrasını, sonra 14, vs. vs. öyle çok abartmaya gerek yok zaten.
Neyse gelelim bir sonraki aşamaya. Şimdi "taç eğesi" (corwning file) kullanarak düzleştirdiğimiz perdeleri tekrar yuvarlayacağız. Bu epey önemli bir adım. Perdelerin üstünü düz bırakırsak çalarken rezil hissetmek bir yana ciddi entonasyon sorunları olacaktır.
İhtiyacınız olan eğe şu tip bir şey (resimleri solomusic sitesinden aldım, yine fotoğraf çekmeyi unutmuşum):
Bir çok gitar için medium yeterlidir. Bu eğenin kanalını perdeye yerleştirip perdenin doğal eğimini takip edecek şekilde ileri geri törpülüyoruz. Perdelerin üstünde düz nokta kalmayıncaya kadar bu işlemi sürdürüyoruz. Yine tek bir noktada kalmıyoruz, tüm perde yüzeyini takip ediyoruz ve düz yerler yuvarlanır yuvarlanmaz duruyoruz.
Evet işin zoru bitti. Şimdi aslında telleri takıp gitarı çalabilirsiniz ama çok hoş bir hissiyat olmaz. O nedenle şimdi perdeleri parlatacağız.
Önce klavyeyi ve gitarı temizleyelim. Epey metal tozu oluşturduğumuz için gitarı çizmemeye özen gösterelim. Yumuşak bir fırça veya basınçlı hava kullanarak tozları cilayı çizmeden uzaklaştırabiliriz.
İlk defa tesviye gören ve özellikle ucuz bir gitarsa ben parlatmaya geçmeden önce perdelerin kenarlarını da yuvarlıyorum. Her gitarın buna ihtiyacı olmaz ama ihtiyacı olan gitarlara bunu yaparsanız enstrüman sınıf atlar. Bu iş için vakti zamanında edindiğim ve nereden aldığımı hatırlamadığım bir eğem var. Bir tarafı klavyeye zarar vermemek için yuvarlatılmış.
Bununla perdelerin köşelerini şu şekilde yuvarlıyorum. Bunun her iki tarafa da yapıyorum.
Bunu yaptıktan sonra ise yaklaşık 800-1000 kum gibi bir zımpara kağıdını parmağıma dolayıp klavyenin boylu boyunca aynı yukarıdaki eğenin açısı gibi birkaç defa gidip geliyorum. Bu gitarın hissini epey değiştiren, rahatlık veren ve her gitara uygulanabilecek bir işlem. Yapmak şart değil tabii.
Neyse bu da bitince perdeleri parlatıyorum. Bunu ayrıca detaylı anlatmayacağım çünkü malzeme olarak elimin altında ne varsa onu kullandığım bir işlem. Yüksek kum 800+ zımpara kağıdından tutun, bu iş için özel yapılan "silgilere", tırnak törpüsünden micro mesh bezlere hepsini kullandım. Temel mantık aynı: Klavyeyi maskeleyip perdeler üstündeki çizikleri azaltmak.
Son adımda ise bir mikrofiber beze metal parlatıcısı sürüp dirseğe kuvvet perdelere girişirseniz gerçekten ayna gibi bir yüzey elde edebilirsiniz.
Bu klavye epey de kurumuş olduğu için bir de yağlandı. Sonuç:
Şimdi hala sipariş ettiğim nickel bronze tel takımını bekliyorum. 🤦♂️
Bayram tatilinden faydalanıp elimdeki bakım işlerini bitireyim dedim. Bunlardan biri ciddi tesviye istiyordu. Onu da aradan çıkardım. Yaparken de bir kaç foto çektim. Burada tesviye amacım tesviye yapmanın tek yöntemi budur demek değil. Ben böyle yapıyorum. Faydasını gördüm. Kendi yaptığım yöntemi paylaşayım. Elbette daha iyisi, daha doğrusu vardır o ayrı.
Bir de bu şekilde gitarınızı rezil etmeniz mümkündür. Tecrübeniz yoksa ya da riske girmek istemiyorsanız, kesinlikle denemeyin bile. Sorumluluk kabul etmem 🙂
Herneyse. İlk olarak nelere ihtiyacımız olacak?
| Truss rod ayar anahtarı. Maskeleme bandı. 1 Adet uzun alüminyum/çelik/vb. profil, ince kenarlarından en az biri tam düzlenmiş olacak (Kasaba söylerseniz o düzler). Ben bir de 1 kısa alüminyum profil kullanıyorum, sebebini anlatacağım ama illa şart değil. Bunlar esneme yapayacak herhangi bir malzemeden olabilir. Ağaç tercih etmeyin, ağaç oynar. Zımpara kağıdı. Özellikle acemiler için: Asgari 220 kum. Daha düşük kumlara gitmeyin, yerseniz perdeleri. Benim elimde 400 kum kalmıştı bir tek, haliyle onu kullandım. Biraz uzun sürdü ama olsun. Zımpara kağıdını profile yapıştırmak için yapıştırıcı. Japon (CA) değil de böyle sprey mprey nispeten kolay sökülebilecek bir şey olsun. Bendeki kendinden yapışkanlı kağıttı ama fark etmez yani. 1 adet maket bıçağı. 1 adet permanent marker, tercihan koyu renk. 1 adet düzkenar (mastar da derler). 1 adet perde yuvarlama eğesi. Bu gerekli mi? Bence evet. Küçük bir üçgen eğe de kullanabilirsiniz ama acemiyseniz tavsiye etmem. 1 adet fret rocker (ya da banka kartı). |
Evet temel malzeme bu kadar. Başlayalım:
İlk olarak telleri söktüm ve düzkenarı kullanarak sapı tümüyle düz hale getirdim. Burada düzkenarı düzgün kullanmak önemli. ilk perde ile son perde arasında eksen kayması olmaması, eşik tarafında da, gövde tarafında da sapın tam ortasından geçmesi gerekiyor. Düzkenarı perdelerin üstüne yerleştirip bir ışık kaynağı yardımıyla tüm perdeler düzkenara temas edecek şekilde truss rod'u ayarlıyoruz (bu fotolartemsili. tesviye yaptığım gitar için foto çekmeyi unuttum). Perdelerin altından ışık sızmaz hale gelince sapımız tam düz oluyor. Bazen bir iki perdede tam temas mümkün olmaz, o durum genelde o perdelerin fazla çakılmasından olur. Benim sapta dönme, yamulma vb. yoksa ben yürüyorum o durumlarda.
Ha bir de perdeleri pas geçip doğrudan klavyeye oturan, bu iş için özel yapılmış "düzkenarlar" var (aşağıdaki fotoda üstteki). Onlardan kullansam diye düşünüyorsanız, tabii neden olmasın. Bir ufak not düşeyim: Tuşenin kendisinin tesviyesinden eminseniz sorun yok. Fakat özellikle ucuz gitarlarda tuşe ağacında çeşitli seviye farklılıkları vb. olabilir. O durumda bu tip aletleri pek önermiyorum.
Devam edelim. Tuşeyi maskeleme bandıyla maskeledim. Perdelerin üstünü permanent marker ile boyadım.
Alüminyum profilleri alıp düz yüzeye zımpara kağıdını yapıştırdım ve maket bıçağı ile uçlarda ve yanlarda fazlalık bırakmayacak çekilde kestim. Burası da önemli. Özellikle uçlarda fazlalık kalırsa bu katlanma, buruşma vb. yapıp yüzeyin eşit olmayan bir şekilde zımparalanmasına yol açabilir.
Evet, vazgeçececekseniz şimdi tam sırası. Buradan sonra istikamet ya zafer ya da luthier.
Profili perdeler üzerinde eşit hareketlerle, profilin ve elinizin kendi ağırlığı dışında baskı uygulamadan, kaldırmadan ve her harekette tüm perdelerle temas sağlayacak şekilde ileri geri (eşik ve gövde arasında) hareket ettiriyoruz. Anlatması biraz zor ama yaparken anlayacaksınız, tek bir eksende kalmayıp perdelerin kendi eğimini takip etmelisiniz. Çok kısa bir süre sonra harekete alışacaksınız.
Ve...
Önce yüksek perdeler olmak üzere perdeleri yemeye başladık.
Bir süre sonra...
Tüm perdelerden permanent marker'ı alınca duruyoruz:
Ve bu aşamada perdelerimizi bir "fret rocker" ile seviye farkları için kontrol ediyoruz. Elinizde fret rocker yoksa banka kartı vb. benzeri bir şey de kullanabilirsiniz. Burada yöntem rocker'ı aynı anda üç perdeye oturacak şekilde yerleştirip, hafifçe bastırmak. Tıkır tıkır hareket ediyorsa daha işimiz var demek. Bir de bu ölçüyü alırken sadece perdelerin ortasına değil, klaın ve ince tellere doğru da alın. Böylece belli bir yeri fazladan mı traşlıyorsunuz anlarsınız.
Tam eşitlik sağlar sağlamaz duruyoruz. Şimdi düzleştirdiğimiz perdelere tekrar yuvarlaklık kazandırmaya geçeceğiz ama önce başta bahsettiğim kısa profile kısa bir parantez açayım. Ben gitarlarımda fall off denen bir şey yapmayı seviyorum. Bu ne demek? çok kısaca yaklaşık 12. perdeden sonrasını bir miktar daha zımparalayarak alçaltıyorum. Bu sayede telleri mümkün olan en alçak seviyeye ayarlayabiliyorum. Bu şart değil. Fakat yapacaksanız yöntem basit. Kısa profili kullanarak 12. perdeden sonrasını bir miktar daha zımparalayorum. Sonra 13. perdeden sonrasını, sonra 14, vs. vs. öyle çok abartmaya gerek yok zaten.
Neyse gelelim bir sonraki aşamaya. Şimdi "taç eğesi" (corwning file) kullanarak düzleştirdiğimiz perdeleri tekrar yuvarlayacağız. Bu epey önemli bir adım. Perdelerin üstünü düz bırakırsak çalarken rezil hissetmek bir yana ciddi entonasyon sorunları olacaktır.
İhtiyacınız olan eğe şu tip bir şey (resimleri solomusic sitesinden aldım, yine fotoğraf çekmeyi unutmuşum):
Bir çok gitar için medium yeterlidir. Bu eğenin kanalını perdeye yerleştirip perdenin doğal eğimini takip edecek şekilde ileri geri törpülüyoruz. Perdelerin üstünde düz nokta kalmayıncaya kadar bu işlemi sürdürüyoruz. Yine tek bir noktada kalmıyoruz, tüm perde yüzeyini takip ediyoruz ve düz yerler yuvarlanır yuvarlanmaz duruyoruz.
Evet işin zoru bitti. Şimdi aslında telleri takıp gitarı çalabilirsiniz ama çok hoş bir hissiyat olmaz. O nedenle şimdi perdeleri parlatacağız.
Önce klavyeyi ve gitarı temizleyelim. Epey metal tozu oluşturduğumuz için gitarı çizmemeye özen gösterelim. Yumuşak bir fırça veya basınçlı hava kullanarak tozları cilayı çizmeden uzaklaştırabiliriz.
İlk defa tesviye gören ve özellikle ucuz bir gitarsa ben parlatmaya geçmeden önce perdelerin kenarlarını da yuvarlıyorum. Her gitarın buna ihtiyacı olmaz ama ihtiyacı olan gitarlara bunu yaparsanız enstrüman sınıf atlar. Bu iş için vakti zamanında edindiğim ve nereden aldığımı hatırlamadığım bir eğem var. Bir tarafı klavyeye zarar vermemek için yuvarlatılmış.
Bununla perdelerin köşelerini şu şekilde yuvarlıyorum. Bunun her iki tarafa da yapıyorum.
Bunu yaptıktan sonra ise yaklaşık 800-1000 kum gibi bir zımpara kağıdını parmağıma dolayıp klavyenin boylu boyunca aynı yukarıdaki eğenin açısı gibi birkaç defa gidip geliyorum. Bu gitarın hissini epey değiştiren, rahatlık veren ve her gitara uygulanabilecek bir işlem. Yapmak şart değil tabii.
Neyse bu da bitince perdeleri parlatıyorum. Bunu ayrıca detaylı anlatmayacağım çünkü malzeme olarak elimin altında ne varsa onu kullandığım bir işlem. Yüksek kum 800+ zımpara kağıdından tutun, bu iş için özel yapılan "silgilere", tırnak törpüsünden micro mesh bezlere hepsini kullandım. Temel mantık aynı: Klavyeyi maskeleyip perdeler üstündeki çizikleri azaltmak.
Son adımda ise bir mikrofiber beze metal parlatıcısı sürüp dirseğe kuvvet perdelere girişirseniz gerçekten ayna gibi bir yüzey elde edebilirsiniz.
Bu klavye epey de kurumuş olduğu için bir de yağlandı. Sonuç:
Şimdi hala sipariş ettiğim nickel bronze tel takımını bekliyorum. 🤦♂️
