"dalga" diye Dalga gecmeyelim lutfen
🙂
1- Insan kulagi mucizevi bir sekilde 120dB gibi bir "dynamic range" sahiptir ve logaritmik duyar.
Inanmayan ve formulunu merak eden bu ders notlarini okuyabilir:
https://courses.physics.illinois.edu/phys406/lecture_notes/p406pom_lecture_notes/p406pom_lect5.pdf
"The human ear is exquisitely sensitive to detecting sounds (n.b. dogs hear ~ 100× better!)
Due to this large dynamic range, our ears have an ~ logarithmic response to sound intensity. "
Simdi, bu sesin "intensity" , yani siddeti ile alakali, frekans ile ilgili degil. O zaman geciyoruz simdilik.
GEECCC...
2- Dalga yayiliminda "dalgaboyu", "yayilim hizi" ve "frekans" arasinda "wave equation" denilen basit bir iliski vardir.
Elektromanyetik dalgalarda bu (vakum isik hizi) = (vakum dalgaboyu)*(frekans) seklindedir.
Ses dalgalarinda ayni sekilde (ses hizi) = (ses dalgaboyu)*(frekans) oluyor. Buradan ses hizini standard
hava basincinda ve 20 degC sicaklikta sabit 343 m/s alirsak:
(Kalin E teli) 82Hz frekans, dalgaboyu = 4.18 metre
(ince E teli, 24. fret) 1318 Hz frekans, dalgaboyu = 26 cm
Yani ses frekansi arttikca dalgaboyu kuculur.
dalgalarla ilgili cok guzel animasyonlar:
http://www.acs.psu.edu/drussell/demos.html
http://newt.phys.unsw.edu.au/jw/strings.html
3- 2. noktanin devami olarak, sesin yonsel dagilimi frekansa baglidir (sabit sicaklikta). Dalgaboyunun
ses kaynagina buyukluk oranindan kaynaklanan bir "directivity" yani yonelim vardir.
Yuksek frekanslarin yonelimi "directivity" daha yuksektir, dusuk frekanslar ise daha genis bir alana yayilir.
Bu yuzden ses kaynagindan uzaklastikca tizler baslara gore daha cabuk kaybolur.
Guzel bir animasyonlu ornek, standard hoparlorun frekansa bagli dagilimi:
http://www.mcsquared.com/balloon4.gif
Simdi, bu etki piezoelektrik gibi hava basincina hassas pickuplarda daha onemli oldugu icin geciyoruz.
GEECCC..
5- Sesin havadaki emiliminin cok kuvvetli sekilde frekansa bagli olduguna deginmiyorum bile,
zira pickup orneginde mesafeler cok kisa sayilir. Gectiik..
GEECCC..
6- Bu problemin esas cozumu, gitar telinin uzerindeki olusturulan dalgalarin siddeti ile
alakali olmak zorunda - elektromanyetik pickup oldugu icin. Normalde gitar telindeki
ana/temel frekans dalgasinin siddeti 2, 3, 4. v.s harmoniklere gore cok daha kuvvetli oldugundan,
duran dalga "standing wave" sekline baktigimiz zaman baskin seklin birinci harmonik (temel frekans)
oldugunu goruruz. Boylece, diyebiliriz ki, manyetik pickup'a telin en cok yaklastigi noktadaki
frekans, o telin uretebildigi en dusuk frekanstir (temel frekans).
Bu yuzden, pickup telden uzaklastikca, sadece temel frekansin etkisi kalacak, diger harmoniklerin
tel salinimi pickup'un manyetik alanina pek bir etki yapamayacak duruma gelecek. Boylece , genel bir
volume dusukluguyle beraber, baslara gore tizler azalacak. Bunu teorik tek telli gitar
uzerinden soyluyoruz. Yani tek telde, pickup uzaklasinca iki efek oluyor: volume dusuyor,
ve baslara oranla tizler daha cok azaliyor.
Pratige gelirsek, 6 telli bir gitarda baslari azaltmak icin yapilabilecek en basit
sey , bas tellere yakin kisimda pickupu asimetrik olarak uzaklastirmak - Yani bu uzakligin
bir numarali volume dusurme ozelliginden faydalanmak.
6- Eglence olsun, bir elektro ve akustik gitarin "vibrational modes" yani salinim modlari:
http://www.acs.psu.edu/drussell/guitars/electric.html
http://www.acs.psu.edu/drussell/guitars/hummingbird.html
7- elemanin birinin isi gucu yok, oturup 1200 sayfalik elektrogitar fizigi kitabi yazmis
🙂
https://hps.hs-regensburg.de/~elektrogitarre/pdfs/gesamt.pdf
https://hps.hs-regensburg.de/~elektrogitarre/ (diger diller ve animasyonlar)