Etik kelimesi köken olarak Eski Yunan'a kadar gider derler. Ahlak, ahlakla ilgili demektir ama aralarında farklar vardır. ''Ahlak bilmi'' de denir ama ''Etik Bilmi''de vardır.
Ahlak ve Etik arasındaki anladığım farkı açıklamaya çalışayım: Etik daha çok ahlak üzerinde konuşur, sorgular, tartışır, düşünür, yargılar vs vs.
Etik bir şeye direk doğru veya yanlış demez, ama ahlak diyebilir.... Mesela geğirmek, bazı kültürlerde ahlaksızlıktır ama başka bir kültürde iltifat anlamına gelebilir diye bakar etik. Sadece ahlakta değil, mesela 90 60 90 batı kültürü için seksi demektir ama Hawai de eskiden şişmanlık seksiydi ve bunun gibi dolu örnek verebiliriz
Belki karşınıza etiksel sorular ya da etiksel sorunlar diye de çıkmıştır. ''Mesela yolda bir çanta dolu para buldunuz, ne yaparısnız? '' gibi... Doğru ya da yanlış cevap yoktur ama daha doğru cevabı vardır diyebiliriz.
Hukukun, yasaların, adaletin, sistemin kısacası yazılı kuralların bittiği ya da ulaşmadığı durumlarda etik yardıma yetişir. Mesela ''Bu davranış, yasada yazmıyor ama adaletin ruhuna(ahlakına, onuruna) aykırıdır'' deriz, işte bu yaklaşım etiktir, evrenseldir.
Kişiden kişiye, konumdan konuma, yereden yere, olaydan olaya, zamandan zamana, durumdan duruma çoğu şey değişebilir (değişkendir, görecelidir, yorumsaldır...) ama daha doğrusu ya da daha iyisi var demek daha doğrudur ya da daha iyidir belki daha güzeldir bile diyebiliriz. 🙂 Etik burda işleve girer, mesela bir zorluk karşısında sabırlımı davrandınız daha da sabırlı davranılabilinir ya da daha hoşgörülü davranabilinirdi de 🙂 çünkü neydi: her zaman daha iyisini, güzelini, kolayını, doğrusunu yapabiliriz, uygulayabiliriz, düşünebiliriz, edebiliriz vs vs eylemlere dökebiliriz...
Etikten ancak olaylar üzerinde konuşarak daha iyi anlayabilriz zaten günlük hayatımızda bu olaylarla çoğu kez karşılaşıyoruz. Mesela toplumu ele alalım... Ahlaki açıdan büyüklere saygıdan bahsedilir evet bu bir toplumun gerçeğidir burada ne kadar küçüklerin büyüklere karşı doğru davranması behsedilirse, büyüklerin de küçüklere doğru davranmasını etik göz ardı etmez.
Görüyorum ki yanlış bir yaklaşım var.Etik ve din tamamen birbiriyle alakasız kavramlardır.Etik olgulara din karıştıgında bu "ahlak" kavramına dönüşür...Etik görece, fakat ahlak katıkural yaklaşır.
Sevgiler...