volume potansı kaça kadar açık olmalı? müzik türüne göre değişir mi? 1 ile 10 arasında ne fark var ? bi aydınlatırsanız sevinirim
VOLUME POTANSI
- Konuyu açan Josephyusf
- Başlangıç tarihi
Çalana, gitara ve türe göre değişir ama yüksek gainli metal tarzı şeyler yapıyorsanız tam açık olması lazım boost'u ve treble'ları kesmemek ve daha dolu ton almak için.
Orta karar bir drivedaysanız volume potansınızı 1-2 gibi kısık bir yükseklikte açarsanız patlak cleanler almanız olası.
Düşük gainli drivelarda ise -genelde fender gitarlar için diyelim- bazı solo ve clean tonları için de 6-7 seviyelerinde de kullanılabiliyor. Bu volume potansı meselesini Yavuz Çetin'in oğlunun şu videosunu izlediğimde araştırmaya başlamıştım:
genelde 4-5 seviyelerinde çalıyor gibi fazla gaini ve tizleri almak için. Böyle olunca ortaya biraz patlaklı ve bass yoğun bir solo tonu çıkıyor. Çok yumuşak gelmesinin biraz da sebebi bu. Akor bastığında ise gene patlamalar yaşanıyor ve kulaklar şenleniyor.
Orta karar bir drivedaysanız volume potansınızı 1-2 gibi kısık bir yükseklikte açarsanız patlak cleanler almanız olası.
Düşük gainli drivelarda ise -genelde fender gitarlar için diyelim- bazı solo ve clean tonları için de 6-7 seviyelerinde de kullanılabiliyor. Bu volume potansı meselesini Yavuz Çetin'in oğlunun şu videosunu izlediğimde araştırmaya başlamıştım:
genelde 4-5 seviyelerinde çalıyor gibi fazla gaini ve tizleri almak için. Böyle olunca ortaya biraz patlaklı ve bass yoğun bir solo tonu çıkıyor. Çok yumuşak gelmesinin biraz da sebebi bu. Akor bastığında ise gene patlamalar yaşanıyor ve kulaklar şenleniyor.
- Konu Sahibi Konu Sahibi
- #3
çok teşekkür ederim
Volume potansı genellikle Audio Taper ve Linear Taper diye de ayrılır bu arada, bazı ucuz gitarlarda linear taper olduğunu görmüştüm.
Audio taper’da üstte denildiği gibi volümü azalttıkça gainde azalma, basta artma, tizlerde yok olma görülür. Linear ise adı üstünde lineer şekilde yani ne kadar kıstıysanız o kadar ses verir.
Audio taper’da üstte denildiği gibi volümü azalttıkça gainde azalma, basta artma, tizlerde yok olma görülür. Linear ise adı üstünde lineer şekilde yani ne kadar kıstıysanız o kadar ses verir.
Aslında tam olarak öyle olmadığını söyleyebilirim. Audio ve liear arasında aynı markada kalite farkı yok ve nihayetinde aynı işi yapıyorlar. Biri logaritmik eğride azaltırken, diğeri lineer eğride azaltıyor. Logaritmik olana ''audio'' denmesinin mantığı ise insan kulağı ve beyninin ses desibelindeki azalmaya duyarlılığının logaritmik şekilde olması nedeniyleymiş. Dolayısıyla Audio potansı kısmak daha hızlı bir ses kısılması tepkisi verirken lineerde aynı etki için daha çok çevirmek gerekecek. Volume'da A (audio) pot, tone'da ise B (lineer) pot tavsiye edilse de tamamen tersini daha verimli bulanlar veya hepsini lineer olarak kullanan gitaristler de varmış. Aralarında çok da bariz fark yok. Baslarda artma olayında ise aralarında bir fark yok. Sadece biri kulağımıza daha ''tepkisel'' geliyor.
Hocam lineer ve logaritmik olarak artma azalma olayını şimdi sizden duydum ve biraz araştıracağım. Fakat benim bildiğim 2 farklı volume potu var: biri sadece ses seviyesine etki ederken, diğeri ise ses seviyesini azaltırken tizlerde de azalmaya gidiyor ve gaini de alıyor biraz. Orta yollu gitarlarda genelde tizleri de azaltan türden olan kullanılıyor diye biliyorum denediğim kadarıyla. Ama sanıyorum önceden sahibi olduğum bir Jackson DK-2'de tiz ve gaine hiç dokunmadan direk ses seviyesini azaltan bir devre ve potans vardı.
Gitarda kullanılan potans (potansiyometre) çok matah bir şey değil, bilinen değişken direnç sağlayan pasif bir araç. Voltaj düşürdüğü için tek başına manyetiğe bağlanırsa seste azalmaya ve en sonunda tümüyle sesi kesmeye yarıyor. Bu akımı ister logaritmik şekilde (audio, A) azaltıyoruz istersek de lineer olarak (linear, B) azaltıyoruz. Bu azaltma işlemi (direnci arttırma) sırasında tiz frekanslar daha çok etkilendiği için potansı tek başına kullandığımızda (yani kapasitör filan eklemeden) o zaman sesi kısarken tiz frekanslarda da kayıp hissediyoruz. Zaten ton potu da bildiğimiz potun kapasitör eklenmiş hali. Kapasitörü çıkarırsan bir diğer volüme potun olur.
Tiz frekans kaybının önüne geçmek için treble bleed filan gibi kapasitör ilavesi yapıyorlar (kimi firma bunu bir özellik olarak sunarken kimisi stok olarak sessiz sedasız ekliyor devreye). Kısacası senin bahsettiğin tiz, gain hadiseleri potansın değil devreye eklenen kapasitörlerin etkisi.
Tizlerin gitmemesi için ilgili değerdeki kapasitör ve direnci, paralel yada seri olarak (farketmiyor) volume potansının orta ve sağ ucuna lehimleyerek bu durum çözümleniyor diye okuyup videolarına denk gelmiştim. Bu bilgi de burada dursun. Bu gün-yarın deneyeceğim.
Açıkçası ses ve ton potansları, aslında birer değişken direnç. Potanslar 10'da iken direnç yok, yani aslında gitarın verebileceği maksimum akım amfiye gidiyor. Ton potansı ile oynamadığınız müddetçe, sadece volume potası ile oynarsanız baslar ve tizler (özel bir şema ile bağlanmadığı müddetçe) değişmez. Bazı gitaristler, pedalla boost etmek yerine normalde 6-7 ile çalıp solo sırasında 10'a getiriyor. Veya Gibson tarzı gitarlarda (2 manyetiğin ayrı ses ve ton potansı olanlarda) farklı ayarlarla ses ve ton şekillendirmesi yapılabilir. Nasıl kullanılacağı ise size kalmış, pedallarınız, amfiniz, tuşenize göre beğendiğiniz ayar nasılsa öylesi iyidir.
Boşuna treble bleed yapmışlar diyorsun.
Ben öyle birşey kastetmedim ama "...sadece volume potası ile oynarsanız baslar ve tizler (özel bir şema ile bağlanmadığı müddetçe) değişmez" kısmı nedeniyle böyle söylediğini tahmin ediyorum. Temelde volume potansının kısılması ile "treble response"unun azaldığı ve bu nedenle "treble bleed" devresinin yapıldığını ben de biliyorum, nitekim bir Strat'ımda yaptım ama "1 ile 10 arasında ne fark var ?" diye bir soruya da treble bleed diye girmemek için daha basit anlatmaya çalıştım.
Benzer Konular
