Ses şiddedi dB analogta logaritmik ancak DAW da nasıldır farkı nedir?

mtweb · 19 Eylül 2022

Ses şiddedi dB analogta logaritmik ancak DAW da nasıldır farkı nedir?
dijitalde dB nin ölçüm şeklini merak ediyorum analog ile arasındaki farkı merak ediyorum.
0 dB dijitalde en yüksek iken analogta en düşüktür bu farkı merak ediyorum.

ve örneğin 2dB nin 1dB nin 2 katı olup olmadığını merak ediyorum çünkü analogta 2 katı değil.

Teşekkürler

omersayilgan · 19 Eylül 2022

Desibeli kullanma amacımız iki ses (veya daha genel konuşursak sinyal) arasındaki oranı 20*log(A) olarak tanımlanmasıdır. Bir ses diğer sesten on kat daha şiddetliyse: 20log(10)=20 dB daha fazladır.

Bu sebeple bir şeyin desibeli hakkında konuşurken aslında bunun 20log(A) olarak düşünebiliriz. Bahsettiğim sebeplerden ötürü dB tanım olarak dijital ve analog sistemde aynı şekilde düşünülebilir.

Dijital sistemde dB'in nasıl ölçüldüğünü anlamanız için dijital sistemlerdeki ikili (binary) sistemi anlamanız gerek. Eğer bu konuda bilginiz yoksa burada anlatmak uzun süreceği için anlatmayacağım. Temel mantık şu şekilde işliyor:
0001 ve 0010 sayılarımız olsun ikili sistemde. Bu sayılardan 0010 0001 sayısının iki katıdır. O zaman ses seviyeleri oranı 20log(2)=6.02dB daha fazladır. Veya başka bir deyişle kısık olan ses yüksek sesten 20log(1/2)=-6.02 dB daha fazladır. Yani bir sesin kaç kat fazla olduğunu anlamak için bu sayıyı kullanabilirsiniz. Eğer bir ses diğer bir sesten 4 kat daha yüksekse 6.02+6.02=12.04dB yüksektir. Analogda ise bu işi direkt ses sinyalinin büyüklüklerini oranlayarak yapabilirsiniz.

0 dB olayına gelirsek de şöyle bir durum söz konusu. Eğer tüm sinyallerin değerini maksimum değere oranlarsanız, maksimum değer 0 dB olur. (20log(1/1)=0). Geri kalan değerler de daha küçük olacağı için negatif değerler alırlar. Eğer düz bir hesaplama yapmak isterseniz her -6dByi bulunduğunuz sesin yarısı şiddetinde düşünebilirsiniz.

mtweb · 19 Eylül 2022

Teşekkürler güzel harika anlatım için. Ama ben sanırım çok bilgisizim kesinlikle anlayamadım. Araştırmaya devame diyorum

Yani bir makale var mı türkçe bilmiyorum. Sizin yazdığınızı anlamyınca hiç birini anlamam belkide bilmiyorum.

Analog 50dB kaç dBFS eder diye bir soru olabilir mi yoksa sama bi sorumu. yani ben bağlantıyı kuramıyorum. Bir birinin tam zıttı olmasını anlayamıyorum. Analogda 0 en düşük dijital de 0 en yüksek. bunu kim neden yaptı. Nasıl oluyor bu anlayamıyorum bi türlü

mtweb · 19 Eylül 2022

omersayilgan demiş ki:
Desibeli kullanma amacımız iki ses (veya daha genel konuşursak sinyal) arasındaki oranı 20*log(A) olarak tanımlanmasıdır. Bir ses diğer sesten on kat daha şiddetliyse: 20log(10)=20 dB daha fazladır.

Bu sebeple bir şeyin desibeli hakkında konuşurken aslında bunun 20log(A) olarak düşünebiliriz. Bahsettiğim sebeplerden ötürü dB tanım olarak dijital ve analog sistemde aynı şekilde düşünülebilir.

Dijital sistemde dB'in nasıl ölçüldüğünü anlamanız için dijital sistemlerdeki ikili (binary) sistemi anlamanız gerek. Eğer bu konuda bilginiz yoksa burada anlatmak uzun süreceği için anlatmayacağım. Temel mantık şu şekilde işliyor:
0001 ve 0010 sayılarımız olsun ikili sistemde. Bu sayılardan 0010 0001 sayısının iki katıdır. O zaman ses seviyeleri oranı 20log(2)=6.02dB daha fazladır. Veya başka bir deyişle kısık olan ses yüksek sesten 20log(1/2)=-6.02 dB daha fazladır. Yani bir sesin kaç kat fazla olduğunu anlamak için bu sayıyı kullanabilirsiniz. Eğer bir ses diğer bir sesten 4 kat daha yüksekse 6.02+6.02=12.04dB yüksektir. Analogda ise bu işi direkt ses sinyalinin büyüklüklerini oranlayarak yapabilirsiniz.

0 dB olayına gelirsek de şöyle bir durum söz konusu. Eğer tüm sinyallerin değerini maksimum değere oranlarsanız, maksimum değer 0 dB olur. (20log(1/1)=0). Geri kalan değerler de daha küçük olacağı için negatif değerler alırlar. Eğer düz bir hesaplama yapmak isterseniz her -6dByi bulunduğunuz sesin yarısı şiddetinde düşünebilirsiniz.

Hocam açıkcası 3 sorunun cevabını arıyorum
1-dB ve dBFS farklının sebebini ve ortak ilişkisini,
2-dBu dBV sanırım aynılar benzerler ve voltaj ile ilgili , dBFS ile oluşan farkın sebeplerini ve olan ilişkisini
3-SPL basınç ile ilgili ancak dBFS ile oluşan farkın sebebini ve olan ilişkisini

Şansımı deniyim dedim

omersayilgan · 19 Eylül 2022

mtweb demiş ki:
Teşekkürler güzel harika anlatım için. Ama ben sanırım çok bilgisizim kesinlikle anlayamadım. Araştırmaya devame diyorum
Yani bir makale var mı türkçe bilmiyorum. Sizin yazdığınızı anlamyınca hiç birini anlamam belkide bilmiyorum.

Analog 50dB kaç dBFS eder diye bir soru olabilir mi yoksa sama bi sorumu. yani ben bağlantıyı kuramıyorum. Bir birinin tam zıttı olmasını anlayamıyorum. Analogda 0 en düşük dijital de 0 en yüksek. bunu kim neden yaptı. Nasıl oluyor bu anlayamıyorum bi türlü

Rica ederim. Bu konuyu bilme sebebim elektrik elektronik mühendisliğinde verilen sinyal dersini almış olmam. Aslında konsepti tam kavramanız için birazcık mühendislik seviyesinde bilmeniz gerekiyor. Bu yüzden konuyu tam özümseyemediyseniz bunda garip bir durum yok kesinlikle.

mtweb demiş ki:
Analog 50dB kaç dBFS eder diye bir soru olabilir mi yoksa sama bi sorumu. yani ben bağlantıyı kuramıyorum. Bir birinin tam zıttı olmasını anlayamıyorum. Analogda 0 en düşük dijital de 0 en yüksek. bunu kim neden yaptı. Nasıl oluyor bu anlayamıyorum bi türlü

Yukarıda da bahsettiğim gibi aslında dB genelde iki ses sinyali arasındaki orantıyı bulmak için kullanılıyor. 50 dB aslında kendi başına anlamsız bir ifade. Doğrusu ise şu şekilde olmalı: Benim (örnek veriyorum) gitar sinyalim amfi sinyalimden 50 dB daha düşük. dBFS -6 dBFS ise kendi başına anlamlı bir ifade aslında. -6 dBFS şu demek: Benim ... sinyalim dijital sistemimin vereceği max sinyalin yarısı.
Bu olayı zıtlık gibi düşünmeyin, dediğim gibi aslında tam anlamak için mühendislik seviyesinde bilmeniz gerekiyor. Yukarıda yazdıklarımdan daha basit anlatmak konu hakkındaki şeyleri olduğu gibi aktaramama sebep olur. Eğer sizin için anlaması basit değilse fakat hevesiniz varsa yazdıklarımı teker teker araştırarak anlamayı deneyebilirsiniz.

omersayilgan · 19 Eylül 2022

mtweb demiş ki:
1-dB ve dBFS farklının sebebini ve ortak ilişkisini,

dB direkt iki sinyal arasındaki oranı kullanarak bir değer veriyorken dBFS max sinyal seviyesine geri kalan sesleri oranlayarak değer veriyor.

mtweb demiş ki:
2-dBu dBV sanırım aynılar benzerler ve voltaj ile ilgili , dBFS ile oluşan farkın sebeplerini ve olan ilişkisini

dBV ve dBU nedir bilmiyordum fakat okuduğum kadarıyla biri sadece voltaj oranlarını karşılaştırırken kullanılıyor. Önemli olan adlar değil burada pek. Aslında dB işlevleri aynı fakat voltaj oranları hakkında konuşurken dBV kullanmak daha mantıklı olabilir.

mtweb demiş ki:
3-SPL basınç ile ilgili ancak dBFS ile oluşan farkın sebebini ve olan ilişkisini

SPL hakkında bilgim yok ne yazık ki