(Mealen) Mendelssohn, bakkaldan aldığı peynir ekmeğe bakkalın sardığı kağıttaki notaları farkedip evde bağlamasıyla “dur lan bu neymiş çalam da bakam” demese çalıp ta dumur olmasa sonra o notaları yazan adamın yüzüncü doğumgünümüymüş neymiş için o notaları büyük düğün salonlarında tekrar seslendirmese biz bugün Bach denen almanoğlu almanı tanımayacaktık..Zira Bach zamanında bile demode hatta neredeyse besteci dahi değil kilise akortcusu muamelesi görmüştür…Bugün gelinen nokta ortada…Yani şu olmasa bu olurdu, bu tutmasa o vururdu demeyin gidin sevdiğiniz şeyleri dinleyin ve sevdiğiniz şeyleri de yarıştırmayın..
Bach allaan isine sen.. e kokar o notalar... Eksi eksi..
Gerci ben kasaba sardirdigi etleri cikarirken yazani gordum, kalip beyaz peynir diyeni gordum, ekmek arasi peyniri simdi gordum.
Bazi forumlarda Mendelssohn'un kendisinin mi, annesinin mi yoksa anneannesinin mi bulduguna dair neredeyse kavga edecek tartismalar gordum...
Ama ne bileyim Bach icin kilise akortcusu diyenle ilk kez karsilasiyorum.
Ya arkadaslar, muzik denilen seyi fazla küçümsüyor olabilir misiniz?
Tavsiyem sıkıntı veriyosa yapmayın yani ne diyeyim.
Bach'in besteciligini eserlerinde kullandigi matematik ve mukemmellikle elestirdiler. Donemi icerisinde gayet populerdi.
Evet maddi sikintilar icerisinde yasamini yitirdigi dogru. Ama gunumuzde ondan daha icler acisi halde olan sanatcilar bolca mevcut.
İnsan gelistikce hayati algilayisi yorumlamasi anlamlandirmasi degisir, muzik ve sanat dahil.
Bu gun Bach'i tanimiyorduk diyorsun ama iletisim imkanlari olmasaydi sen tanimiyor olmaya devam edecektin. Hos iletisim imkanlari dahilinde de tanidigin soylenemez.
Neyse arkadaslar. Kanitli bilgiler dahlinde olmayan hikayeleri iddiali iddiali anlatmak sizin degerinize zarar verir.
Dogrusu su sekilde, kisaca anlatacagim, mendelssohn 20 yas civarinda Bach muzigine merak salip calismaya basliyor, hocasindan notalarini istediginde (bakin kasaptan yada peynirciden degil yada annesinden degil) hocasi "evladim Bach muzigi Makro moda icerisinde mikro cigliklardir" diyerek karsi ciksada notalari veriyor.
Bu arada su ilginc tabi. Mendelssohn un babasi mendel dogmadan 10-15 sene once bir muzayede de el yazmasi bir dolu nota aliyor.
Mendel bu yolda ilerlerken bu notalardan bir kisminin matteus passion'un bir notaci tarafindan el yazmasi oldugunu farkediyor. Bizzat Bach'in olmasa bile muhtemelen onun goruslerinin not alindigi ilk versiyonlardan biri.
Degeri burdan kaynaklaniyor. Cunku Bach eseri besteledikten sonra bazi bolumlerinde yeniden degerleme, duzenleme, ekleme ve cikarmalar yapmis.
Yani Mendelssohn matteus passionu bulmuyor. Bulana kadar bir cok versiyonu sahneleniyor, basili notalari bir cok yerde zaten var.
Evet Bach muzigi donemin romantizm firtinasinin golgesinde gercekcilik ustunde bir kural ve matematik urunu oldugundan, insan dogasinin bu kadar kusursuz olmadigi belirtilerek, belki kibirli bir muzik olarak degerlendirilerek agir elestirilere maruz kaliyor.
Ama gel gor ki Mendelssohn gerek passionu sahnelediginde, gerek kendi muzigine bizzat Bach stilini yansittiginda b.klayan yine b.klasa da o donem icin gayet guzel bir kitleye ulasip begenilerini kazaniyor.
Simdi mendelssohnun babasi kimdir bilmem. Ama mudayedeye girip bu tarz seylere ilgi duyacak kadar kulturu ve meraki ve parasi olan birinin bu notalari satin almasina ve oglunun muzigine etki etmesine sadece "talih" acisindan bakarak degerlendirmek dogru olmaz.
Hikayeler guzeldir, ama dogru yorumlarsak. Eger hikayeleri kanit olarak gorur, gunumuze dair yanlis cikarimlar yaparsak, hikayelerden aldigimiz o umut isigi, sadece karanliga giderken yolumuzu aydinlatir. En nihayetinde hem umudumuzu, hem isigimizi kaybederiz...