25 Watt Push-pull Amfi Projem

(Eski 5F1 Projesi)
Herkese merhaba. Kendim için yapmayı düşündüğüm amfi projesini buraya yazıyım istedim. Öncelikle amfim genel olarak Fender Champ amfilerinin şemasını kullanacak. Benim eklediğim 3 band eq olacak ve amfi büyük bir çıkış trafosuyla 6v6 yerine 6l6 lamba kullanacak.

Kullanmak isteyen olursa diye şemasının linkini de yazıyorum.
http://site.triodestore.com/5F140-1802740-18031120VREV2.pdf

Kullanmayı düşündüğüm/aldığım malzemelere değinmek gerekirse.

Lambalar
Evde uzun zamandır yatan bir JJ 12AU7 lamba vardı onu ya da Tung-Sol 12AX7 kullanmayı düşünüyorum.
Power amp lambasını ebaydan sipariş verdim. İkinci el Rus tipi 6L6 diyordu. Açıkçası bildiğimden değil fiyatının ucuzluğundan aldım. (Lambalar 4 dolar kargo da 3 dolardı) Çok kötü çıkarsa JJ alırım diye düşünüyorum.

Trafolar
Güç trafosu olarak 40-18027 kullanacağım.
Fender Power Transformer, Champ, Princeton, Vibro-Champ, Bronco, Harvard, 125P1B & 022772, 120/240V
Çıkış trafosu olarak 40-18031 kullanacağım.
40-18031

Hoparlör benim için tam bir bilinmezlik şuan
10 inç hoparlör kullanmayı düşünüyorum gözüme çarpan iki tane model var Jensen'in
C10Q ve C10R ama hangisini neye göre seçmem lazım bu konuda çok cahilim.
 
Son düzenleme:
Sema oldukça basit, asil önemli olan trafolar, güç trafosu ve çikis trafolari tamam onlari bulmussunuz zaten, dogru akim için 5Y3 GT kullanilmis o biraz pahalidir, oun disinda 12AU7 ile 12AX7 arasinda oldukça fark var onu internetten kolayca bulup aradaki farklari görebilirsiniz.
Umarim elektrik/elektronik bilginiz yeterince iyidir zira güç trafosu 550 ila 630V arasinda.
Simdiden kolay gelsin.
 
6L6 kullanırsanız belirttiğiniz PT belki yeterli olmayabilir.

Trafoları Ted Weber'den de alabilirsiniz. Benim Plexi'in çıkış trafosu Weber marka. Sonuçtan gayet memnunum. Yollamaları ve USPS hikayeleri biraz meşakkatli oldu ancak kargo parası konusunda da birçoğuna göre daha dürüstler. 40-45$ civarında kargo ödemiştim.

Trafo için muzicalmatt on eBay de bakabilirsiniz. Elinde uygun trafo var mı bilemiyorum gerçi. Bundan aldığım bir çıkış trafosunu da el84'lü Marshall tipi amplimde kullanıyorum. Ondan da gayet memnunum. Forumlarda da hep iyi yorumlarla karşılaştım.

Tekrar ampli yapacak olsam güç trafosunu yine Türkiye'den (oversize olmak şartıyla Furkan Elektronik dışında bir yere) sardırırım ve çıkış trafosunu da Weber'den alırım.

Bu arada kafa+kabin şeklinde yapma alternatifini de değerlendirmenizi öneririm. Kolay gelsin.
 
Son düzenleme:
İzmir'i bilmiyorum. İstanbul'dan bahsedecek olursak: 3 güç trafom Kadıköy Furkan Elektronik'te sarıldı. Pek tavsiye etmem. Programci_84 İstanbul/Kasımpaşa'da Ekol trafoyu tavsiye etmişti. Çıkış trafosu (OT) için telefonla görüşmüştüm ancak cesaret edemedim. İstanbul'un diğer ucu olduğu için kargolayacaktı. Bayağı da ilgili bir arkadaş olduğunu hatırlıyorum. Ama biraz pazarlık yapmak lazım. :)

Güç trafosu ile ilgili bir iki tavsiye: Türkiye'de sardırırsanız biraz büyükçe sardırın. (Benim Furkan'ın yaptığı trafolar güç hesabı ucu ucuna yapıldığından biraz ısınıyor. El değmeyecek kadar değil tabii, ancak hoş bir durum değil). Ve de primerde 210V, 220V(sekonder voltajlar buna göre ayarlansın) ve 230V'luk tap olsun. Çünkü: Ampli yüklüyken voltajlar düşecektir. Hesabı doğru yapılmamışsa yüklü amplideki voltajlar isteğinizden daha yüksek ve daha düşük çıkabilir. Düşük veya yüksek voltajın en güzel çaresi bence bu ekstra tap'ler. (PT'ye ekstra tap ekletmediğim bir amplimde heater voltajı yüksek olduğu için 5W'luk dirençler kullanmam gerekti.)

OT genel olarak biraz daha çetrefilli ve tonu çok etkiliyor. Primer ve sekonder'lerin 2-3'e bölünüp içiçe sarılmasını gerektiriyor. Hassas işler.
 
Çok ilginç...

Jrsv2kQ.png


Neyse, bundan sonra dikkatli olacağını ümit ediyorum. Trafo sarmayı öğrenmeni tavsiye ederim. Her zaman istediğin özelliklerde bulman mümkün olmayabilir. Günün birinde özgün bir tasarım yaparsan muhakkak ihtiyacını görecektir.
 
Güç trafosunun değerini hesaplayışımı doğruysa bilgi vermek için yanlışsa da hatam düzelsin diye yazıyorum. P=V.I formülünden 6L6 0.9A olsa 12AX7 içinde 0.4 desek 5Y3 rectifier 2A (0,9+0,4+2).6,3=21W
Lambaların çektiği akım 75mA 350V tan hesaplarsak 26w falan yapar. Toplamda 50w. Güvenlik için %40 koyarsak 70w. Güç trafomu furkan trafoya 70w sardıracağım
 
Son düzenleme:
Güç trafosunun değerini hesaplayışımı doğruysa bilgi vermek için yanlışsa da hatam düzelsin diye yazıyorum. P=V.I formülünden 6L6 0.9A olsa 12AX7 içinde 0.4 desek 5Y3 rectifier 2A (0,9+0,4+2).6,3=21W
Lambaların çektiği akım 75mA 350V tan hesaplarsak 26w falan yapar. Toplamda 50w. Güvenlik için %40 koyarsak 70w. Güç trafomu furkan trafoya 70w sardıracağım

Formüllerle aram iyi değil. Yorum da yapacak halim yok. O kısmı @izzzyy ye @programci_84 e bırakayım edebimle.

Ama sonrası yok mu sonrası? Bak daha oradan hatalısın. Yahu arkadaş, Furkan Trafo'ya neden sardırıyorsun? Aynı şehirde bile değilsiniz. Adamlara unutup da bir ayrıntıyı eksik versen, bir diyalog eksikliği veya kopuluğundan bir hata yapılsa, düzeltmesi dünyanın masrafı tutar. Yukarıda @aiyiadam ın olumsuz yorumunu da es geçtim bak. Ola ya, subjektif buluyorsun belki. Lakin İzmir'de hiç mi bu işlerden anlayan adam yok? Manisa'da sanayi var bildiğim kadarı ile. Hiç mi birileri çıkmaz? En azından komşu şehir, bir terslik olsa gidip gelirsin.
 
Güç trafosu ile ilgili bir iki tavsiye: Türkiye'de sardırırsanız biraz büyükçe sardırın. (Benim Furkan'ın yaptığı trafolar güç hesabı ucu ucuna yapıldığından biraz ısınıyor. El değmeyecek kadar değil tabii, ancak hoş bir durum değil). Ve de primerde 210V, 220V(sekonder voltajlar buna göre ayarlansın) ve 230V'luk tap olsun. Çünkü: Ampli yüklüyken voltajlar düşecektir. Hesabı doğru yapılmamışsa yüklü amplideki voltajlar isteğinizden daha yüksek ve daha düşük çıkabilir. Düşük veya yüksek voltajın en güzel çaresi bence bu ekstra tap'ler. (PT'ye ekstra tap ekletmediğim bir amplimde heater voltajı yüksek olduğu için 5W'luk dirençler kullanmam gerekti.)

Primer sargısı için 210-220-230 tap'lerine gerek olduğunu sanmıyorum. Trafo yüklüyken gerilimlerin düşmesini istemiyorsanız tel çaplarını büyük seçeceksiniz, hepsi bu. Kendim trafo tasarlarken (Switch mode veya lineer, fark etmez) hesapladığım veya kullanılan karkas/sac için tavsiye edilen akım yoğunluğundan (A[rms]/mm²) biraz yüksek seçiyorum. Böylece sargı direnci azalıyor. Sargı direnci azalınca da, çekilen akıma bağlı olarak gerilim düşmesi az oluyor. Özetle, örneğin primer için 220V/0.5A hesapladıysanız trafocuya 220V/0.8A veya 220V/1A sardıracaksınız.

Kendin sar, öğren? Madem profesyonelsin. Üçüncü partiye bağımlılığını azaltırsın hem.
Şebeke trafosu sarımı zordur, elle yapılması da sağlıklı değildir zaten. Örneğin, 100W trafonun 230V primer sargısı 800-1000 civarı sargı eder. Öyle kolay değil yani.

Güç trafosunun değerini hesaplayışımı doğruysa bilgi vermek için yanlışsa da hatam düzelsin diye yazıyorum. P=V.I formülünden 6L6 0.9A olsa 12AX7 içinde 0.4 desek 5Y3 rectifier 2A (0,9+0,4+2).6,3=21W
Lambaların çektiği akım 75mA 350V tan hesaplarsak 26w falan yapar. Toplamda 50w. Güvenlik için %40 koyarsak 70w. Güç trafomu furkan trafoya 70w sardıracağım
Öncelikle, giriş doğrultması için tüp diyot kullanmak tam bir zarar/ziyan. Hem trafonun ilgili sargısı center tap (CT)'ten dolayı verimli kullanılamıyor, hem de tonda zerre kadar katkısı yok. 2 tane 1N4007 kullanın, daha hayırlı bir iş yapmış olursunuz bir kere. Ben kendi tasarımımdaki trafonun hiçbir sargısında CT kullanmayıp köprü doğrultma yapmıştım, ayrı konu.

Trafo hesabına gelecek olursak, "Trafoyu 70W sardıracağım" şeklimde düşünmeyin. Trafoyu saracak adamın da fikrini alın, muhtemelen çok daha büyük saracaktır.
1) Isıtma: Isıtma hesabınız yanlış. Bir kere, o 5Y3 müdür, nedir, ben olsam kullanmam onu. Çünkü ısıtması 6.3V değil, 5V x 2A = 10W. Yukarıda da dediğim gibi, hiçbir faydası yok. Öteki tüpler paralel bağlanmış: 6.3V x (1A 6L6 + 0.3A 12AX7) = 8.2W. İlk enerjilenmede tüpler soğuksa, nominal akımlarından 2-3 katı fazlasını çekebilir. O yüzden 5V sargısını 5V/3A sardıracaksınız, 6.3V sargısını da 6.3V/2A sardıracaksınız. Trafoyu saran adama da tuhaf gelecek :D
2) Güç çıkışı: Çıkış A sınıfı sanırım, hesabına giremem. En kötü ihtimal, sizin dediğinize benzer şekilde 350V/75mA olsa, siz her ihtimale karşı 350V/150mA sardırın.

Sonuç: 5V/3A filaman (15VA), 6.3V/2A filaman (15VA), 350V/150mA sekonder (53VA). %80 verimle çalışınca primer gücü (15+15+52) / 0.8 = 102VA olur. Trafocu bunu 120VA saracak büyük ihtimal.
 
Primer sargısı için 210-220-230 tap'lerine gerek olduğunu sanmıyorum. Trafo yüklüyken gerilimlerin düşmesini istemiyorsanız tel çaplarını büyük seçeceksiniz, hepsi bu. Kendim trafo tasarlarken (Switch mode veya lineer, fark etmez) hesapladığım veya kullanılan karkas/sac için tavsiye edilen akım yoğunluğundan (A[rms]/mm²) biraz yüksek seçiyorum. Böylece sargı direnci azalıyor. Sargı direnci azalınca da, çekilen akıma bağlı olarak gerilim düşmesi az oluyor. Özetle, örneğin primer için 220V/0.5A hesapladıysanız trafocuya 220V/0.8A veya 220V/1A sardıracaksınız.

Bugün trafo yaptıracak olursam yine o ekstra tapleri ekletirim, maliyeti pek arttıran bir unsur olmadığı gibi trafocunun flaman voltajını (ve yüklü amplide voltaj düşüşünü) tutturamaması (düşük voltaj olduğu için sekonder sargısının sayısı da çok düşük) yaygın bir durum. Öte yandan örneğin bizim burada şebeke voltajı 230V. :)
 
Amfide değişiklik yaptım. Normalde tek 6L6 ile single ended bir amfi yapacaktım. İnternetten çok ucuza iki tane 6P3S (Rus 6L6 olarak geçiyor) alınca ve bu ikisinin durumu da iyi çıkınca 25 watt push-pull bir amfi yapmaya karar verdim.
Yeni halinden hemen bahsedeyim.
Power Lambaları
2X6P3S (Markası yok üzerinde)
Preamp Lambaları
3X12AX7-A (Mesa'nın lambaları)
Doğrultmayı diyot ile yapacağım.
Güç Trafosu
220V ve 375V çıkışları olan eski bir trafo vardı onun üzerine filamanlar için 6.3V luk bir sargı attım kalın telle. (28 tur attım yaklaşık olarak 6.312V gibi bişey oldu)
Çıkış Trafosu
Çıkış trafosunu İzmir'de Güven Trafo'ya sardıracağım. (Bir kaç kişiden tavsiyesini aldım trafo gelince bende fikirlerimi yazarım)
Hoparlör
Jensen C12Q kullanacağım büyük ihtimalle.

Not: Mesa lambaları veren @yakko 'ya (abi lambalar birinci kalite çıktı) ve kendi trafonu sarmayı öğrenmemi söyleyen @Dog The Bounty Hunter 'a teşekkür ederim.
 
Trafodaki tellerden elbette kalın olması gerekiyor da kaçlık olduğu daha önemli.

Son verdiğiniz bilgilere göre 3 tane ECC83, 2 tane de 6L6 kullanacakmışsınız. Isıtma için 6.3Vac gerilim kullanacaksanız amplifikatördeki tüm filamanları paralel bağlayacaksınız. Bu da toplamda 3 x 0.3 + 2 x 1 = 3A eder. Yani 6.3V sargıdan "sürekli" 3A geçecek. Bu da en az 1 mm² lik (Çapı takribi 1.3mm olan) tel ile sarmanız gerektiği anlamına geliyor. Daha ince tel ile sarmışsanız:
1- Sargılar gereğinden fazla ısınır.
2- Sargılarda gerilim düşer. Sizin 6.3V diye hesapladığınız sekonder gerilimi 5V'lara kadar düşebilir.
3- Zaman içinde sargı tellerindeki emaye (kaplama) eriyebilir, hatta telin inceliğine ve kalitesine göre, tel kopabilir bile.

Yani "Normalde kullanılan tellerden kalındı" demekle iş bitmiyor ;)

AC beslemenin bir sakıncası daha var: Siz şimdi 220V primer gerilimine göre hesaplamışsınız. İyi, hoş da, prizde 230V olduğunda sekonder gerilimi 6.6V olacak, bu da filamanları zorlayacak ve tüp ömrü azalacak.
 
Tel kalınlığını şimdi sordum ne kadardı diye onu öğrenince yazacağım. Bir sıkıntı olmamasını umut ediyorum ama bakalım.
Diğer meseleye gelirsek 220 dediğim girişten normal prize girerek ölçümü yaptık filaman voltajını öyle ölçtüm. Birde tam 220 değildi sanırım 224 ya da 226 idi.
 
AC beslemenin bir sakıncası daha var: Siz şimdi 220V primer gerilimine göre hesaplamışsınız. İyi, hoş da, prizde 230V olduğunda sekonder gerilimi 6.6V olacak, bu da filamanları zorlayacak ve tüp ömrü azalacak.

Ben de ilk gördüğümde 6.3V yetmeyebilir dedim. :) Esas sorun 3A geçtiğinde voltajın kaça düşeceği. Var mı bir hesaplama yöntemi?

Tüplerin de malum bir -/+ %10 toleransı var.
 
Son düzenleme:
Geri
Üst