Sap ayarı ile ilgili ilk ve en temel ölçüm, her teli tek tek 1. perde ve sapın gövde kısmındaki herhangi bir perdede aynı anda basıp, sapın orta kısmında (7. veya 9. perde demiri civarı) basılı tel ile perde demiri arasındaki boşluğu değerlendirmektir. Çalım tarzlarına göre biraz değişmekle birlikte, en çok kabul gören ve ideal diyebileceğimiz durum tel ile perde demiri arasında ancak bir kredi kartının girebileceği kadar az bir boşluk kalmasıdır. Bunun ölçüm tarzı dışında yirmi yıldır tüm gitarlarımı kendim ayarlayan ben başka ölçüm metodu bilmiyorum. Yani gözle pek olacak iş değil. Ayrıca sap ayarı son derece basit bir ayar olmakla birlikte, Cort vs gitarla sap ayarını öğrenemeyecek bir gitarist ileride Gibson'u ile öğrenmeye hiç cesaret edemez. Gitar ayarında truss-rod'a dalmadan önce bir sıra izlemek gerekiyor:
Herşeyden önce, gitarın daha önce ideal bir ayarda çalınmış ancak daha sonra ayarı kaçmış olduğunu farzedelim. Bu bize üst eşik yüksekliğinin kabul edilebilir sınırlarda olduğunu, perde demirlerinde ciddi seviye farkı olmadığını ve gitarda yapısal kusur olmadığını anlatıyor.
1- Önce yeni tel takımı takıp, gitarı akort ediyoruz boş tellerle. Eski tel takımı ile de olabilir elbette.
2- Köprü yükseklik ve türüne göre saddle yükseklik ayarını yapacağız. Bunun için gitar klavyesinin gövde kısmındaki perdelerde (alt perdeler) telleri çaldığımızda cızırtı olmaksızın temiz ses alabildiğimiz en düşük yüksekliğe ulaşıncaya dek köprüyü yükseltiyoruz ya da alçaltıyoruz. Bu aşamada üst perdelerde olup biten bizi hiç ilgilendirmiyor.
3- Sap ayarını ayarlayabilmek için önce sapın yeterli içbükey vaziyette olup olmadığını anlayabilmek için 1. perdeye kapo koyarak daha önce belirttiğim yöntemi uyguluyoruz. **Dikkat! Gitarınız akort edilmiş olmalıdır çünkü truss-rod tellerin sapı kendine doğru çekmesine karşı sapın ayarlanabilir bir direnç göstermesi için vardır. Siz çalacağınız akort düzenine telleri getirmezseniz sap ayarınız hatalı olacaktır**. Eğer tel ile perde demiri arasında hiç boşluk yoksa sap yeterli içbükey durumda değil demektir, turss-rodu gevşetmek gerek. Ne tarafa doğru gevşediğini gitarın markasının internet sitesindeki klavuzundan öğrenebilirsiniz. Eğer bir kredi kartının ancak geçebileceğinden daha fazla boşluk varsa truss-rodu sıkmanız gerekir. Küçük küçük sıkma-gevşetmeler (30 derece) hem işi doğru yapıp yapmadığınızı takip etmek hem de çok zor olmakla birlikte gitara olası hasar vermemek için idealdir. Sap değişen truss-rod ayarına çok hızlı yanıt vermeyebilir. O nedenle aceleci davranmamak gerekir, ancak yine de saatler geçmeyecek tabii ki, birkaç dakika ya da en fazla 10 dk yeterli. Bu şekilde en iyi sap ayarını yapabileceğinizden eminim.
Farkedebileceğiniz üzere köprü ve sap ayarları birbirinden bağımsız olarak ayarlanabilir. Köprü ayarsızken bile rahatlıkla sap ayarı yapabilirsiniz iki perde basımı yöntemi ile. Ancak gitarın çalınabilirliği her iki ayarın birbirlleri ile uyumlu olarak ayarlanabilmesini gerektirir. Dümdüz bir sap isteyebilirsiniz ancak karşılığında köprüyü yükseltmeniz gerekecektir. Çok düşük tel yüksekliği isterseniz köprüyü alçaltabilirsiniz gitarınızın kaldırabileceği kadar ancak hafif içbükey bir sap kaçınılmaz olacaktır.
Ben her gitaristin kendi gitarını ayarlayabilmesini bir gereklilik olarak görüyorum. Bu nedenle bildiklerimi paylaştım ve umarım yararı dokunur.
