Cümbüş

Cümbüş, Zeynel Abidin Cümbüş tarafından 20. yüzyıl başlarında geliştirilmiş olan telli bir müzik aletidir. Sap kısmı gövde ile bağlandığı noktadan ayrılabilmektedir. Bu şekilde yalnız telleri değiştirilerek mandolin, gitar gibi birçok enstrümana çevrilebilir. Genel yapısı banjoya ve uda benzer.
Kaynak: http://tr.wikipedia.org/wiki/Cümbüş

Cümbüş Akordu:
En Alt (ince) Telden Başlayarak,
1.TEL = DO => C
2.TEL = SOL => G
3.TEL = RE => D
4.TEL = LA => A
5.TEL = Mİ => E
6.TEL = Sİ => B

Merhabalar,
Yukarıdaki gönderide enstrüman ile ilgili vikipedi'de bulunan özet bilgiyi paylaştım. Derdimi anlatıp enstrüman hakkındaki bilginin önüne geçmesini istemedim.
Forumda bu enstrüman ile ilgili herhangi bir konu bulunmuyor. Sadece Gitar-Cümbüş hakkında bir şeyler konuşulmuş.Forumun kapsamı nedeniyle de bu çok normal bir durum ancak aramızda bu enstrümanı tanıyan, bir şekilde eline almış ve çalmayı denemiş kişiler vardır diye umuyorum. Bu hafta sonu İstanbuldaydım. Bir süredir aklımda Türk müziği enstrümanlarını öğrenip en azından batı müziğine verdiğim değeri ve emeği bir şekilde içinde yaşadığım kültürü de incelemek için harcamak vardı. Perdesiz olması, tınısının Banjo'ya benzemesi, 2'li gruplar halinde 12 teli olması nedeniyle gitarın akordunu uygulayıp biraz daha kolay adapte olmak gibi kriterleri bir araya getirip cümbüşü tercih ettim.

Şimdilik cümbüşü gitarda kullandığımız standart eBGDAE akorduna çektim, teller oldukça gergin oldu. 2-3 günde 3-4 parçayı bir şekilde çalmayı becerdim 🙂
Şu an araştırmalarıma devam ediyorum bilgi toplamaya ve farklı makamlarda cümbüş taksimleri dinlemeye çalışıyorum. Zamanla belki çalmayı becerebilirsem video paylaşırım.

Şimdilik ufak bir sıkıntım var, bilgisi olanlardan bu konuda yardım istiyorum:
- Akordu gitar akorduna çektim ve teller çok gergin. Aynı zamanda sap ile teller arasında oldukça büyük bir boşluk var. Eşik yüksekliği bütün cümbüşlerde standart görünüyor. Gözlemlediğim kadarıyla sapın altında bulunan bir vida var ve bunun haricinde herhangi bir ayar mekanizması bulunmuyor. Bunu sıkıştırdığımda sap ayarı yapabileceğimi düşünüyorum, bir miktar belki teller sapa yakınlaşır ama detaylı araştırma yapmadan böyle bir işe kalkışmak istemem. Bilgisi olanlar yardımcı olursa sevinirim.

kalın tel si ise zaten yedi telli gitar gibi düşünülebilir aslında yani kalından inceye si mi la re sol si şeklinde akort etmek bence çok daha mantıklı olur.

Yurtta kalırken bir arkadaşım bu aleti çok güzel çalardı, hayranlıkla izlerdim, sesi de hoş. 🙂 Onun da telleri çok yüksekti, ben de sormuştum, normalmiş. Sap ayarını bilmiyorum malesef, yakalayabilirsem sorarım. 🙂

Sownroth demiş ki:

Onun da telleri çok yüksekti

Hepsini görmek için tıklayın...

baştaki gönderide son koyduğum resme bakınca aslında bayağı düz duruyor sap. Ve tellerde yüksek görünmüyor 🙂 ondan zaten kafamda deli sorular, tilkiler... 😀

patlakkulak demiş ki:

baştaki gönderide son koyduğum resme bakınca aslında bayağı düz duruyor sap. Ve tellerde yüksek görünmüyor 🙂 ondan zaten kafamda deli sorular, tilkiler... 😀

Hepsini görmek için tıklayın...

Benim babam da çalar bizde belki 30 senedir var, ve böyle bir tel yüksekliği olamaz. Sap ayarı falan tamam da bu abiden Ibanez RG rahatlığı çıkarmak teorik ve pratik olarak mümkün değil.

Sownroth demiş ki:

Yurtta kalırken bir arkadaşım bu aleti çok güzel çalardı, hayranlıkla izlerdim, sesi de hoş. 🙂

Hepsini görmek için tıklayın...

Serhat,

Seni hayranlıkla izlettiğine göre, herhalde çümbüş virtüözü arkadaş...

Sevgiler ve saygılar...

OsmanBurak demiş ki:

Benim babam da çalar bizde belki 30 senedir var, ve böyle bir tel yüksekliği olamaz. Sap ayarı falan tamam da bu abiden Ibanez RG rahatlığı çıkarmak teorik ve pratik olarak mümkün değil.

Hepsini görmek için tıklayın...

evet muhtemelen çok fazla rahatlamaz ama belki biraz daha kullanılır hale gelebilir diye düşünüyorum

Mangır diye Eskişehirli bir NU METAL grubu vardı. Ud ve Cümbüşlü şarkılar yaparlardı sanırım. Kullanabilene güzel bir müzik enstrümanı.

@Grundar
Abi, "Andy James'in tekniği daha iyi" demeyeyim ama hakikaten iyi çalardı. 🙂

Zeynel abidin,Mustafa Kemal Atatürke cümbusü calmistir ardından Atatürk,çok beğendigini söyleyip çalındıgı yere cümbüs(eglence) getirmesini söyleyerek bu ensturmana cümbüs adıni vermistir.

Akın Eldes üstadımız da akustik performanslarda kullanıyor ama sanırım o giar sapı takıp o formda kullanıyor. Aynı zamanda perdeli. Benim de çok ilgimi çekiyor kendileri.
bakınız:

hgssc demiş ki:

Akın Eldes üstadımız da akustik performanslarda kullanıyor ama sanırım o giar sapı takıp o formda kullanıyor. Aynı zamanda perdeli. Benim de çok ilgimi çekiyor kendileri.

Hepsini görmek için tıklayın...

Kullandığı sap da Cort galiba bu arada🙂

@barrios evet saptaki simge Cort gibi duruyor 🙂

Arkadaşlar dün risk aldım ve cümbüş'e sap ayarı yapmaya kalkıştım. Problem oluşmaması için telleri biraz gevşettim ve sapın altındaki kelebeği sıktım. Sonuç muhteşem. Kelebeği çevirerek tüm istediğimi elde ettim. Her ne kadar sapta perde olmasa da telleri çok yaklaştırınca bir cızırtı oluşuyor. Dolayısıyla cızırtının kesildiği minimum yükseklik ayarını yakaladım ve o noktada bıraktım. Tel yüksekliği neredeyse gitarın tel yüksekliğiyle aynı oldu. Şu an oldukça konforlu çalıyorum.

Sap ayarı haricinde bir de alt eşiğin seyyar olması sebebiyle eşiği pozisyonlandırmak gibi bir problem var. Onu da ayarladığımda herşeyi tamam olacak. Perdesiz olması sebebiyle, eşik ayarı yapılmadan da bir şekilde aradığınız sesi bulabiliyorsunuz ancak nokta atışı doğru nota basabilmek için bu ayar da şart. bir kaç sayfa buldum direk olarak cümbüş için eşik ayarı anlatmasa da bağlama, tambur vs. gibi türk sazları için genel açıklamalar var. Bir şekilde cümbüşe uyarlayabilirsem önceki-sonraki fotoğraflarını da paylaşacağım.

Akort işini nasıl halledeceksiniz? Dediğim sistemi deneyebildiniz mi? Bende merak ettim açıkçası.

Akort sebebiyle gerilen teller sap ayarını yaptıktan sonra oldukça normal bir gerilime döndüler. Belki de beni zorlayan kısım telleri sapa bastırmak için çok çaba sarfetmekti. Şu an istediğim şekilde net bir ses alıyorum her telden. Sanırım bu şekilde kullanmaya devam edilebilir

Çok sevindim, tel boyu konusu çok önemli. Ben enstürmanı çok iyi bilmediğim için öyle bir tahmin yürüttüm. Ses kaydı bekliyoruz! 🙂

hocam bir toparlarsam kısa kısa da olsa 2-3 şarkı kaydedip paylaşmayı planlıyorum. ama perdesiz enstrüman cidden zor iş 🙂 bir tutturduğum notayı ikinci kez tutturunca gol atmış gibi seviniyorum resmen

Merhaba, bende gitar saplı cümbüş vardı (6 telli, perdeli ve orjinal zeynel abidin yapımı).
Öncelikle scale ölçüleri ud ile aynı, yani üst eşikten köprüye kadar olan uzunluk küçük boy erkek udu için 57 cm, büyük boy ud için 58,5 cm olarak aynen uygulanabilir. 58,5 gerilimi azaltacağından daha kolay kullanılabilir görülüyor (ben 57 kullandım, teller gitara göre çok az yüksek kaldı). Hareketli köprü herhangi bir şekilde yer değiştirirse bu ölçülerle ayarlarınızı yapabilirsiniz. Tel yüksekliği de aynen yukarda dediğiniz gibi metal burguyla yapılıyor. Standart cümbüşte 57 ve 58,5 scale düzgün ayarlanmışsa türk müziği akor sistemini uyguladığınızda tel yüksekliği sorunu ve gerilim sorunu yaşanmıyor.

ölçü için teşekkürler akşam bir deneyip bakacağım