Yazının içinde film isimleri olmasaydı,bu yazının altına imzamı atardım...Hatta bu haliyle bile çok doğru söylediğin şeyler var...Örneğin:
"filmin anlattığı onca şeyden hiç nasibini almamış insanlar zaten sanat filmi izlemesin. İçi boş gişe filmleri izlesinler, onları anlarlar ancak."
Bu cümledeki "sanat filmi" tamlamasının pek bir anlam ifade etmemesini bir kenara koyarsam(çünkü "sanat resmi,sanat müziği" gibi bişey olmayacağı gibi,sanat filmi diye de bir tamlamanın biraz zorlama olduğunu düşünüyorum,"sinemayı" sanat kabul eden birisi olarak...) söylediklerin doğrudur...
Bunun dışında son paragrafında da doğru şeyler söylüyorsun...Ancak bazı noktaları belirtmem lazım...
"aaa Bruce ölü müymüş,aaaaaa brad pitt yok muymuş" şeklinde filmleri tanımladığımı da nerden çıkardın?Kuşkusuz bir film bunlar demek değil...Ayrıca yine,meselenin bir filmin salt "olay örgüsünü" çakmak olduğunu da söylemiyorum...Bu sadece filmde bulunması gereken özelliklerden birisi...Ama çok önemlidir...Zira "abi bu mallar filmden bir bok anlamıyor ya,halbuki öyle çok şey anlatıyor ki..." diye yakınmak yerine,o muhteşem mesajları izleyenlere önünde sonunda "anlatabilmek" yeteneğini haiz bir yönetmen olmanın çok daha takdire şayan olduğunu düşünüyorum...
"Ya ben bir mesaj verdim ama,mesajımı veya anlatmak istediklerimi sadece kendini çok zeki belleyen bir takım entel danteller anladı" diye düşünen bir yönetmen olmak istemezdim açıkcası...Bir insan neden sanat yapıtı üretir?...Ürettiği sanat yapıtının değeri,onun zor anlaşılmasıyla doğru orantılı mıdır?...Bu tip soruların cevapları,sinema kavramını sağlıklı değerlendirmek için de anahtar...Ancak kuşkusuz bu,işin sadece bir yönünü oluşturur...
Donnie darko gibi bir film yapmanın çok zor olduğunu mu düşünüyorsunuz?...Yazarın/yönetmenin çocukluğundaki klişeleri filme koyması müthiş bir şey midir?Ben de onlarca olan klişelerimi bir filme çorba gibi yayabilir,elime einstein'ın,hawking'in bir kitabını alıp temel bazı şeylere dayanan basit bir konuyu buradan çıkarıp,alakasız olaylarla süslü bir film çekebilirim....Bunun için yeterli maddi kaynağım olsun yeter...Dünyanın en kolay işi böyle film yapmaktır...Siz ortaya karışık bir sürü şey atarsınız ve bazı kurnazlar da "oğlum siz bi bok anlamıyosunuz,adam muhteşem şeyler anlatmış" diyerek mutlak ortaya düşecektir...
Mesele herkesin yapamadığı o şeyi yapmaktır:Basit bir olayı dahi kimsenin anlatamayacağı şekilde anlatıp aktarabilmek ve insanların görmekte zorlandığı bazı şeyleri onların gözüne sokabilmek.....Dövüş klubünü "abi süper kavga sahneleri vardı" boyutunda izleyen biri ne kadar sığ ise," filmin kimsenin anlamadığı bir şeyi anlattığını ben anladım" demek de o kadar sığdır....Çünkü bu sanat eserini "bütünlükle" görememek demek...Bu anlamda dövüş klubü hem anlatım bakımından,hem içerik bakımından gerçekten çok güzel bir filmdi...
Altınci hissi ise burada savunacak değilim...Çünkü bu filmin aslında nasıl bir şey olduğunu bu zamana kadar idrak etmemiş olmak ve filmi seyirlik saymak,izleyenin profilini verir benim için...Bu öznel bir yargı...Katılmak zorunda değilsiniz...
Ama şu saydığın kriterler eğer bir filmde olması gerekenlerse(Oyunculuk, çekim, kurgu, sürükleyicilik, içerik )Altıncı his'de bunlar fazlasıyla var...
Haley joel osment'ın çıkardığı oyunculuğun yarısını çıkarabilen bir başka çocuk gösterin...Veya arabada geçen son sahnede,TONI COLLETE ile arasında geçen diyaloglar esnasında her ikisinin de oyunculuğunun ortaya koyduğu duygu yoğunluğunu barındıran bir başka sahne...Filmde hangi kamera açılarına yer verilmiş,filmde nerelerde ve niçin kırmızı renk kullanılmış,neden philedelphia mekan olarak seçilmiş,çocuğun saçının arkasında neden küçük bir beyazlık var,filmin neredeyse bütününde insan nefeslerinin arkada fon oluşturması da nerden çıktı,filmin korku öğesi neden böhleten bir anlayışa veya uyduruk yaratıkların sırtına dayandırılmamış,filmin hitchcock ile olan bağı nedir vs. gibi sorulardan burada bahsetmeyeceğim...Ama evet,altıncı his filminin seyirlik sayılmasının çok komiğime gittiğini açıkca söylemek zorundayım...Hadi işaretleri filan sayabilirsiniz ama,sixth sense'ye bunu demek cidden gülünç...