Pedal Yapımı

Distortion pedallarındaki transistörlerin tona etkisi yoktur. Kullanılan diyotların jonksiyon kapasitesine ve diğer direnç/kondansatör elemanlarına az da olsa bağımlıdır.

Pedali barindirdiginiz kutunun, kablonun bile etkisi varken degerleri modeline gore oldukca degisken olan transistorlerin de sonuca etkisi vardir. Islediginiz sey ses sinyali oldugu icin cok degiskenlik gosterir. Mesala silikon ve germanyum transistorlerin karakter farkliliklarini her kulak duyabilir.

Ben de zamaninda deneysel olarak ugrasmistim. Teorik olarak elektronik bilgisi aldim ancak bazi karmasik devreleri analiz edip anlayacak kadar tecrubem yoktu. Muadil olarak verilen parcalar ayni sekilde davranmiyor. Ben kendi zevkime gore fine tune ettigim bir fuzz devresi yapmistim. Eger elektronik ve pedallara ilgiliyseniz oldukca guzel bir ugrasi ama gercekten emek ve ilgi istiyor. Dediginiz gibi suanki buyuk sirketler bile modifiye, tamir, kopya isinden baslayarak buraya geldi. Kendinizi gelistirmek ogrenmek icin oldukca guzel bir baslangic. Bunu aklindan geciren herkesin denemesini isterim. Kimsenin hevesi kirilmasin. Evde hobi olarak pedal yapan 100 kisiden 1'i sirket kurabilse, bizlere de yerli pedal almak istedigimizde daha cok secenek sunar 🙂
 
Pedali barindirdiginiz kutunun, kablonun bile etkisi varken degerleri modeline gore oldukca degisken olan transistorlerin de sonuca etkisi vardir. Islediginiz sey ses sinyali oldugu icin cok degiskenlik gosterir. Mesala silikon ve germanyum transistorlerin karakter farkliliklarini her kulak duyabilir.
Kutunun ve kablonun elektronik devreyle bir alakası yok. Kutu, yalnızca ekranlama içindir ve devrenin çevreden parazit kapıp gürültü yapmasını önler. Hangi transistörü, entegreyi kullanırsanız kullanın sonuç aynı. Kablaj için de şunu söyleyeyim: Çok yüksek giriş ve çıkış empedanslarına sahip devreler (tüplü devreler mesela) ile çalışmadığınız müddetçe kablajın da bir önemi yoktur. Orta frekansta ses sinyali işliyorsunuz, atla deve değil, lütfen. Si- ve Ge- ayrımı ise çok başka bir şey. Ondaki farklılığın ayırt edilebilmesi de, Si- transistörlerde geçiş distorsiyonunun olmayışından. Başka bir şeyden değil. Overdrive veya distortion pedalında geçiş distorsiyonunun ne işi var?
 
Distortion pedallarındaki transistörlerin tona etkisi yoktur. Kullanılan diyotların jonksiyon kapasitesine ve diğer direnç/kondansatör elemanlarına az da olsa bağımlıdır.
Bilmiyorum doğrudur, kurduğum devre tubescreamer devresi ile aynıydı transistörler ve diyotlar muadilleriydi sadece, onun dışında direnç ve kapasite değerlerine olabildiğince sadık kaldım ve çok farklı ton çıkıyordu ortaya, daha net ve hafif drive tonu vardı.
 
Kutunun ve kablonun elektronik devreyle bir alakası yok. Kutu, yalnızca ekranlama içindir ve devrenin çevreden parazit kapıp gürültü yapmasını önler. Hangi transistörü, entegreyi kullanırsanız kullanın sonuç aynı. Kablaj için de şunu söyleyeyim: Çok yüksek giriş ve çıkış empedanslarına sahip devreler (tüplü devreler mesela) ile çalışmadığınız müddetçe kablajın da bir önemi yoktur. Orta frekansta ses sinyali işliyorsunuz, atla deve değil, lütfen. Si- ve Ge- ayrımı ise çok başka bir şey. Ondaki farklılığın ayırt edilebilmesi de, Si- transistörlerde geçiş distorsiyonunun olmayışından. Başka bir şeyden değil. Overdrive veya distortion pedalında geçiş distorsiyonunun ne işi var?

Yani etkisi var. Shield olmayan bir kabloyla gitar calarsan sinyalden geriye pek birsey kalmaz. Belki senin teorik fonksiyonun islevi ayni ama sonucta elde ettigin ses sinyali bunlarin hepsinden etkilenir.

Transistor ve diyot gibi devre elemanlari tabii ki etkiler. Bu dusunceyle bu datasheet tamamen gereksiz bir dokuman: https://www.fairchildsemi.com/datasheets/BS/BS170.pdf Lutfen emprik veriler ve mantikli onermelerle bunu ispat edin. Sizin onermenizle 20$ lik tubescreamer ile 200$ butik, yuksek kalite komponentlerle uretilen kutulanan bir pedalin farki yok. Bu kadar insan bosuna parasini heba ediyor.

Bu degerler bir model transistorden digerine farklilik gosterir. Hatta ideal olarak ayni tepkide calisacagi uretici tarafindan idda edilse bile ayni sonuc alacagin soylenemez. Cunku bu fiziksel bir komponent, ayni uretim bandindan cikan 2 transistorde bile farkliliklar oluyor ki bunu osiloskopla gordum de.

Ne zaman bir teknik tartisma olsa burada mantik disi fikir dikta etme durumundan biktim. Ben hicbir disiplinde teknik insanlarin bu tonda konustugunu duymadim. Dedigim gibi ben elektronik uzmani falan degilim ama teknik/bilimsel dokuman nasil okunur biliyorum. Bunlar da benim makul argumanlarim.
 
Yani etkisi var. Shield olmayan bir kabloyla gitar calarsan sinyalden geriye pek birsey kalmaz. Belki senin teorik fonksiyonun islevi ayni ama sonucta elde ettigin ses sinyali bunlarin hepsinden etkilenir.

Transistor ve diyot gibi devre elemanlari tabii ki etkiler. Bu dusunceyle bu datasheet tamamen gereksiz bir dokuman: https://www.fairchildsemi.com/datasheets/BS/BS170.pdf Lutfen emprik veriler ve mantikli onermelerle bunu ispat edin. Sizin onermenizle 20$ lik tubescreamer ile 200$ butik, yuksek kalite komponentlerle uretilen kutulanan bir pedalin farki yok. Bu kadar insan bosuna parasini heba ediyor.
Bu degerler bir model transistorden digerine farklilik gosterir. Hatta ideal olarak ayni tepkide calisacagi uretici tarafindan idda edilse bile ayni sonuc alacagin soylenemez. Cunku bu fiziksel bir komponent, ayni uretim bandindan cikan 2 transistorde bile farkliliklar oluyor ki bunu osiloskopla gordum de.

Ne zaman bir teknik tartisma olsa burada mantik disi fikir dikta etme durumundan biktim. Ben hicbir disiplinde teknik insanlarin bu tonda konustugunu duymadim. Dedigim gibi ben elektronik uzmani falan degilim ama teknik/bilimsel dokuman nasil okunur biliyorum. Bunlar da benim makul argumanlarim.
Tube screamerda bahsedilen transistör görevi dolayısıyla tonu etkilemiyor. 2-3 transistörlü bir fuzz devresi hakkında konuşuyor olsaydık transistörlerin tabii ki etkisi olurdu ve dediğiniz gibi 2 aynı model transistör arasında bile fark olurdu. D*A*M forumunda birisi sormuştu yüksek kalite komponent kullanımının fuzzlarda bir artısı olup olmadığını, insanlar bir fark olmadığını, asıl önemli olanın komponentlerin toleransı olduğunu söylemişlerdi, ki fuzzlarda bir etkisi olmuyorsa TS de hiç olmaz
 
Tube screamerda bahsedilen transistör görevi dolayısıyla tonu etkilemiyor. 2-3 transistörlü bir fuzz devresi hakkında konuşuyor olsaydık transistörlerin tabii ki etkisi olurdu ve dediğiniz gibi 2 aynı model transistör arasında bile fark olurdu. D*A*M forumunda birisi sormuştu yüksek kalite komponent kullanımının fuzzlarda bir artısı olup olmadığını, insanlar bir fark olmadığını, asıl önemli olanın komponentlerin toleransı olduğunu söylemişlerdi, ki fuzzlarda bir etkisi olmuyorsa TS de hiç olmaz
Yine bir soru sorayım bu arada tolerans devreden devreye değişiklik gösteren bir şey mi? Yoksa her pedal için bir kıstas var mı? % kaç toleranslı olmalı?
 
Evde kullanmadığımız pedalların parçalarından yararlanabileceğimiz , sadece kablo switch lehim kullanarak , giriş düzeyinde hatta ilk deneme düzeyinde yapılabilecek bir pedal şeması olan var mı? Ne pedalı olduğu önemli değil..
 
Yani etkisi var. Shield olmayan bir kabloyla gitar calarsan sinyalden geriye pek birsey kalmaz. Belki senin teorik fonksiyonun islevi ayni ama sonucta elde ettigin ses sinyali bunlarin hepsinden etkilenir.

Transistor ve diyot gibi devre elemanlari tabii ki etkiler. Bu dusunceyle bu datasheet tamamen gereksiz bir dokuman: https://www.fairchildsemi.com/datasheets/BS/BS170.pdf Lutfen emprik veriler ve mantikli onermelerle bunu ispat edin. Sizin onermenizle 20$ lik tubescreamer ile 200$ butik, yuksek kalite komponentlerle uretilen kutulanan bir pedalin farki yok. Bu kadar insan bosuna parasini heba ediyor.

Bu degerler bir model transistorden digerine farklilik gosterir. Hatta ideal olarak ayni tepkide calisacagi uretici tarafindan idda edilse bile ayni sonuc alacagin soylenemez. Cunku bu fiziksel bir komponent, ayni uretim bandindan cikan 2 transistorde bile farkliliklar oluyor ki bunu osiloskopla gordum de.

Ne zaman bir teknik tartisma olsa burada mantik disi fikir dikta etme durumundan biktim. Ben hicbir disiplinde teknik insanlarin bu tonda konustugunu duymadim. Dedigim gibi ben elektronik uzmani falan degilim ama teknik/bilimsel dokuman nasil okunur biliyorum. Bunlar da benim makul argumanlarim.

Siz çok başka dünyalara dalmışsınız. Bakın ben ta en başında ne demişim?
Distortion pedallarındaki transistörlerin tona etkisi yoktur. Kullanılan diyotların jonksiyon kapasitesine ve diğer direnç/kondansatör elemanlarına az da olsa bağımlıdır.

Distortion demişim. Overdrive demişim. Oysa siz olayı kutuya, kabloya vs. bağlamışsınız. Ben de onların izahatını makul düzeyde yapmışım. Sanırım yine bir "overdrive/distortion" devresinde, elektronik komponent düzeyinde tartıştığımızı hatırlatmam gerekiyor anlaşılan. Şimdi gelelim bir TS9 veya OD808 şemasına:
tsxtech.gif

Q1 ve Q2 için model belirtmeye gerek var mı? Buffer olarak çalışıyor bunlar! Baz ucundan emiter ucuna kazanç 0.99999999999 olan bir devrede hangi transistörü kullandığınızın ne önemi var? Ge- transitör kullansanız n'olur, Si- transistör kullansanız n'olur? Keza FET ler (Alan etkili transistörler) de anahtarlama görevi görüyor. Tonla zerre alakası yok.

Yine söylüyorum: Böyle bir devrede tona ancak diyotların jonksiyon kapasitesi ve kullanılan R-C elemanları etki eder. Onlar da çok minimal düzeyde. Mesela devrenin alt kesim frekansı -atyorum- 400Hz olmaz da 401Hz olur veya, ne bileyim, tek numaralı harmoniklerin genlikleri %0.5 düzeyinde değişebilir. Bunu ayırt edebilecek kulağı da Allah yaratmamıştır herhalde. Yüksek frekansta (>100kHz) çalışıyor olsanız, kullandığınız kondansatörün bacak endüktansı, direncin seri kapasitans ve endüktansı bile etkili olur. Tüm bunlara rağmen eğer birisi, şemalarından yaptığı devrenin orijinalinden farklı duyulduğunu söylüyorsa/hissediyorsa, ya devre yapımı konusunda acemiliğinden/tecrübesizliğinden ya da beceriksizliğindendir.

İmkânınız varsa yukarıdaki devreyi kurun veya bir TS808/TS9 edinin. Q1 ve Q2 yerine istediğiniz genel amaçlı NPN transistörü (BC237, BC337, BC547 vs.) koyun. Opamp yerine de herhangi bir FET tabanlı opamp (TL072 mesela) koyun. Dirençleri de karbon değil, metal film kullanın veya SMD kullanın. Bunları yaptığınızda tonun değiştiğini ispatlayın, ben de mesleği bırakayım. Ciddiyim.

Datasheet üzerinden konuştuğunuz tolerans hadisesi ise çok başka. Datasheet'lerde bahsi geçen parametrelerin etkisi, uygulamaya göre değişiklik gösterir. Hâlâ bir overdrive/distortion devresi üzerinden konuştuğumu hatırlatayım size. Tutturmuşsunuz tolerans diye. Öyleyse size bir soru sorayım: Ibanez firması TS808'lerden binlerce üretmiş. Madem ton transistöre veya diğer ıvır zıvır malzemeye bu kadar bağlı, nasıl oluyor da tüm seri üretimden aynı ton alınıyor? Niye bir Allah'ın kulu çıkıp da "Arkadaşımın overdrive pedalı benimkinden farklı tınlıyor" demiyor? Açıklayabilir misiniz bunu?

Bakın ben transistörlerle sayısız devre tasarımı yaptım, hâlâ da yapıyorum ve tasarladığım ürünleri koca fabrika üretip senede yüzlerce, binlerce satıyor. Diyeceğim şu ki, tasarım işi öyle küçük parametrelerin eline bırakılacak iş değil. Aksi halde dünyada seri üretim diye bir şey olmazdı herhalde!

Sizin onermenizle 20$ lik tubescreamer ile 200$ butik, yuksek kalite komponentlerle uretilen kutulanan bir pedalin farki yok. Bu kadar insan bosuna parasini heba ediyor.
Bu işin argesi var, pazarlaması var, reklamı vs. var. Malın fiyatında salt malzeme maliyeti ve işçilik yok yani. Ayrıca, söz konusu müzik olunca her şey yeterince pahalı zaten. Mesela bağlama çalanların kıytırık wah veya flanger pedallarını, yahut prosesörleri kaç paraya sattıklarını biliyor musunuz?
 
Son düzenleme:

Geri
Üst