İnsan vücudunda kemik ve kas dokusunun gelişimini kabaca iki bölüme ayırabiliriz:
1)Gövde kas ve kemiklerinin gelişmesi
2)Kol ve bacaklara ait kas ve kemiklerin gelişmesi
***
Gövde kas ve kemiklerinin gelişmesine geçmeden önce, genel embriyolojiye ilişkin birkaç hususun altını çizmek istiyorum. Bilindiği gibi babadan gelen spermin annedeki yumurtayı döllemesiyle oluşan "zigot", giderek bölünmekte ve "morula" dediğimiz hücre kitlesini oluşturmaktadır (3-4.gün). Bu hücre kitlesinin orta kısmında bir boşluk belirmekte ve bu aşamada "blastosist" adını almaktadır.
Blastosistin iç hücre kitlesine "embriyoblast", bunu çevreleyen dış hücre tabakasına da "trofoblast" denir.
Rahim duvarına tutunma, blastosist aşamasında olur (6-7.gün).
2.haftada embriyoblast hücreleri iki tabakalı bir yapı halini alır. 3.haftada "gastrulasyon" denilen süreç başlar ve embriyo 3 germ yaprağını ortaya çıkarır: ektoderm, mezoderm, endoderm.
***
Mezoderm tabakası, paraksiyel, intermediate ve lateral mezoderm olarak farklılaşır.
Paraksiyel mezodermden somit adı verilen yapılar gelişir. Her somit, sklerotom (iskelet), dermatomyotom (deri-kas) yapılarını içerir. İşte gövde kemikleri sklerotomlardan, gövde kasları ise myotomlardan gelişmektedir. Kemik dokusunun ilk taslağı olan sklerotomlar, myotomlarca sarılmakta, Kuran'ın ifadesiyle kemiğe et giydirilmektedir.
http://scienceblogs.com/pharyngula/upload/2006/08/myotome_lg.php (Lütfen tıklayın)
***
4.haftanın sonunda kol tomurcukları görülür. Birkaç gün sonra da bacak tomurcukları ortaya çıkar.
Kol ve bacakların kemik dokusu "lateral plate mezoderm"den gelişirken, kas dokusu somitlerin dermatomyotomlarından göç eden öncül hücrelerden gelişir.(1)
Burada da öncül kemik dokusunun etrafının, dorsal ve ventral olmak üzere 2 tabakalı kas dokusu tarafından sarıldığını ve yine "kemiklere et giydirildiğini" gözlemleyebiliriz.
***
Sonuç olarak, bugünkü embriyolojik veriler ışığında, hem somitlerden ortaya çıkan gövde kemik ve kaslarında, hem de lateral plate mezoderm ve somitlerden göç eden miyojenik hücrelerden ortaya çıkan kol ve bacağın kemik ve kaslarında, Kuran'da haber verilen "kemiklere et giydirilmesi" hadisesinin vuku bulduğunu söyleyebiliriz.
***
(1)http://staff.um.edu.mt/acus1/Limbs.pdf
1)Gövde kas ve kemiklerinin gelişmesi
2)Kol ve bacaklara ait kas ve kemiklerin gelişmesi
***
Gövde kas ve kemiklerinin gelişmesine geçmeden önce, genel embriyolojiye ilişkin birkaç hususun altını çizmek istiyorum. Bilindiği gibi babadan gelen spermin annedeki yumurtayı döllemesiyle oluşan "zigot", giderek bölünmekte ve "morula" dediğimiz hücre kitlesini oluşturmaktadır (3-4.gün). Bu hücre kitlesinin orta kısmında bir boşluk belirmekte ve bu aşamada "blastosist" adını almaktadır.
Blastosistin iç hücre kitlesine "embriyoblast", bunu çevreleyen dış hücre tabakasına da "trofoblast" denir.
Rahim duvarına tutunma, blastosist aşamasında olur (6-7.gün).
2.haftada embriyoblast hücreleri iki tabakalı bir yapı halini alır. 3.haftada "gastrulasyon" denilen süreç başlar ve embriyo 3 germ yaprağını ortaya çıkarır: ektoderm, mezoderm, endoderm.
***
Mezoderm tabakası, paraksiyel, intermediate ve lateral mezoderm olarak farklılaşır.
Paraksiyel mezodermden somit adı verilen yapılar gelişir. Her somit, sklerotom (iskelet), dermatomyotom (deri-kas) yapılarını içerir. İşte gövde kemikleri sklerotomlardan, gövde kasları ise myotomlardan gelişmektedir. Kemik dokusunun ilk taslağı olan sklerotomlar, myotomlarca sarılmakta, Kuran'ın ifadesiyle kemiğe et giydirilmektedir.
http://scienceblogs.com/pharyngula/upload/2006/08/myotome_lg.php (Lütfen tıklayın)
***
4.haftanın sonunda kol tomurcukları görülür. Birkaç gün sonra da bacak tomurcukları ortaya çıkar.
Kol ve bacakların kemik dokusu "lateral plate mezoderm"den gelişirken, kas dokusu somitlerin dermatomyotomlarından göç eden öncül hücrelerden gelişir.(1)
Burada da öncül kemik dokusunun etrafının, dorsal ve ventral olmak üzere 2 tabakalı kas dokusu tarafından sarıldığını ve yine "kemiklere et giydirildiğini" gözlemleyebiliriz.
***
Sonuç olarak, bugünkü embriyolojik veriler ışığında, hem somitlerden ortaya çıkan gövde kemik ve kaslarında, hem de lateral plate mezoderm ve somitlerden göç eden miyojenik hücrelerden ortaya çıkan kol ve bacağın kemik ve kaslarında, Kuran'da haber verilen "kemiklere et giydirilmesi" hadisesinin vuku bulduğunu söyleyebiliriz.
***
(1)http://staff.um.edu.mt/acus1/Limbs.pdf