Doğaçlama hakkında

  • Konuyu açan Konuyu açan Zeth
  • Başlangıç tarihi Başlangıç tarihi

Öncelikle selamlar. Doğaçlama konusunda kafam epey karışıyor, doğaçlama solo atarken, şarkının esas gamında istediğim sesleri kullanabilir miyim yoksa çalan akorun notalarını mi kullanmam gerekiyor kafam karışıyor bayağı
 
Son düzenleme:
Her notayı uygun zamanda kullanabilirsiniz. Gamda olmayan eksik ikiliyi, beşliyi, altılıyı, yediliyi… Kullanılamaz diye bir kural kanun yok. Ama kullanırsanız sonuçlarını bilmeniz gerek. Ölçü vuruşlarında o andaki akorun ilgili derecelerini içeren notaları duyurduğunuz sürece istediğiniz notaları geçiş için kullanabilirsiniz. Kullanmayadabilirsiniz…
Eğer çalan akor diatonikse yani zaten gamın içerisindeki seslerden oluşmuşsa zaten akorun sesleri otomatik olarak gamınızın sesleridir.
 
Her notayı uygun zamanda kullanabilirsiniz. Gamda olmayan eksik ikiliyi, beşliyi, altılıyı, yediliyi… Kullanılamaz diye bir kural kanun yok. Ama kullanırsanız sonuçlarını bilmeniz gerek. Ölçü vuruşlarında o andaki akorun ilgili derecelerini içeren notaları duyurduğunuz sürece istediğiniz notaları geçiş için kullanabilirsiniz. Kullanmayadabilirsiniz…
Eğer çalan akor diatonikse yani zaten gamın içerisindeki seslerden oluşmuşsa zaten akorun sesleri otomatik olarak gamınızın sesleridir.
sağolun, merak ettiğim konu buydu
 
Öncelikle selamlar. Doğaçlama konusunda kafam epey karışıyor, doğaçlama solo atarken, şarkının esas gamında istediğim sesleri kullanabilir miyim yoksa çalan akorun notalarını mi kullanmam gerekiyor kafam karışıyor bayağı
İkisini de kullanabilirsiniz. Akor seslerine odaklanmak daha üst düzey bir çalımdır, çünkü notaları seçerken daha titz olmak gerekir. Başlangıç-orta düzeydeki pek çok giatrist önce gamın seslerini rasgele kullanır, zamanla farklı akor seslerine odaklanmak ve seçmeyi öğrenmek gerekir. Ama ne yazık ki pek çok gitarist bu düzeye geçemez. Etrafta blues çalıyorum diye geçinen pek çok gitaristin yaptığı da ne yazık ki budur; bütün akorların üzerine tek bir diziyi yedirmeyi ve o sırada ağzını-burnunu yamultmayı doğaçlama çalmak zanneden bu tipler yüzünden blues çalmak kolay zannediliyor.
 
Konu çok kapsamlı olduğu için, burada kısaca anlatrmak zor. Müzik teorisi başlığında yazdığım birkaç şeye göz atabilirsiniz bu arada. Çünkü "iki akoru birbirine bağlamak" fikri, bahsettiğim aşamya geçmek için önemli ve anlatması kolay birşey de değil.
 
Eğer çalan akor diatonikse yani zaten gamın içerisindeki seslerden oluşmuşsa zaten akorun sesleri otomatik olarak gamınızın sesleridir.
Tam olarak öyle değil, ama işte zaten kafalar burada karışıyor.
A minör akorunu ele alalım: Sesler A C E
A minör gamı: A B C D E F G A
Akor sesleri dışında 4 ses daha var. Bunlardan akor seslerine yarım ton mesafede kalan F ve B, daha dikkatli kullanılmalı ve tercihen kullandıktan sonra en yakın akor sesine gitmeli. Yani gamdaki her ses spesifik bir akor üzerinde eşit etkide değil, aynı ölçüde doğru da değil.
Ne var ki, bu seslerin etkisini duymayı öğrenmek, hepsinden önemli. Yani işin teorisi dert değil, önemli olan Am akoru üzeirnde o F natürel sesinin yarattığı tansiyon etkisini ve çözülme gereğini fark edecek noktaya gelmek. Pek çok gitaristin sorunu bu, duymadan çalıyorlar.
 
Tam olarak öyle değil, ama işte zaten kafalar burada karışıyor.
A minör akorunu ele alalım: Sesler A C E
A minör gamı: A B C D E F G A
Yok abi anlatmak istediğim senin dediğin gibi aslında. Parça tonu A minor diyelim. İlerlemedeki diğer akorlar da diatonikse zaten akorun sesleri dizinin içinden oluyor.
A minör gamı: A B C D E F G A - 4. derece olan D' den başlayıp 1-3-5 kurunca D minör elde ediyoruz. Diatonic bir akor olmuş oluyor. D minörken çalacağı sesler, zaten aynı zamanda kullanacağı gamın içinde. Sadece seçmesi gerekiyor. Gamdaki seslerden farklı bir ses yok demek istemiştim aslında.
 
İkisini de kullanabilirsiniz. Akor seslerine odaklanmak daha üst düzey bir çalımdır, çünkü notaları seçerken daha titz olmak gerekir. Başlangıç-orta düzeydeki pek çok giatrist önce gamın seslerini rasgele kullanır, zamanla farklı akor seslerine odaklanmak ve seçmeyi öğrenmek gerekir. Ama ne yazık ki pek çok gitarist bu düzeye geçemez. Etrafta blues çalıyorum diye geçinen pek çok gitaristin yaptığı da ne yazık ki budur; bütün akorların üzerine tek bir diziyi yedirmeyi ve o sırada ağzını-burnunu yamultmayı doğaçlama çalmak zanneden bu tipler yüzünden blues çalmak kolay zannediliyor.
tamamdır hocam, gece bayağı bakındım da anlayamamistim, şimdi çözüldü sorum. teşekkürler.
 
Yok abi anlatmak istediğim senin dediğin gibi aslında. Parça tonu A minor diyelim. İlerlemedeki diğer akorlar da diatonikse zaten akorun sesleri dizinin içinden oluyor.
A minör gamı: A B C D E F G A - 4. derece olan D' den başlayıp 1-3-5 kurunca D minör elde ediyoruz. Diatonic bir akor olmuş oluyor. D minörken çalacağı sesler, zaten aynı zamanda kullanacağı gamın içinde. Sadece seçmesi gerekiyor. Gamdaki seslerden farklı bir ses yok demek istemiştim aslında.
Aynı tona ait birden fazla akor yanyana gelip armoni akmaya başlayınca, tempoda belli bir düzeye geldiğinde, bütün notaları "yedirmek" mümkün oluyor. İşte bu yüzden tek bir akor tipi üzerinde alıştırma yapmak da lazım.

Aksi takdirde diyatonik bir akordan diğerine geçişi vurgulamayı öğrenmek mümkün olmuyor, onun yerine tek bir dizinin seslerini gelişigüzel çalma alışkanlığı doğuyor. Kulak "yedirmeye" alışıyor ve yontulamıyor.

Ondan sonra da insanlar "sololarım gam egzersizi gibi oluyor" filan diyorlar. Çünkü doğru notayı seçip üzerine basmaktan korkuyor, diziyi aşağı-yukarı çaldığı ile kalıyor çoğu. Kulağı "alarm vermiyor" gerektiği gibi. O sıkıntının nedeni bu işte, ben de onu anlatmaya çalıştım.

Yani "bütün akorlar nasıl olsa aynı ton içerisinde kalıyor" diye sadece diziye güvenmek doğru değil, bir noktada bunu aşmak gerekiyor. Aynı şekilde, akorun bütün sesleri dizinin içerisinde kalıyor da olsa, akorda olmayan diğer sesleri daha temkinli yönetmek gerekiyor. Minör pentatoniğin sevilme nedeni bu, o sesleri ekarte ediyor zaten dizi. Ama bu sefer de o renk seslerini veremiyoruz🙂
 
Yani "bütün akorlar nasıl olsa aynı ton içerisinde kalıyor" diye sadece diziye güvenmek doğru değil, bir noktada bunu aşmak gerekiyor. Aynı şekilde, akorun bütün sesleri dizinin içerisinde kalıyor da olsa, akorda olmayan diğer sesleri daha temkinli yönetmek gerekiyor. Minör pentatoniğin sevilme nedeni bu, o sesleri ekarte ediyor zaten dizi. Ama bu sefer de o renk seslerini veremiyoruz🙂
Kesinlikle katılıyorum.
**Bu arada yazıyı siyah yapmışım. Yazarken öyle görünmeyince anlamadım tabi... Şimdi düzelmiyor sanırım.
*Karanlık moddayken hiç okunmuyor

Ekran Resmi 2025-01-19 17.39.41.webp
Ekran Resmi 2025-01-19 17.39.35.webp
 
Son düzenleme:

Geri
Üst