Kullandığımız dil üzerine

Bu konuda herkes hemfikir. Bende katılyorum. Ancak bunun arkasındaki nedenlerede değinmeden edemiyeceğim. Herşeye karşı eleştirel bir bakış açısına sahip olmam belki tepki topluyor ama yapmak zorundayım.
...
Onlarca gazete olmasına rağmen tüm Avrupa ve Çin'den çok daha düşük okuma tirajı lduğu gözden kaçmamalı. Gençler ellerine roman almadan, chat ortamlarında ilk karşılaştığı tümceler ortada. İnternet bir bilgi erişim amacının çok uzağında, insanların başka insanlarla tanışma aracı olarak çok daha yoğun kullanılıyor. TVlerde abuk subuk tipler çıkıyor, uzaydan gelen bir dil kullanıyorlar vs vs.
Başka bir sitede insanlar "günce"yazıyor. 18 yaş ve altının yoğun olduğu bu sitede yazılanları okuyorum. Büyüklü küçüklü harfler ve burada yazıldığı gibi bir "tarz" yaratma merakı sürüp gidiyor. Benim sevgilimde aynı boku yiyor, üstelik İngiliz Dili'nde okumasına rağmen.
Anlaşıldığı sürece beni rahatsız etmiyor, "z" yerine "s" kullanılması beni gocundurmuyor.
Üniversitede okuyanlar bile gününü 300 kelime ortalamayla harcıyorlar. 2 düzgün kelimeyi yanyana getirenlere" felsefe yapma" denilebiliyor.
Kaldı ki burada da Türkçeciliği savunup, başucunda oktay sinanoğlundan başka bir kitap bnulunmayan arkadaşlar tonlarca yazım hataları yapabiliyor ama sıkı türkçeci geçiniyorlar.
...
Şahsen, "de" "da" gibi bağlaçlara, virgülüne noktasına özn göstermeye çalışıyorum. Klavyenin azizliği yüzünden bazı harfler çıkmayabiliyor örneğin hızlı yazarken "olarak" yerine "oalrak" yazdığım çok oluyor.
...
Neyse eleştirel bakacam dedim sizin söylediklerinizi tekrarladım. Kusura bakmayın 🙂

insanlara zorla türkçe konuşturamayız arkadaşlar bunu kendileri anlamalı..en fazla belki de bira bilinçlenirler sonra aynen devam edilir...sorun insanların bunun aslında ne kadar kötü olduğunu anlayamaması bence...
ben türkçenin güzel kullanılması konusunda oldukça hassasım zaten genelde konuşma diliyle de yazmam..yazılmaması gerektiğini de düşünüyorum..yani sonuçta kullandığımız yabancı kelimeleri de o dilde yazıldığı gibi yazmıyor muyuz?(copy kopi diye yazılmıyor mesela)başka bi dilde bu kadar kasıyorsak düzgün yazmaya türkçede de deneyebiliriz en azından kimseye de koymamalı bence bu...

türk dil kurumunun başkanlığını 50 yıl bir yahudi yaparsa olacağı buydu. Dil yozlaşıyor. göz göre göre...
ben "nick" (bir arkadaş "rumuz" yazmış, sağolsun)
muhabbeti konusunda biraz yanıldım galiba...
biraz zor evet.
bir de şu konu olacak, "tamam arkadaş, türkçe konuşacağız da Mouse'a fare, CD driver'a tekerlek sürücü falan mı diyeceğiz??"
bu yüzden "rumuz" konusunda haksızım galiba...

Valla otobüse otturgaçlı götürgeç,
trene de alttan üfürmeli üstten tüttürmeli otturgaçlı götürgeç,
demezsek bu iş zor 🙂

Kasıtlı bozmaları ayırmak kaydiyle hızlı yazmaya çalışmaktan yada buna bağlı sebeplerle ortaya çıkan hasarları tartışmanın dileimizi korumak adına fazla işlevsel olacağını düşünmüyorum.Ayrıca TÜM dillere sonradan farklı ve çeşitli dillerden,sosyal ekonomik ve siyasi süreçler sonucunda yabancı kelimeler girer.Bunun öneüne geçilemez. Ancak sorun bu değil ki bizde...Bana göre asıl sorun dilimizin hasarlı bir mecraya kayması ve çeşitli meslek gruplarının artık Türkçeden neredeyse TAMAMEN kopmasıdır. Benim tecrübelerim sonucunda geldiğim genel sonuç bunlara ingilizce ile (aslında ing. de denemez ya bu eğitime...Daha ziyade terim ezberleme denebilir) verilen(?) eğitim(?) sonucu insanların (örneğin,süreç yada işlem yerine sözlük kullnamadan process kullanımında olduğu gibi) terimleri ezberleyerek olaya başlamaları,ardından ise daha fazla şeyi ingilizce olarak kullanmaları,nihayetinde ise ,ki bana göre haysiyetsizliğin en önde gideni olan, aksanını amerikan aksanına çevrilmesi ile sonuçlanan bir sürecin varlığı idi...Bu lafım özellikle üniversitelileri (öğrenci,hoca...) kapsayan bir şey.
Ayrıca bu konuda en önde giden okullar ise benim gözlemime göre ODTÜ (benim gördüğüm tüm odtülüler pek meraklıydı ingilizceye),Bilkent gibi okullardı...

Umarım yukarıdakileri espri mahiyetinde yazıyorsunuzdur arkadaşlar. Eğer durum aksi bir haldeyse; bu kadar konuşulanlardan, yazılanlardan ve Türkçe hakkında gerek forum kuralları için olsun gerek günlük hayat için olsun, neler demek istediğimizi anlamadığınızı görerek çok üzüleceğim.

Dili kurtaralım ve sahip çıkalım demek; Forum Kurallarının sizden edebi metinler değerinde, uyaklara ölçülere vesaire uyan yazılar göndermenizi istemesi veya sırf Türkçe olacak diye -ki öyle bir Türkçe yok- otobüse otturgaçlı götürgeç demeniz gerektiği demek değildir. Lütfen bu ayrımı iyi yapalım.

DaYs_oF_PuRGaToRY demiş ki:

Umarım yukarıdakileri espri mahiyetinde yazıyorsunuzdur arkadaşlar. Eğer durum aksi bir haldeyse; bu kadar konuşulanlardan, yazılanlardan ve Türkçe hakkında gerek forum kuralları için olsun gerek günlük hayat için olsun, neler demek istediğimizi anlamadığınızı görerek çok üzüleceğim.

Dili kurtaralım ve sahip çıkalım demek; Forum Kurallarının sizden edebi metinler değerinde, uyaklara ölçülere vesaire uyan yazılar göndermenizi istemesi veya sırf Türkçe olacak diye -ki öyle bir Türkçe yok- otobüse otturgaçlı götürgeç demeniz gerektiği demek değildir. Lütfen bu ayrımı iyi yapalım.

Hepsini görmek için tıklayın...

Tabi ki espri mahiyetinde,başka ne olabilirdi yaa 🙂 Zaten ayrımı yapabildiğimiz için espri mahiyetinde oluyor...Sevgiler...

TDK nın bana göre 2 büyük yanlışı var...
1.si kelime seçimleri yanlış. Yabancı kökenli bir kelimeye karşılık olacak kelimelere oldukça ilginç ve pratikte belki de hiç kullanıl(a)mayacak muhattaplar uyduruyorlar (ittirgeçli götürgeç,alttan ittirmeli üstten bilmem naapmalı tutgaç gibi...) ki buna gerek yok bence. Türkçe yapısı gereği yeni kelime türetmeye çok uygun. En kötü ihtimalle büyük ve Küçük uyumlarına, sessiz yapılarına uygun tamamiyle uydurma bir kelime seçin, ardından türetin. Bu kadar basit...Aletin uygulaması hakkında bilgi vermesi için 5 kelimeden oluşan bir karşılığa gerek yok. Kullandığımız her kelimenin sanki net bir uygulama bilgisi mi var?
2. hata bana göre ilkinden daha büyük. Bu hata dışarıdan kelimelere karşı karşılık oluşturmada GEÇ kalmalarıdır. Bu sebeple TDK'nın aslen dil bilimcilerden oluşsa da uzman bilimcilerden de verimli olarak faydalanması gerekmektedir. Şöyle ki yabancı kökenli bir kelimeyi ele alalım; bu CD olsun...Sanırım hepiniz SİDİ olarak okudunuz,ama orada Türkçe CeDe yazıyordu. Şimdi ne zaman icat edildi bu meret?80lerin başında,ne zaman geldi bu kelime Türkçeye? 80lerin ortası-sonu gibi. İşte icadını takip eden yıllarda bunun güzel bir Türkçesi ile bu yeni icadın tanıtımının ehil ellerce yapılması gerekirdi. Yapıldı mı? Hayır. Sonuç, şimdi istediğiniz kadar CD'e karşılık bulun, bu sözcük SiDi olarak (bir virüs gibi) Türkçeye girdi,kendini Türkçeye uydurdu,çekimlendi vs...Tüm kitlelerce de kullanılmakta.
Bu işlem yapıldığında işe yarar mı? Kesinlikle. En güzel örneği ise bu işlemin sanıyorum "bilgisayar" kelimesidir. Bu kelime zamanının büyük ve diline sahip çıkan bilim adamları tarafından yurtdışında cihazın kullanıma başlaması ile bulunmuştur ve cihazın yurtiçi tanıtımı öyle yapılmıştır. Şu an kime "bilgisayar" deseniz kafasında belli bir şey oluşabilmektedir.

arkadaşlar yakın bir arkadaşım odtü'de okuyor ve TDK'nın verdiği bir konferansta çok oturgaçlı götürgeç gibi karşılıkların tamamı ile uydurma olduğunu gelen bir soru üzerine belirtmiş ve böyle şeylerin gerçek olduğunun sanılmasına çok kızdığını belirtmiş.

TDK dikkat edesek aslında çok iyi karşılıklar buluyor.

computer=bilgisayar
cd=tekercik

Tekercik güzel değil ki tutmamış. Ayrıca çok da komik bir şey.

Ama bilgisayarı gerçekten iyi bulmuşlar. Bir de bilgisayar kelimesi ilk ortaya çıktığında TDK'da çalışan insanlar farklıydı tabi, bunu da gözönünde bulundurmak gerek.

işyerimdeki bazı konuşmalar;

telefonla görüşme yapan arkadaşım karşı tarafa: "aşırı öptüm" dedi... 8O

bakarmısın "aşırı kastım yaaa"

biraz önce " evşen şu yazıyı print out alır mısın"

bunlar bir kaç örnek...

Karşı apatmanımda oturan çok tatlı lise öğrencisi kız avrupa yakasındaki o farklı konuşan kızın tarzında konuşmaya başladı...

Bazen bende saçma sapan konuşuyorum ister istemez azımdan kaçıyor.... arkadaşlarla msn de yazışırken olur mesela şu yawwwwssss olayına kıl oluyorum...

Eyyy beee Osmanlıca zamanında diğer ülkeler tarafından öğrenilmesi gereken en önemli bir dildi... Bizim atalarımız kimlere neler öğretmiş nelerle savaşmış _Dilimize_ bile sahip çıkamıyoruz daha ne olsun ki!!! :?:

ben Türkçede ki ilginç sözcükleri kullanmayı çok seviyorum ya.. İngilizce kelime katmak isteyenler madem marjinal ya da hava olacağını düşünüyorsunuz (Türkçeye ing. katarak nasıl olcaksa...)Türkçenin enteresan güzel sözcükleri var onları kullanın .. hem kelime dağarcığınız geniş olmuş olur.. ben bu yöntemi çok seviyorum tavsiye ederim 🙂

benayevsen demiş ki:

işyerimdeki bazı konuşmalar;

telefonla görüşme yapan arkadaşım karşı tarafa: "aşırı öptüm" dedi... 8O

bakarmısın "aşırı kastım yaaa"

biraz önce " evşen şu yazıyı print out alır mısın"

bunlar bir kaç örnek...

Karşı apatmanımda oturan çok tatlı lise öğrencisi kız avrupa yakasındaki o farklı konuşan kızın tarzında konuşmaya başladı...

Bazen bende saçma sapan konuşuyorum ister istemez azımdan kaçıyor.... arkadaşlarla msn de yazışırken olur mesela şu yawwwwssss olayına kıl oluyorum...

Eyyy beee Osmanlıca zamanında diğer ülkeler tarafından öğrenilmesi gereken en önemli bir dildi... Bizim atalarımız kimlere neler öğretmiş nelerle savaşmış _Dilimize_ bile sahip çıkamıyoruz daha ne olsun ki!!! :?:

Hepsini görmek için tıklayın...

Ne acı örnekler değil mi...? Bir iki tane de ben eklemek istiyorum: Ev sahibim evini sattığı ve yeni ev sahibi de evden çıkmamı rica ettiği için, başka bir ev bulmak amacıyla bir emlakçıya gittim geçenlerde...

Karı-Koca olarak kurmuşlar ve birlikte çalışıyorlar, ne güzel dedim içimden, bayanla konuşuyoruz; depozit mevzusuna girdik aa birde baktım kadın Tarzanca konuşuyor. Bana ne dese beğenirsiniz? ''Eğer kira oranında anlaşırsak, depozit için ben size bir favour(iyilik) yapacağım.'' dedi. Hayatımın en büyük dumurlarından birinin şoku içerisindeyken; kumandayı eşi aldı bu sefer eline: ''Evet evet, o konuda biz size bir offer(teklif) ile geri döneceğiz.''

E şimdi nasıl veya hangi mantık ile yoğurulmuş bir yorum yapabiliriz buna? İş bu hale gelmeden çabalamalıyız...

çok enteresan cidden.. ya bu avrupa yakası bizim ülkemizdeki insanları böyle konuşmasını körükledi.. zaten düzgün konuşamıyorduk bir de dizii çıkınca ohh ne ala oldu.. yazık ya.. !

Türkçeyi bozanlar arasında Spikerler ve televizyoncularda var Mesela "Rakam" yerine "rakkam" diyenler çok Veya "Katil"deki "A"yı uzatmadan nerdeyse "ktil"der gibi okuyarak

Aslında ben eskiden Köylülerinde türkçeyi bozduğunu düşünürdüm Daha sonra bunları "Şive" kapsamında değerlendirmenin daha doğru olduğunu farkettim

buradaki topci ilk kez okudum hayret icinde kadım bu kadar
"amerika" hayranı ınsanın toplanıp turkce hakkında konusmasına kıcımla guldum kemalıst tavırlar ıcerisinde amerikan hayranlıgnızı bastıramıyosunuz (kisi belirtmek istemiyorum) .

ya bence burda irc dili kullanılmamalı.. yani anlaşılmaz ki herkes kendi kafasına göre yazar yani.. mesela canım yazcakksın janım falan ayy ayy en iyisi normal yazmak.. 😀

Başlığa bakınca konunun Türkçe dilinin kendisi üzerine olduğunu zannediyordum ama daha çok, internet dilinin veya sokaktaki lavukların kullandıkları acayip format üzerinden bir eleştiri geitirlmiş.
...
Çoğumuz msn messenger'da yada ircde orda burda konuşuyoruz. Kendimize göre bazı kelimeleri kısaltıyoruz. Özellikle konuşarak iletişim kurmak yerine, cep telefonundaki 9 tuşta ustalıkla edebiyat parçalayabilen insanların, bu ve benzeri forumlarda düzgün türkçe kullanması beklenemez. 10 yaşındaki çocukların eline kitaptan önce cep telefonu geçiyor.
...
Kendi adıma, ciddi tartışmalar dışında, bu tip sözcüklere karşı değilim. Hayatlarında ders kitabı dışında kitap okumamışların çıkıpta türkçeci kesilmelerine ayrıca uyuz oluyorum. İngilizce eğitim veren üniversitenin çocuklarında da"repeat" olcam yaa gibi laflar kullanmasına da uyuz oluyorum. Konuşurken tahammül edemem ama yazarken daha esnek olunabilir.
...
Aradan yine bi yahudi lafı geçmiş ya artık ne diyeyim ben size. Türkçe bir çok kavram için yetersiz bir dil anlamıyormusunuz? Osmanlıca, türkçenin yetersizliğinden dolayı arapça ve farsçayı içinde barındırıyordu. Günümüz türkçesinden belkide çok daha geniş ve estetik bir dildi. Tek sorun saray çevresiyle sınırlı olmasıydı. Şimdi tüm bunların yahudilerin TDK'nın başına geçmesiyle ne ilgisi var. Kötü giden ne varsa bok yahudilere atılıyo (ki yahudi olup olmadığıda muallakta).
Bi yahudi domalatıp çakında rahatlayın be. Anaaa bu ne hırstır böyle!

eRenOCK demiş ki:

buradaki topci ilk kez okudum hayret icinde kadım bu kadar
"amerika" hayranı ınsanın toplanıp turkce hakkında konusmasına kıcımla guldum kemalıst tavırlar ıcerisinde amerikan hayranlıgnızı bastıramıyosunuz (kisi belirtmek istemiyorum) .

Hepsini görmek için tıklayın...

Başlığın hepsini okuyup okumadığını merak eder ve belirttiğin konuda isim vermeni temenni ederim sevgili eRenOCK.

Bu arada Eroika, ne yaptın yahu. Keşke daha ılımlı bir şekilde belirtseydin tepkini.

Güzel Türkçe'mize girmiş olan yabancı kelimeleri atmak şu an çok zor. Yapmamız gereken şey başka yabancı kelimelerin girmesini engellemektir. TDK'ya bu konuda çok iş düşüyor. "Bilgisayar" kelimesinde olduğu gibi yeni icatlara, yeni kelimeler bulması gerekiyor bu kurumun. Yoksa yabancı kelimelerin dilimize girmesini biz engelleyemeyiz. Biz icadı ilk duyduğumuz ismiyle anarız.

Bir arkadaşımızın da dediği gibi dilimiz Türkilizce olma konusunda çok ilerledi. "Biz size offer yapacağız" ne demek ya. Bu adamlar çok bilgili,kültürlü kişiler olduklarını ispatlamaya çalışıyorlar galiba. Dilimizde "bilgisayar" kelimesi olmasına rağmen hala "computer" demekte ısrar edenlere çok şahit oldum.

Yabancı dil öğrenmeye kimsenin karşı olduğunu sanmıyorum. Karşı olanlar da cahil insanlardır. Yalnız, insanlarımızın yaptığı kaş yapayım derken göz çıkarmaktır. İngilizce öğreneceğim derken Türkçe'yi unutuyorlar.

Türkilizce'ye sonuna kadar karşıyım. Elimden geldiğince Türkçe'yi düzgün kullanmaya çalışıyorum. Düzgün kullanmayan arkadaşlarımı da uyarıyorum.