Bu mesele bu kadar analitik yaklaşarak öğrenilebilecek bir hadise değil. Teoriyi düşünerek emprovize çalamazsınız, bunu bir miktar içseleştirmeniz gerekiyor.
Öncelikle "root ses" komedisine bir son verelim. Başlangıç notası-eksen demek çok daha doğru. "Kök ses" de denilebilir, ama bu akorun (genel tonalitenin değil) bas sesini belirtir.
İlk sorunuzun cevabı: Her ikisi de
Bir ton içerisinde yer alan akorların belli fonksiyonları vardır. Bazı akorlar sizi birinci dereceden uzağa götürür (subdominant), bazırları da sizi birinci dereceye çözülmeye zorlar (dominant). Bunlar dışındaki akorlar da birinci derece yani çözülmüş hissi verirler. Emprovize çalarken bu hisleri yakalamaktır önemli olan. O sırada çalınan akoru da düşünebilirsiniz, genel olarak tonaliteyi de.
Asıl mesele, çalınmakta olan akor üzerinde dizinin herhangi bir sesini çaldığınızda ne etki geleceğini az çok duyabilir hale gelmektir. Bunun için de bol bol emprovize çalmak ve kendinizi dinlemeniz gerekir.
Son olarak da şunu söyleyeyim: Soru-cevap cümleleri her şeyden önce RİTMİK unsurlardır. Bu unsuru yakalayamazsanız, istediğiniz kadar doğru notaları çalın, bir işe yaramaz. Ama eğer çaldığınız notalar en ideal notalar olmasa bile ritmik olarak soru-cevap hissini yakalarsanız bu yine de işe yarar.
Size tavsiyem, öncelikle belli bir akor dizisi üzerinde tek bir majör diziyi ve çeşitli minör pentatonik dizilerini çalarak emprovize yapmanız. Bu sıarada akorların tek tek seslerini öğrenin, ortak seslerine bakın vs... Zamanla fark etmeye başlayacaksınız belli şeyleri.
Mesela:
C maj - F maj - Am - G maj akorlarını çalıp kaydedin. Üzerine C majör dizisi ile ve D minör, E minör ve A minör pentatonik dizileri ile sololar deneyin. Hangi notaların havada kaldığını, hangilerinin çözülme hissi yarattığını, hangilerini gerilim yarattığını duymaya çalışın.
Bir kaç tane de melodik çalma önerisinde bulunayım: İlk üç akorun ortak sesi Do notası. Bu üç akorun üzerinde Do sesini vurgulamaya çalışın. G maj akorunda ise bu sesi Si notasına yürütün. Benzer fikirleri başka sesler üzerinden yakalamaya çalışın. Bu iş böyle öğrenilir, çalarken komplike teorik şeyleri düşünemezsiiz.
